علیرضا وفایی نیا | شهرآرانیوز - در دو هفته گذشته علاوه بر محدود شدن دسترسی به اینترنت در ساعاتی از روز، پیام‌رسان‌ها و برنامه‌هایی مانند واتس‌اپ و اینستاگرام هم فیلتر شده‌است، وضعیتی که شاید پس از بازگشت وضعیت اینترنت به شرایط عادی هم برای این برنامه‌ها ادامه‌دار باشد.
در همین زمینه، مهدی باقری، عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای، چند روز پیش با اشاره به اینکه هنوز تصمیمی برای فیلترشدن دائمی این برنامه‌ها گرفته نشده است گفت چنانچه اینستاگرام و واتس‌اپ قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای امضا کنند و شروط جمهوری اسلامی ایران را بپذیرند و متعهد به پذیرش مسئولیت شوند، منعی برای فعالیت آن‌ها وجود نخواهد داشت.
در غیر این صورت، شاید محدودیت دسترسی به آن‌ها ادامه داشته باشد. در این شرایط و با توجه به اینکه اپلیکیشن‌های پیام‌رسان به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی آنلاین بسیاری از مردم تبدیل شده‌اند، بحث استفاده از پیام‌رسان‌های بومی دوباره در میان کاربران مطرح شده است. در این مطلب به پنج پیام‌رسان بومی مطرح و ویژگی‌های هرکدام نگاهی داشتیم تا کاربران بتوانند با شناخت بیشتر، گزینه‌ای را که نیازهایشان را در این حوزه به بهترین شکل برطرف می‌کند انتخاب کنند.
پیام‌رسان مشهدی «گپ» متعلق به شرکت فناوری اطلاعات «توسعه سامان» است. این شرکت نرم‌افزاری مشهدی که تا قبل از این در حوزه بازی‌های رایانه‌ای فعال بود، از سال ۹۳ پروژه ایجاد پیام‌رسان گپ را آغاز کرد. گپ را باید یکی از خوش‌ساخت‌ترین پیام‌رسان‌های بومی دانست که توانسته است بیش از دو میلیون کاربر را جذب خود کند. گپ برخلاف بسیاری از نمونه‌های مشابه، کپی‌شده از سورس نرم‌افزار‌های خارجی چینی یا روسی نیست و به صورت کاملا بومی نوشته شده‌است. خدمات مناسبی هم ارائه می‌دهد.
امنیت در پیام‌رسان گپ با توجه به نوع طراحی صورت‌گرفته کامل است. پیام‌های ردوبدل‌شده نیز تحت پروتکل ssl انجام می‌شود که از امنیت بسیار بالایی برخوردار است. یکی دیگر از امکانات خوب امنیتی گپ، امکان مشاهده نشست‌های مختلفی است که از حساب کاربری شما در سایر دستگاه‌ها وجود دارد. در این بخش، اطلاعات دستگاه‌های متصل به حساب کاربری فرد نمایش داده می‌شود و شما می‌توانید در صورت مشاهده دستگاه ناشناس متصل به حساب کاربری خود در گپ، آن را حذف کنید تا از دسترسی آن دستگاه به حساب کاربری خود جلوگیری کنید.
با توجه به توانایی نقل و انتقالات مالی در بستر این پیام‌رسان، سازندگان برنامه بخشی با نام «پرتال توسعه‌دهندگان» ایجاد کرده‌اند که شما می‌توانید با ورود به آن به ایجاد خدمات ارزش افزوده بپردازید و به راه‌اندازی کسب‌وکاری برای خود در بستر گپ اقدام کنید. می‌توانید خدمات و محتوای خود را به صورت رایگان در اختیار مشترکان قرار دهید و از محل سامانه متمرکز تبلیغات گپ درآمد کسب کنید یا از طریق زیرساخت پرداخت در این پیام‌رسان، بابت خدمات و محتوا از مخاطبانتان هزینه دریافت کنید.
