به گزارش شهرآرانیوز، «made in Turkye» در بین برچسب لباس‌ها دنبال همین جمله می‌گردیم و پیدایش می‌کنیم. کاغذ‌های دیگر را هم ورانداز می‌کنیم، روی یکی طرز نگهداری لباس با رسم شکل آمده است و درباره جنس پارچه توضیحاتی داده شده و برچسب یکی دیگر هم کاملا به زبان ترکی نوشته شده است. اما آیا واقعا این لباس‌ها تولید کشور ترکیه است؟ گاهی تشخیصش سخت می‌شود. ازآنجاکه واردات پوشاک به کشور ممنوع است، پس باید گفت که این کالا‌ها یا قاچاق است یا تقلب.
نگاه مردم و تعریفشان از کیفیت اجناس غیرایرانی، شاید مهم‌ترین توجیه برای آن‌هایی باشد که یا به سختی پوشاک را قاچاقی وارد می‌کنند یا با برند‌های تقلبی، تولید داخل را به نام کشور‌های دیگر می‌فروشند. گاهی نوع دوخت و جنس پارچه آن قدر باکیفیت است که تشخیص اصل یا غیراصل بودن سخت می‌شود، اما حیف که فروشنده‌ها اعتقاد دارند درصورتی که بگویند کار تولیدی‌های مشهد است، مشتری می‌پرد. ماجرا آنجایی عجیب‌تر می‌شود که گاهی این پوشاک تقلبی بسیار بی کیفیت اند و خریدار به راحتی متوجه این تقلب می‌شود، اما نمی‌خواهد باور کند و ترجیح می‌دهد که احساس کند جنس خاص و خارجی بر تن دارد.
ازاین دست لباس‌ها در بازار مشهد به ویژه بر روی رگال فروشگاه‌های غیررسمی یا به اصطلاح مزون‌های خانگی کم نیست. از تولید ترکیه و ویتنام بگیرید تا چین و برند‌هایی مربوط به کشور‌های اروپایی. برخی فعالان این حوزه می‌گویند که ۹۰ درصد لباس‌هایی که با نام وارداتی به فروش گذاشته می‌شوند، تولید داخل هستند و آن ۱۰ درصد دیگر هم یا به صورت چمدانی یا از طریق کولبران وارد کشور می‌شوند که البته به دلیل نرخ ارز، معمولا قیمت نهایی شان گران تمام می‌شود.
محبوبه، صاحب یکی از مزون‌های خیابان هاشمیه است. مغازه اش دو قسمت دارد. روی رگال‌های یک قسمت، پوشاک تولید داخل ردیف شده است و در قسمت دیگر، پوشاک وارداتی از ترکیه قرار دارد. خوش برخورد است و اهل گفتگو. هر چندماه یک بار به ترکیه می‌رود و بعد هم بخشی از خریدهایش را به صورت چمدانی و قسمتی دیگر را از طریق کولبران وارد می‌کند.
می‌گوید: آخرین قیمت کولبر برای هر کیلوگرم بار پوشاک ۵۰۰ هزارتومان است. این رقم برای لباس‌های تابستانی به صرفه است، اما برای زمستانی ها، چون سنگین هستند، نه. علاوه بر آدرس اینستاگرام، شماره تماسش را هم می‌دهد تا موجودی اجناس ترک را در واتس آپ دنبال کنیم، چون اگر در اینستاگرام منتشر کند، ممکن است بازرسان ببینند و مجبور به پرداخت جریمه و تحویل بار شود.
این موضوع را که خیلی از این اجناس در بازار تقلبی هستند و تشخیص سره از ناسره سخت شده است، با او درمیان می‌گذاریم. می‌خواهد به ما اطمینان دهد که کارهایش جزو آن دسته نیست، برای همین بلافاصله از تفاوت‌ها و راه‌های تشخیص اصل و غیراصل، می‌گوید. بعد هم این جمله که «البته خیلی از همکاران من پوشاک تقلبی می‌فروشند.» را اضافه می‌کند و توضیح می‌دهد: بعضی فروشنده‌های پوشاک در سفر خود به کشور‌های دیگر از هر لباس یک دست به عنوان نمونه می‌خرند، بعد هم در کارگاه‌های زیرزمینی شان مشابه آن لباس را می‌دوزند. برای نام و نشان دارکردنش هم یا از همان کشور یا داخل ایران برچسب‌های برند را کیلویی تهیه و روی لباس نصب می‌کنند.
قیمت آن دسته از لباس‌های تولیدشده در آن سوی مرز‌های کشور که با گذر از هفت خان، بالأخره قاچاقی به ویترین لباس فروشی‌های مشهد می‌رسند، حداقل تا بیش از چهاربرابر قیمت اصلی است.
