حسام تاجی
مسئول واحد پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت شماره یک
سرطان‌ها از مهم‌ترین بیماری‌های غیرواگیر هستند که بار بیماری زیادی را به جامعه تحمیل می‌کنند. سالانه هزاران مورد ابتلا به این بیماری در ایران و میلیون‌ها مورد در جهان رخ می‌دهد که در صورت تشخیص بموقع و زودهنگام نتیجه درمان آن آسان‌تر و امکان کنترل و بهبود کامل آن بسیار زیاد است. از طرفی افزایش تعداد سالمندان که نتیجه تغییر هرمی جمعیتی کشور است و رواج زندگی کم‌تحرک و ماشینی، تغذیه ناسالم و اضافه وزن، افزایش استرس، آلودگی هوا و عواملی از این قبیل از مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز ابتلا به سرطان در کشور ما هستند. به طور کلی در رابطه با اهمیت سرطان باید بگویم که بعد از بیماری‌های قلبی‌عروقی سرطان‌ها به‌عنوان دومین علت شایع مرگ‌ومیر در جهان و کشور ما هستند. به همین دلیل اول تا هفتم بهمن‌ماه به عنوان هفته مبارزه با سرطان و هفته سرطان نام‌گذاری شده است که در سال ۹۸ یک پویش مبارزه با سرطان را هم در همین هفته خواهیم داشت. شعار پویش ما امسال این است که سرطان قابل پیشگیری و درمان است با خودمراقبتی و امید. هدف کلی در این پویش کاهش بروز و مرگ‌ومیر ناشی از سرطان و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان است. ما برای رسیدن به این هدف لازم است پاره‌ای اقدامات انجام دهیم.
سه اقدام مهمی که در این پویش درنظر گرفته‌ایم اول جلب مشارکت و افزایش آگاهی مردم در زمینه قابل پیشگیری بودن سرطان و شیوه‌های آن است. دوم اصلاح باور‌های نادرست درباره سرطان ازجمله باور غلط درمان‌ناپذیر بودن این بیماری است. جلب مشارکت سیاست‌گذاران و مجریان سلامت چه درون‌بخشی و چه برون‌بخشی در کنترل عوامل خطر سرطان.
حدود ۴۰ درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری هستند که این رقم، رقمی بالاست. مواردی هم که قابل پیشگیری نیستند اگر در سایه مراقبتی و نگاه امیدوارانه در بخشی روش‌های تشخیصی و درمانی و زودهنگام تشخیص داده شوند درمان‌پذیرتر هستند.
اگر بدانیم دست‌کم نیمی از سرطان‌ها با درمان مناسب علاج خواهند شد زودتر به علائم مشکوک توجه می‌کنیم. گاهی در روزنامه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مطالبی درباره نقش برخی عوامل در زمینه ابتلا به سرطان می‌شنویم که با مواردی که تاکنون شنیده‌ایم متناقض است. علت این است که در بسیاری از موارد پژوهش‌ها هنوز در خیلی از مواقع به نتیجه نرسیده‌اند. موارد زیادی نیز هستند که اثرات ثابت‌شده‌ای درباره پیشگیری یا ایجاد سرطان دارند و با به‌کارگیری آن‌ها می‌توانیم احتمال ابتلا به سرطان را در خود کاهش دهیم. یک‌سری پیام‌ها در این پویش داریم که تصمیم داریم با این ۱۰ پیام آگاهی مردم را افزایش دهیم:
پرهیز از مصرف دخانیات، فعالیت بدنی منظم، کنترل وزن، تغذیه سالم داشته باشیم، از خود در برابر عفونت‌ها محافظت کنیم، از پوست خود محافظت کنیم، در منزل و محیط کار اصول ایمنی را رعایت کنیم، زندگی روانی معنوی سالمی داشته باشیم، همچنین زندگی اجتماعی سالمی داشته باشیم و پیام آخر که دهمین پیام است اینکه در صورت مشاهده علائم هشداردهنده سرطان به پزشک مراجعه کنیم.