در گپ می‌توانید رمز عبور هنگام ورود به پیام‌رسان را فعال کنید تا از دسترسی نداشتن دیگران به اطلاعات و مکاتبات خود مطمئن شوید.
درخواست پول در بستر این پیام‌رسان امکانی است که با استفاده از آن می‌توانید در گپ صورت‌حساب ایجاد کنید و برای دوستان و خانواده بفرستید. از موارد استفاده از این سرویس می‌توان به یادآوری و دریافت قسط در قرض‌الحسنه‌های خانوادگی، پرداخت شارژ ساختمان، فعالیت‌های نیکوکاری و ... اشاره کرد.
از مهم‌ترین مزیت‌های پیام‌رسان‌های ایرانی در مقایسه با نمونه‌های خارجی، امکان نقل و انتقالات مالی و بانکی در این برنامه‌هاست. در پیام‌رسان گپ نیز با استفاده از کیف پول مجازی خود می‌توانید حساب خود را شارژ کنید و پرداخت‌های مختلفی انجام دهید. پرداخت قبض‌ها، خرید شارژ تلفن‌همراه، کارت‌به‌کارت، خرید از فروشگاه‌های مجازی موجود در این برنامه، از اقدامات قابل انجام هستند.
برنامه سروش‌پلاس که در سال ۹۸ کار خود را آغاز کرد، در واقع نسخه‌ای از پیام‌رسان سروش به شمار می‌رود که در بهمن ۹۴ متولد شده بود. این برنامه تا سال ۹۸ با همین نام در اختیار سازمان صدا و سیما بود. از آن تاریخ به بعد، مالکیت آن عوض شد و نامش هم به سروش‌پلاس تغییر کرد.
سروش‌پلاس تا حدی دارای قابلیت‌هایی مشابه پیام‌رسان‌های خارجی از قبیل واتس‌اپ، وایبر و تلگرام است، اما ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن موجب شده است نتوان آن را یک کپی مطلق از پیام‌رسان‌های خارجی نامید.
در قسمت «سرویس‌ها» در این پیام‌رسان می‌توانید به‌راحتی و با اسکن بارکد قبض‌هایتان یا وارد کردن شناسه قبض و شناسه پرداخت آن، با استفاده از کارت بانکی خود به پرداخت قبض‌هایتان اقدام کنید.
از دیگر امکانات مالی سروش می‌توان به قابلیت خرید شارژ تلفن همراه اشاره کرد. به‌وسیله این امکان می‌توانید برای سیم‌کارت خود و دیگران به میزان موردنظر شارژ خریداری کنید. این خدمت نیز در بخش «سرویس‌ها» قابل دسترسی است.
در سروش می‌توانید با انتخاب شهر محل زندگی خود، از اوقات شرعی آن مطلع شوید. هم‌چنین در این پیام‌رسان این امکان وجود دارد که زنگ هشداری را برای هرکدام از اوقات شرعی که مایل بودید فعال کنید.
اطلاع از پیش‌بینی‌های آب‌وهوایی شهر محل زندگی‌تان از دیگر خدمات ارائه‌شده در این پیام‌رسان است. به‌سادگی می‌توانید با انتخاب شهر خود از اطلاعات دمایی و آب و هوایی آن مطلع شوید و پیش‌بینی آب‌وهوا در روز‌های آینده را مشاهده کنید.
در پیام‌رسان سروش می‌توانید موقعیت مکانی خود را به اشتراک بگذارید. به وسیله این قابلیت می‌توانید دوستانتان را از مکانی که اکنون در آن حضور دارید مطلع کنید.
اگر کسب‌وکاری در پیام‌رسان‌ها دارید و می‌خواهید به‌راحتی با مشتریانتان تراکنش مالی انجام دهید یا قصد دارید کار‌های مالی در بستر پیام‌رسان انجام دهید، پیام‌رسان «بله» انتخاب خوبی برای شماست. این برنامه توسط شرکت النون (بنیان نوآوری الکترونیک) به دست متخصصان جوان کشورمان و با حمایت‌های بانک ملی ساخته شده‌است.
