خادم | شهرآرانیوز؛ سکته قلبی، علتی شایع برای مرگ است، اما تکرار مرگ دلیلی برای دریغ نخوردن بر جــــان هـــای عــزیــز از دست رفته نیست. دکتر حسن ذوالفقاری یکی از جان‌های گرامی بود که اجل به بهانه یک سکته قلبی او را از جامعه فرهنگی و ادبی کشور گرفت. نگاه به نام‌های بیش از چهل اثر به جا مانده و وزن دار دکتر ذوالفقاری یادآورمان می‌شود که از دست دادنش چه خراشی است بر پیکره ادبیات و فرهنگ ایران.
«باور‌های عامیانه مردم ایران» که اثری است سترگ و مهم در شناخت فرهنگ و باور‌های مردم ایران یکی از مهم‌ترین آثاری است که از او به جای مانده است. کتابی که به گفته خودش، سقف کار کتابخانه‌ای است که می‌شود انجام داد.
در دیباچه این کتاب ۱۱۶۳ صفحه‌ای آمده است: باور‌های هر قوم با فرهنگ آن قوم ارتباط مستقیم دارد. باورها بنیادی‌ترین مبانی جهان بینی انسان را در خود دارد. با تحول باورها، فرهنگ نیز گرایش و سمت وسوی دیگری به خود می‌گیرد؛ بنابراین با شناخت تحولات رخ داده در باور‌های اقوام، به فرهنگ آن قوم می‌توان پی برد. ذوالفقاری در گفت وگویی درباره اهمیت باور‌های عامه و جمع آوری آن گفته است: بخش مهمی از فرهنگ و فولکلور، باور‌های مردم است. این باورها در زندگی مردم به شکل عملی گاهی تعیین کننده است، یعنی گاهی براساس یک باور - چه درست و چه غلط - انسان‌ها در زندگی شان تصمیم می‌گیرند که کاری را انجام بدهند یا انجام ندهند.
گاهی این باور مسیر زندگی شان را عوض می‌کند، به همین دلیل یکی از اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین مباحث مربوط به جهان بینی انسان است. باور عامیانه مردم تا حدی مهم است که می‌توانیم بگوییم زیرساخت فولکلور، همین باورهاست. اگر بتوانیم باور‌های یک قوم را خوب بشناسیم، می‌توانیم به فرهنگ آن قوم دست پیدا کنیم. پایه خیلی مسائل دیگر هم همین باورها هستند و با استفاده از آن‌ها می‌توان مسائل را کشف کرد؛ به عنوان نمونه تحولات فکری، اجتماعی، سیاسی و....
ذوالفقاری در این کتاب، پس از مقدمه، در بخش «درآمدی بر باور‌های عامه» به طور مفصل به شرح و توضیح «باور عامه» و «فولکلور» می‌پردازد تا تعریفی روشن و شفاف از این مقوله و آنچه کتاب سعی در جمع آوری آن داشته است بپردازد. این کتاب ۱۱ هزار باور در ۶۵۰ مدخل را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد که به مثابه نقب زدن به باور‌های دیرینه و کهن مردم ایران است. باور‌هایی که برخی منسوخ و برخی هنوز زنده اند، اما به هر روی مرور آن‌ها چه برای مخاطب عام علاقه‌مند و چه برای پژوهشگر و جامعه شناس و... می‌تواند جالب و پر نکته باشد.
از دیگر آثار به جا مانده از زنده یاد دکتر حسن ذوالفقاری می‌توان به فرهنگ بزرگ ضرب المثل‌های فارسی، داستان‌های امثال، سر دلبران، ادبیات مکتب خانه‌ای ایران، ادبیات داستانی عامه، افسانه‌های پهلوانی ایران: معرفی و تحلیل شصت افسانه منظوم و منثور پهلوانی ادب فارسی و فرهنگنامه داستان‌های متون فارسی اشاره کرد که برخی از این آثار با همکاری دیگران نوشته شده است.