سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ حتما شما هم تاکنون با بچه‌های پرسروزبان روبه‌رو شده‌اید؛ بچه‌هایی که احساس می‌کنید واژگانی بیشتر از هم‌سن‌وسال‌هایشان به‌کار می‌برند و خلاقیت بیشتری در صحبت‌کردن دارند. این دو ویژگی به‌علاوه آشنایی نسبی با دستور زبان و زیادبودن تمرکز و توجه در بعضی کودکان اثر‌های مثبت کتاب‌خوانی است؛ مهارت‌هایی که به‌واسطه اهمیت‌دادن بعضی والدین به کتاب‌خوانی حتی از سنین پیش از دبستان در آن‌ها رشد کرده است.
افزون بر این، مطالعه فرصتی را برای این گروه از والدین فراهم می‌کند تا ارتباطی مشترک، هدف‌دار و منظم با بچه‌ها داشته باشند و به فرزندانشان احساس توجه، عشق و اطمینان را القا کند. همیشه از اهمیت کتاب و کتاب‌خوانی گفته‌اند، ولی رسیدن به این مهم راه‌هایی دارد که چندان دشوار هم نیست؛ موضوعی که ما قصد داریم بیشتر درباره آن صحبت کنیم.
شما در مرحله یافتن یک کتاب خوب برای فرزندتان، دست‌کم تا زمانی که یک کتاب‌خوان حرفه‌ای نشده است، از کودکی تا نوجوانی به راهنما نیاز دارید. البته راهنما همیشه یک فرد نیست، بلکه روش‌هایی است که آزموده‌اید و قرار است به کمک شما بیایند تا انگیزه دلبندتان به مطالعه هر روز بیشتر از پیش شود.
دوست‌داشتن کتابی که قرار است بخواند هم مهم است. کتابی را انتخاب کنید که به دردست‌گرفتن آن مایل است. گاهی ما در انتخاب کتاب برای فرزندمان توجهی نداریم و فقط به پرفروش‌های بازار اهمیت می‌دهیم، درحالی‌که شاید کتابی در قفسه کتاب‌هایمان باشد و با سلیقه او هم جور دربیاید و نیاز کتاب‌خوانی‌اش را برطرف کند.
اگر فرزندتان اهل کتاب‌های ترجمه‌شده است، ترجمه‌ای معتبر از آن کتاب را برایش تهیه کنید. گاهی پیش می‌آید که ترجمه‌های بی‌کیفیت، تمایل افراد به مطالعه را از بین می‌برند، به‌ویژه در کودکان و نوجوانان که جمله‌های بی‌سروته یا ترجمه‌های دشوار، ذهنشان را درگیر می‌کند و لذت روان‌خوانی کتاب را از آن‌ها می‌گیرد.
از کارشناسان و متخصصان حوزه کتاب کمک بگیرید. بی‌شک وقتی دغدغه انتخاب کتاب خوب برای فرزندتان دارید، دوروبرتان هم کسانی هستند که اهل کتاب باشند؛ یک همکار یا دوست اهل مطالعه، کتاب‌فروش محله و حتی معلم فرزندتان گزینه‌های خوبی برای راهنمایی‌گرفتن هستند
کتاب‌هایی انتخاب کنید که به پرسش‌های فرزندتان پاسخ می‌دهند. ذهن کودکان و نوجوانان پر از پرسش‌های بی‌پاسخ است؛ بنابراین وقتی کتابی می‌یابند که آن‌ها را در یافتن پاسخ پرسش‌هایشان راهنمایی می‌کند، بیشتر به مطالعه علاقه‌مند می‌شوند. پیش از اینکه فهرستی از کتاب‌ها تهیه کنیم، منطقی است تعدادی از سؤال‌هایمان را بنویسیم و در جست و‌جوی کتاب‌هایی باشیم که بهترین جواب را به پرسش‌های ما می‌دهند.