برای این منظور به بخش «پرداخت قبض» در قسمت «بانک من» بروید و به‌راحتی با استفاده از بارکدخوان یا وارد کردن شناسه قبض و شناسه پرداخت، قبض‌های خود را پرداخت کنید.
در پیام‌رسان «بله» امکان کارت‌به‌کارت از مبدأ شانزده بانک از جمله ملی، ملت، تجارت و کشاورزی وجود دارد و می‌توانید از مبدأ این بانک‌ها به همه کارت‌های عضو شتاب پول واریز کنید.
شما می‌توانید از کارت بانکی خود به‌راحتی موجودی بگیرید. این کار برای کارت‌های بانک ملی ایران، رایگان است و برای بقیه بانک‌ها دارای کارمزد مصوب بانک مرکزی است.
در پیام‌رسان «بله» این امکان برای شما مهیا شده است که همه تراکنش‌های مالی‌ای را که در بستر «بله» انجام داده‌اید مشاهده و مدیریت و حتی آن‌ها را از طریق یک فایل اکسل جمع‌بندی و ذخیره کنید.
در صورتی که می‌خواهید با یکی از مخاطبان خود تراکنش مالی داشته باشید، در صفحه گفتگو با مخاطب، با لمس آیکون «شتاب»، گزینه‌های «کارت‌به‌کارت» و «درخواست پول» را مشاهده خواهید کرد. از این طریق می‌توانید حتی اگر شماره کارت مخاطب را نمی‌دانید، برای او پول منتقل کنید.
با استفاده از قابلیت درخواست پول می‌توانید یک کانال ایجاد کنید و کالای مورد نظر خود را به صورت درخواست پول، در کانال به فروش برسانید. هم‌چنین مشتری شما می‌تواند «آدرس» یا سایر مشخصاتی را که برای ارسال کالا به آن نیازمند هستید برای شما بنویسد.
یکی از قابلیت‌های خوب «بله»، امکان اضافه کردن توضیحات هنگام انجام تراکنش مالی است. می‌توانید برای هر یک از تراکنش‌های انتقال پول خود بخش توضیحات کارت‌به‌کارت را تکمیل کنید تا در آینده به‌راحتی متوجه شوید چرا این تراکنش را انجام داده‌اید.
آسان نیست بررسی پیام‌رسانی که به محض اقدام به نصب و ثبت‌نام، شما را با پیغامی روبه‌رو می‌کند مبنی بر اینکه «فعلا توان پذیرفتن کاربر جدید را نداریم. بعدا سر بزنید!» موضوعی که سال ۹۸ و هم‌زمان با فیلتر شدن تلگرام هم برای این برنامه رخ داد و در روز‌های گذشته هم برخی از کاربران خبر از تکرار آن دادند. پیام‌رسان «ایتا» که در ماه‌های پایانی سال ۹۷ پا به دنیای اپلیکیشن‌ها گذاشته است، اگر می‌خواهد در این بین با دیگر رقبای داخلی خود رقابت کند، به نظر می‌رسد در گام اول باید به دنبال توسعه بیشتر زیرساخت‌های خود و بالابردن ظرفیت سرورهایش برای میزبانی از کاربران بیشتر برود.
از جمله ویژگی‌هایی که در این پیام‌رسان مشاهده می‌شود شباهت بی‌حدوحصری است که ایتا به تلگرام داشته و در عمل، کار را برای بیشتر تلگرامی‌ها راحت کرده است. شباهت این پیام‌رسان به تلگرام به قدری است که گویا سورس آن به طور کلی از تلگرام برداشته شده‌است و کاربرانی که به کار در تلگرام عادت دارند، در این برنامه نیز با محیط آشنایی روبه‌رو خواهند شد.
