پیر و جوان نمیشناسد، رنج بیماری از یک طرف، هزینههای سنگین درمان و معطلی در صفوف نمونه برداری و آزمایشها و پرتودرمانی از طرف دیگردر دوسال گذشته با نوسانات و افزایش قیمت دلار عملکرد بسیاری از دفترچههای بیمه درمانی ناکارآمد شد، این موضوع به ویژه در میان بیماران سرطانی درد بیشتری در دلشان ایجاد کرد. این روزها هزینههای بیماری سرطان به ویژه آنها که سر و کارشان به بیمارستان افتاده است بیش از پیش بر دوش بیماران و خانواده هایشان سنگینی میکند.
بازدید سرزده میدانی از بیمارستانهای مشهد، به بیمارستان امید اختصاص دارد. جایی که به نظر میرسد کورسوی امید در دل بیمارانش این روزها در صفهای عریض و طویل انتظار برای پرتو درمانی به ناامیدی تبدیل شده است. این روزها «امید» در ناامیدی است.
ساعت حوالی دو بعدازظهر است. به میدان الندشت کوهسنگی نزدیک میشوم. تابلو بیمارستان امید به چشم میخورد. بیرون از محوطه بیمارستان همراهان بیماران نشسته اند. به نام بیمارستان نگاهی میکنم و نگاهی به چهرههای نا امید همراهانی که رنج و خستگی از چشمانشان میبارد.
«صفوف پرتو درمانی در بیمارستان امید همیشه شلوغ است. باید تا چهار ماه صبر کرد. در این فاصله بیماری شدیدتر میشود. به مراکز خصوصی مراجعه کردم. هزینه هر جلسه پرتو درمانی یک میلیون تومان است که پرداخت آن در توانم نیست. چرا در یک بیمارستان دولتی باید برای یک جلسه پرتودرمانی چهار ماه در صف انتظار ماند؟» این جملات، اولین گلایههای یک بیمار سرطانی است زمانی که از او درباره مشکلات بیماری اش میپرسم.
بیمار دیگری هم از برخی موضوعات گلایه دارد. او میگوید: بیمه سلامت داریم، ولی همه هزینهها آزاد است. این چه نوع بیمهای است که مراکز درمانی حتی مراکز آزمایش، نمونه برداری، اکوی قلب و... برای بیماران سرطانی آزاد محاسبه میشود؟
مرد جوانی در حالی که برگههای پزشکی در دست دارد در گوشهای از محوطه بیرونی بیمارستان به درختی تکیه زده است. او میگوید: برادرم سرطان غدد لنفاوی دارد. هزینههای بیمارستان بالاست. علاوه بر هزینه بیمارستان کلی هزینه آزمایشها و نمونه برداریها میشود.
او ادامه میدهد: برادرم در بیمارستان بستری است و امروز آمده ام تا پیگیر وام بیماران خاص باشم، ولی مددکاری میگوید که برای روال قانونی، پرونده سازی و بروکراسی اداری چند ماهی باید در صف انتظار باشید.
وارد سالن اصلی بیمارستان امید میشوم. تعدادی از بیماران و همراهان بیماران در صندلیهای انتظار نشسته اند. دختر جوانی روی صندلیهای انتظار خوابیده است. خانم شمسایی، مادر این دختر هجده ساله، حدود یک سال است که متوجه بیماری سرطان دخترش شده است. با او که صحبت میکنم اشک در چشمانش حلقه میزند و میگوید: دخترم حال و روز خوبی ندارد. برای گرفتن یک آزمایش ساده دو ساعت منتظر هستیم. دخترم حتی توان ایستادن و نشستن ندارد. چرا برای گرفتن یک آزمایش و جواب این قدر باید معطل شویم؟
آقای رسولی یکی از همراهان بیمار است که میگوید: مادرم چند سالی است به بیماری سرطان مبتلا شده است. ابتدا او را به بیمارستان دیگری بردیم که هزینههای بالاتری داشت، ولی، چون تأمین هزینهها برایمان مقدور نبود، مجبور شدیم به این بیمارستان مراجعه کنیم. در اینجا وضعیت رسیدگی پرستاران خوب است، اما از نظر بهداشتی اصلا رضایتی نداریم.