در مراجعه به کتاب‌فروشی‌ها، فهرست دلخواهی برای فرزندتان تهیه کنید. در هر زمان باتوجه‌به زمینه‌های کنجکاوی و علاقه، خلق‌وخو و انتظاراتش، تعدادی کتاب در نظر بگیرید و در فهرست ثبت کنید تا در وقت مناسب تهیه و خوانده شوند. با این روش می‌توانید به نیاز‌های طبیعی دلبندتان گوش دهید و عنوانی را انتخاب کنید که بیشتر از همه با نیاز کنونی او سازگار است.
به‌دنبال یافتن آثار نویسندگان موردعلاقه فرزندتان باشید. سبک آثار هر نویسنده‌ای تقریبا یکسان است و بی‌گمان وقتی شما از کتاب نویسنده‌ای خوشتان بیاید، دشواری انتخاب برایتان از میان دیگر آثار او کم می‌شود.
ژانر (گونه یا نوع خاصی از اثر ادبی و هنری) موردعلاقه فرزندتان را بیابید. گاهی پیش می‌آید پسر‌های نوجوان به کتاب‌های ورزشی و سفرنامه علاقه دارند و گاهی به ژانر‌های وحشت و علمی تخیلی. از بین گونه‌هایی مانند هنر، زندگی‌نامه، کسب‌وکار، کلاسیک، آشپزی، فانتزی، تاریخی، وحشت، طنز و کمدی، داستانی، فلسفه، شعر، دینی، عاشقانه، علوم، ورزش و سفرنامه ببینید فرزندتان کدام را بیشتر می‌پسندد. همان گونه‌ای را برگزینید که مطابق علاقه مطالعاتی اوست و بیشتر سبب می‌شود در مسیر مطالعه باقی بماند.
هر راهی، میان‌بری دارد و علاقه‌مندکردن فرزندانمان به کتاب‌خوانی هم از این موضوع مستثنا نیست. ازجمله شیوه‌هایی که برای کتاب‌خوان‌شدن فرزندان می‌توانید به‌کار ببندید، عبارت‌اند از:
همیشه یک یا چند جلد کتاب کم‌قطر و خواندنی داشته باشید تا در دقایقی که بیکار هستید، از آن‌ها بهره ببرید. همچنین چند جلد از چنین کتاب‌ها را برای هدیه‌دادن کنار بگذارید. پیش روی فرزندتان به دیگران کتاب هدیه دهید و با این شیوه تبلیغ فرهنگی برای کتاب‌خوان‌شدن داشته باشید.
اگر کمی مدیریت و برنامه‌ریزی داشته باشید، کتاب به معنی واقعی یار مهربان فرزندتان می‌شود. فرض کنید قرار است کودکتان را به دندان‌پزشکی ببرید. بی‌شک برای چنین کاری از چند روز قبل باید از مطب پزشک نوبت بگیرید. از همان موقع برای یکی‌دو ساعت انتظار در مطب، برنامه‌ریزی کنید.
اگر کودکتان خواندن یاد گرفته است، یک کتاب داستان برایش تهیه کنید تا در آنجا با مطالعه آن سرگرم شود و اگر هنوز در مرحله پیش‌دبستانی است، کتاب‌های مصور و رنگ‌آمیزی تهیه کنید و همراه او به رنگ‌کردن نقاشی‌ها و ساختن داستانی برای تصاویر بپردازید. در کل اگر همیشه چنین برنامه‌ریزی‌هایی باشد، می‌توانید از وقت‌های خالی فرزندتان برای انس بیشتر او با کتاب بهره ببرید.
مـــــــطالعات مختلف نشان داده‌اند دانش‌آموزانی که قبل از پیش‌دبستانی با کتاب آشنا و همراه بوده‌اند، زمانی که به دوره آموزش رسمی می‌رسند، عملکرد بهتری دارند، به‌طوری که پنج مهارت اولیه خواندن که برای رشد ضروری هستند، با کتاب‌خواندن برای کودکان افزایش پیدا می‌کند.