با این برنامه فضای نامحدود ابری در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. این فضا که روی سرور‌های داخلی ایتا میزبانی می‌شود، به کاربران امکان می‌دهد که همانند یک هارد سخت‌افزاری از فضای شخصی به عنوان ذخیره‌کننده استفاده کنند و ویدئوها، تصاویر و هر فایلی را به‌راحتی و با سرعت بالا در آن آپلود و نگهداری کنند.
دیگر قابلیت مهم برای ایتا، استفاده از روبات‌های هوشمندی است که در تلگرام به یکی از پرکاربردترین ابزار‌های روزمره کاربران تبدیل شده بود. این قابلیت که در بعضی از پیام‌رسان‌های داخلی وجود ندارد، در ایتا حضور دارد و برنامه‌نویسان به‌راحتی می‌توانند نیاز‌های سازمانی و شرکتی خود را از طریق ایجاد روبات‌های هوشمند در این پیام‌رسان مرتفع کنند. کاربران نیز می‌توانند با استفاده از روبات‌های دلخواه، بسیاری از عملکرد‌های روزانه خود را با استفاده از آن‌ها انجام دهند.
بیشترین ترافیک مصرفی بخش زیادی از کاربران اینترنت در این روزها، در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی مصرف می‌شود. با توجه به این نکته که هزینه ترافیک مصرفی این پیام‌رسان یک‌سوم مصرف واقعی شما محاسبه می‌شود، استفاده از ایتا می‌تواند باعث کاهش هزینه‌های پرداختی شما برای اینترنت شود.
توجه به امنیت و حفظ حریم خصوصی از مهم‌ترین اولویت‌های کاربران در انتخاب برنامه‌های پیام‌رسان است. در بین پیام‌رسان‌های ایرانی، «آی‌گپ» تلاش کرده است بیشترین تمرکز خود را بر همین مسئله بگذارد و همه محتوایش را با الگوریتم‌های قدرتمند رمزنگاری محافظت کند. پیام‌رسان «آی‌گپ» توسط متخصصان جوان ایرانی در آبان ۹۴ منتشر شد و اولین اپلیکیشن ایرانی این حوزه بود که به صورت متن باز تولید شده بود.
در این پیام‌رسان، کلید‌های تولیدشده برای رمزگذاری اطلاعات و پیام‌های کاربران در سرور‌های مجزا ذخیره‌سازی شده‌اند که برای حفظ بیشتر امنیت کاربران است و این کار باعث می‌شود حتی در صورت هک شدن سرور‌های اصلی این برنامه، باز هم اطلاعات کاربران غیرقابل رمزگشایی باقی بماند.
با اینکه معمولا همه افراد برای دسترسی به تلفن همراه خود از گذاشتن رمز استفاده می‌کنند، آی‌گپ برای ایجاد امنیت بیشتر، به شما امکان ایجاد رمز در هنگام ورود به این پیام‌رسان را داده است. هم‌چنین می‌توانید به جای رمز، از اسکن اثر انگشت استفاده کنید.
این قابلیت به شما امکان می‌دهد با افرادی که در اطراف شما از آی‌گپ استفاده می‌کنند آشنا شوید و دوستان بیشتری بیابید. پس از فعال کردن این قابلیت، روی نقشه افراد را تا شعاع پنج‌کیلومتری خود می‌توانید ببینید و با انتخاب هر یک، به گفتگو با آن‌ها بپردازید.
در این پیام‌رسان، دو نوع کانال وجود دارد: کانال‌های عمومی که مشابه کانال‌های تلگرام هستند و کانال‌های خصوصی که در آن‌ها تنها مدیران کانال می‌توانند عضو به آن اضافه کنند. هم‌چنین می‌توانید با فعال کردن گزینه «واکنش در کانال» به اعضا امکان ارسال نظر بدهید.
این پیام‌رسان ایرانی محدودیتی برای ارسال فایل‌های سنگین و با حجم بالا پیش‌پایتان قرار نداده است. در این برنامه می‌توانید بدون توجه به حجم فایل‌ها، عکس، ویدئو، موزیک، اسناد، پیام‌های صوتی و فرمت‌های مختلف فایل را برای دیگران بفرستید.