او ادامه میدهد: هزینه پرتو درمانی در مراکز درمانی مخصوص بیماران سرطانی ۴۵ میلیون تومان است. صدای ما را به گوش مسئولان برسانید. یک کارگر ساده چگونه میتواند این هزینههای سنگین را پرداخت کند؟
مقابل باجه پذیرش بیمارستان، تعداد بسیاری از مراجعان در صف ایستاده اند. در این میان یک بیمار سرطانی توجهم را به خود جلب میکند. ضعف بدنی دیگر رمقی برایش نگذاشته است. روی صندلیها دراز کشیده است. همراه این بیمار میگوید: از صبح مراجعه کرده ام. میگویند «پذیرش نداریم، بیمار را به بیمارستان امام رضا (ع) ببرید.» برادرم را با این حال و وضعیت وخیم به کدام بیمارستان ببرم؟ چه طور میشود بیمارستان دولتی تخت خالی برای بیمار بد حال نداشته باشد؟
برای پیگیری مشکلات بیماران در این بیمارستان، به سراغ رئیس بیمارستان امید میروم. رئیس بیمارستان تخصصی سرطان امید مشهد میگوید: تعرفه هزینههای درمانی بیمارستان بر اساس تعرفه مصوب وزارت بهداشت است. اگر بیماری مشمول بیمه باشد هزینه چندان بالایی ندارد. برای بیماران سرطانی طبق مصوبه جدید مبلغ فرانشیز ابلاغ نشده است.
سودابه شهید ثالث میگوید: اگر بیماری در مضیقه است به واحد مددکاری بیمارستان امید مراجعه کند تا به صورت رایگان ارائه خدمت شود.
وی درباره پرداخت وام به بیماران خاص میگوید: در دو سال گذشته از طریق واحد مددکاری و با همکاری معاونت درمان به بیماران مبتلا به سرطان وام داده میشد، اما برای امسال هنوز دستورالعملی از سوی وزارت ابلاغ نشده است.
رئیس بیمارستان امید درباره آزمایشگاه و انتظار بیماران میگوید: غیر از آزمایش شمارش گلبولها یا همان آزمایش سی بی سی که حدود نوددقیقه زمان لازم دارد جواب دهی بقیه آزمایشها به زمان بیشتری نیاز دارند که نیازی به حضور بیمار تا زمان دریافت جواب نیست. روال مشخص آزمایش به صورت چند ساعته است و علت تأخیر آن به دلیل دقت در جواب دهی است. حتی آزمایشهای کشت هم به ۷۲ ساعت زمان نیاز دارند.
شهید ثالث تصریح میکند: ۹۸ تخت فعال در بیمارستان امید موجود است، اما با توجه به نوع بیماران بستری شده در این بیمارستان که عمدتا تعداد روزهای زیادی را در بیمارستان بستری میمانند، میانگین ترخیص روزانه و تختهای خالی بیست تخت است. در عین حال اگر بیماری اورژانسی باشد بلافاصله در بخش اورژانس بستری میشود و تحت نظر قرار میگیرد. در صورت صلاحدید پزشک پس از خالی شدن تخت، بیمار را به بخش منتقل میکنند.
وی درباره نوبت دهی پرتو درمانی میگوید: اخیرا دو دستگاه جدید و پیشرفته پرتو درمانی در این مرکز نصب شده است، اما با توجه به اینکه مراکز غیردانشگاهی از سال گذشته تعرفه دولتی پرتو درمانی را حذف کرده اند تعداد زیادی از بیماران به مراکز دولتی آمدند که این موضوع باعث افزایش چندین برابری مراجعان شده است.
وی بیان میکند: در این راستا جلسات متعددی برای حل مسئله برگزار شده است تا با در اختیار گذاشتن فضای بیشتر به بخشهای رادیو تراپی و اختصاص دستگاههای پرتو درمانی این مسئله حل و فصل شود؛ بنابراین بیشتر از گذشته به حمایت خیران نیاز داریم تا از هم نوعان خود در این شرایط سخت بیماری حمایت کنند.
شهید ثالث در خصوص وضعیت نظافت بیمارستان میگوید: ضدعفونی و نظافت در فضاهای عمومی با دستگاههای ماشینی انجام میشود و تمامی مواد گندزدا و ضد عفونی مورد تأیید وزارت بهداشت و حوزه غذا و دارو ست. در اتاق عمل، آی سی یو و ایزوله با ماشینهای مخصوص دیگری کار نظافت انجام میشود.
رئیس بیمارستان امید توضیح میدهد: یکی از بخشهای بیمارستان امید، واحد پیشگیری و تشخیص زود هنگام سرطان است که پذیرای افراد سالم جامعه برای انجام چکاپ و تشخیص زود هنگام سرطان است.
شهید ثالث ادامه میدهد: اخیرا دستگاه جدید و فوق پیشرفته توموتراپی و پرتو درمانی در حال راه اندازی است. با این دستگاه درمانهای نوین پرتو درمانی انجام میشود تا بیماران از مراجعه به کشورهای دیگر بی نیاز شوند.