محمد زمان حسینی | شهرآرانیوز؛ در آستانه روز جهانی آموزش، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل یونسکو تصمیم گرفته است امسال این روز را به دختران و زنان محروم از تحصیل افغانستان اختصاص دهد. اما به باور بسیاری از آگاهان این بیانیه‌ها و نام‌گذاری‌ها راه چاره نیست و نباید حق آموزش درافغانستان به مسئله سیاسی تبدیل شود.
بیش از یک‌سال‌ونیم از تشکیل حکومت طالبان می‌گذرد. حالا دیگر بر کسی پوشیده نمانده که طالبان هنوز در اصولش تغییری ایجاد نکرده است و انعطاف دیپلماتیک آن‌ها در مذاکرات قطر فقط زمانی بود که آنان به شناسایی جامعه جهانی و ارتباط با آن‌ها نیاز داشتند.
طالبان حالا مورد اقبال جامعه جهانی قرار نگرفته‌اند و نزدیک‌ترین کشورها به آن‌ها نیز از شناسایی و به رسمیت شناختن آن‌ها خودداری کردند. آن‌ها ظاهرا رویه دیگری را در پیش گرفته‌اند. آن‌ها سعی می‌کنند از جامعه بین‌المللی با فشار واردکردن بر زنان و دختران و ممانعت از فعالیت سازمان‌های امدادرسان بین‌المللی برای شناسایی خود اقدام به امتیازگیری کنند.
مسئله‌ای که در این بین باعث شده است هنوز هم حقوق زنان و دختران افغانستان از سوی طالبان رعایت نشود، شاید این باشد که فقط این اقدامات یعنی نام‌گذاری روزها، صدور بیانیه و محکومیت سیاست‌های طالبان اقدام کافی برای کمک به محدودیت‌های اعمال‌شده توسط طالبان بر علیه زنان و دختران نیست.
این در حالی است که تاکنون این سیاست‌ها هیچ نتیجه ملموسی برای جامعه افغانستان در بر نداشته است و خروجی نشست‌ها و اعلامیه‌ها صرفا در خبرگزاری‌ها منتشر می‌شود و بس. اوضاع آموزش و حقوق بشر در افغانستان کماکان در وضعیتی فجیع قرار دارد.
بسیاری از آگاهان باور دارند که جامعه بین‌المللی و اروپایی به مسئولیت خود در قبال وضعیت حقوق بشری افغانستان عمل نکرده و کمک‌های مالی که به طالبان در یک‌سال گذشته انجام داده‌اند فقط به استمرار حکومتشان کمک کرده‌اند.
سخنگوی پیشین وزارت معارف افغانستان می‌گوید که جامعه بین‌المللی باید برای تن‌دادن طالبان به رفع محدودیت بر علیه زنان و دختران کمک‌های مالی به افراد این گروه را قطع کنند.
نوریه نزهت به رادیو آزادی گفت: «سازمان یونسکو در هماهنگی با سایر سازمان‌ها تلاش و لابیگری کنند، برای اینکه گروه و حکومت‌هایی که قدرت را در اختیار می‌گیرند و زنان را از حقوق اساسی‌شان محروم می‌سازند، به‌عنوان گروه‌ها و حکومت‌هایی که ناقضان اصلی حقوق زنان و حقوق بشر هستند مورد تحریم‌های بین‌المللی قرار بدهند تا اینکه این گروه‌ها و حکومت‌ها را وادار به این بسازند که حقوق زنان را مراعات کنند.»
محروم‌شدن دختران بالاتر از کلاس ششم تقریبا در افغانستان دو‌ونیم میلیون تن را شامل می‌شود. علاوه بر محروم‌شدن دختران از تحصیل در مدارس، دروازه دانشگاه‌های خصوصی و دولتی نیز حالا روی دختران و زنان افغانستان بسته مانده است، اما محدودیت‌ها صرفا در تحصیلات برای زنان نیست. آن‌ها حتی از حق اشتغال در مؤسسات امدادرسان خارجی و داخلی محروم شده‌اند.
مسئله‌ای که پای چندین مقام بین‌المللی را به افغانستان کشاند و طالبان در دیدار با آن‌ها فقط وعده رفع محدودیت اشتغال زنان در این مؤسسات را داده‌اند.
گفتنی است زنان بازوان اجرایی این مؤسسات در توزیع کمک‌های بین‌المللی هستند. در بیست سال گذشته این مؤسسات همواره در مناطق مختلف به ارائه کمک پرداخته‌اند، اما اکنون که طالبان فعالیت زنان در این مؤسسات را ممنوع کرده‌اند، گفته می‌شود که ارائه کمک‌ها و توزیع آن‌ها با اخلال جدی مواجه خواهد شد.
نتیجه‌گیری
مسئله‌ای که این روزها بسیار واضح است، سیاسی‌شدن مسائل حقوق بشری در افغانستان از سوی طالبان و غرب است. در یک طرف مسئله این غربی‌ها هستند که با اعمال تحریم‌های مالی یا بلوکه‌کردن دارایی مردم افغانستان در پی فشار بر طالبان هستند تا آن‌ها را کنترل کنند، اما در طرف دیگر این طالبان هستند که سعی می‌کنند با اعمال محدودیت‌ها بر زنان و دختران به شناسایی بین‌المللی برسند؛ سیاستی که هم‌اکنون زنان و دختران افغانستان تاوان آن را با بهای سنگین محروم‌شدن از علم‌آموزی و نیاز اساسی آموزش می‌پردازند. گفتنی است آموزش از دستاوردهای مهم دو دهه اخیر در افغانستان بوده است و در دو دهه گذشته جمعیت یک میلیونی دانش‌آموزان در سال 2001 به 10 میلیون نفر رسید.