جهاد تبیینی که درباره ضرورت آن در محافل مختلف صحبت می‌شود، با هدف روشنگری افکار عمومی و نخبگان جامعه آن هم در طیف گسترده‌ای از موضوعات اتفاق می‌افتد.
منظور از طیف گسترده‌ای از موضوعات، یعنی مجموعه اقداماتی که در مقیاس ملی و فراملی اتفاق می‌افتد، می‌تواند موضوع جهاد تبیین باشد.
انقلاب اسلامی در فرایند حرکت رو به جلوی خود در مواجهه با نظام استکبار در جبهه‌ها و ابعاد مختلف در حال هماوردی ست و در نقطه مقابل، جبهه استکبار با محوریت نظام رسانه‌ای درصدد ایجاد یا القای مشکل یا کم انگاشتن و به فراموشی سپردن دستاورد‌های انقلاب اسلامی است.
به همین دلیل جهاد تبیین هم عرصه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را در برمی گیرد و هم مجموعه نهاد‌ها و دستگاه‌ها و شخصیت‌هایی را که مخاطب این مسئولیت مهم قرار می‌گیرند.
به گستردگی طیف موضوعاتی که بیان شد، طبیعتا شخصیت‌های مختلف با تخصص‌های مختلف و همچنین مراکز و نهاد‌های دولتی و غیر دولتی مختلف مسئولیت دارند که در این میدان نقش آفرینی کنند.
حوزه علمیه نیز در کنار دیگردستگاه‌ها و مراکز باید مسئولیت پذیر باشد و طبیعتا همان طور که از یک مجموعه اقتصادی انتظار می‌رود تبیینش درراستای فعل وانفعالات، ناهنجاری‌ها و دستاورد‌های اقتصادی اتفاق بیفتد، از حوزه علمیه نیز انتظار می‌رود که با محوریت مسائل فرهنگی اجتماعی عهده دار جهاد تبیین باشد که ارض گسترده‌ای هم دارد و البته به عنوان اولویت دوم مسائل سیاسی قرار دارد؛ به عبارتی روشنگری سیاسی جامعه نسبت به آنچه نظام استکبار در قبال نظام جمهوری اسلامی انجام داده است.
اما در عرصه فرهنگی هم انتظار می‌رود حوزه علمیه با محوریت اندیشه اسلامی به مسائل فرهنگی و سیاسی بپردازد و چنین تبیینی از خاستگاه نگرش اسلامی از نیاز‌های مبرم جامعه اسلامی محسوب می‌شود؛ به همین دلیل از این زاویه انتظار بیجایی نیست که اگر بگوییم حوزه علمیه باید در جهاد تبیین پیشگام باشد.
به نظر می‌آید حرکت رو به جلویی در جهاد تبیین در حوزه‌های علمیه به ویژه توسط نسل جوان اتفاق افتاده است؛ بالاخص با رهنمود آتش به اختیاری که رهبر معظم انقلاب فرمودند و با استفاده از فضای مجازی و با محوریت شبکه‌های داخلی، این اتفاق رو به گسترش است.
البته بخشی از این جهاد تبیین هم از طریق رسانه ملی اتفاق افتاده و طبیعتا انتظار و امید این است که این موج رویه‌ای شتابنده تر، با قوت‌تر و گاهی هم به هنگام‌تر به خودش بگیرد.