مهدی، فروشنده شلوار جین، می‌گوید: مثلا یک شلوار جین مردانه اگر در ترکیه ۲۰۰ لیر باشد که یعنی به پول ما ۵۵۰ هزار تومان (با احتساب هر لیر ۲۷۵۰ تومان) در فروشگاه‌های مشهد تا بیش از ۲ میلیون تومان هم فروخته می‌شود. این قیمت برای خیلی‌ها گران است، اما از طرفی شنیدن نام برند و به اصطلاح خارجی بودنش، این افراد را جذب می‌کند. بعضی فروشنده‌ها هم وقتی این اشتیاق را می‌بینند، ترجیح می‌دهند کار تولید داخل را به اسم برند‌های خارجی بفروشند.
این روز‌ها که تحریم از یک سو و ممنوعیت واردات پوشاک از سوی دیگر بساط برند‌های خارجی را از بازار مشهد تقریبا جمع کرده است، (به جز چند مورد که تحت لیسانس فعالیت دارند.) بازار آنلاین شاپ‌های مدعی خرید از برند‌های خارج کشور داغ شده است. در بیشتر موارد مسیر به این شکل است که شما از یک سایت خرید آنلاین، کالای موردنظرتان را انتخاب، بعد به فرد واسطه اعلام می‌کنید و درنهایت منتظر می‌مانید تا لباس موردنظر به دستتان برسد. از چند نفر درباره تجربه خریدشان از این واسطه سؤال کردیم.
بیشترشان یا تجربه خوبی نداشتند یا در کنار تجربه‌های مثبت، حداقل یک بار از این نوع خرید ضرر کرده بودند. مریم می‌گوید که یک پیراهن سفارش داده است، اما وقتی به دستش رسیده تنها شباهت آن به تصویر، طرح گل‌ها و مدل لباس بوده است. کیانا از خرید یک لباس ورزشی با برند معروف از یک آنلاین شاپ معروف برایمان می‌گوید که نتیجه این خرید؛ نرسیدن کالا، بلاک شدن توسط فروشنده و درنهایت از دست دادن پولش بوده است.
معاون بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با تأیید وجود کالای قاچاق در بازار پوشاک مشهد و همچنین وجود برند‌های تقلبی، می‌گوید: یکی از برنامه‌های ما برخورد با فروش پوشاک قاچاق است. در این راستا سال گذشته در حوزه پوشاک ۶۴۷ مورد بازرسی انجام شد که نتیجه این بازرسی‌ها تشکیل ۲۵ پرونده بود. در این راستا ۵۵۰۳ ثوب (جامه بافته) به ارزش حدود ۱۴ میلیارد ریال کشف شد.
بخشعلی بیاتی این موضوع را که دوخت و فروش پوشاک با برند‌های تقلبی در مشهد فراوان است، تأیید می‌کند و می‌افزاید: اگر در فروشگاه‌ها لباس‌هایی را ببینیم که به عنوان پوشاک تهیه شده در خارج از کشور به فروش می‌رسند، این پوشاک را به عنوان کالای قاچاق ضبط می‌کنیم و اگر اثبات شود که در داخل تولید شده اند، به فروشنده به دلیل استفاده از برند تقلبی تذکر می‌دهیم.
به اعتقاد او استفاده از برند تقلبی برای تولید داخل، بیشتر به دلیل استقبال مردم از این کالاهاست تا اینکه برای کسب سود بیشتر باشد.
نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک مشهد نیز در گفتگو با شهرآرا به راه حل‌هایی برای جلوگیری از این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: برندسازی یکی از اقدام‌های مهمی است که باید برای حمایت از پوشاک ایرانی در بازار انجام شود. درحال حاضر بیشتر تولیدکنندگان پوشاک در ایران و از جمله مشهد به طور سنتی فعالیت دارند و همین مسئله موجب می‌شود تا هزینه تمام شده آن‌ها در مقایسه با تولیدات صنعتی سایر کشور‌ها قدرت رقابت نداشته باشد.
جواد حسین پور حجار می‌افزاید: اکنون وضعیت تولید پوشاک به حدی است که آمار دقیقی نداریم از کارگاه‌ها و تعداد افرادی که در این صنعت فعالیت می‌کنند. ازاین رو اگر می‌خواهیم که صنعت پوشاک به جایگاهی برسد که ظرفیتش را دارد، اولین کار حرکت به سوی تولید در کارگاه‌های بزرگ است.
به گفته او برندسازی یکی دیگر از اقداماتی است که باید در حوزه پوشاک به آن توجه شود. باید تولیدکنندگان داخلی را به سمتی پیش ببریم که نام و نشان آن‌ها در بازار معروف شود و از این طریق شهروندان به خریدشان ترغیب شوند. بااین حال، کوچک بودن واحد‌های تولیدی پوشاک هزینه هایشان را زیاد کرده و همین مسئله موجب شده است که آن‌ها نتوانند به سمت برندسازی حرکت کنند.