سرور هادیان | شهرآرانیوز؛ افغانستان به طور سنتی یکی از مهم‌ترین مقاصد تجارت خراسان رضوی به شمار می‌رود، به طوری که آمار‌ها نشان می‌دهد این کشور در سال‌های گذشته همواره سهم بیش از ۵۰ درصدی در صادرات استان داشته است. براساس آخرین آمار‌های منتشرشده از سوی گمرک در شش ماه نخست امسال ۲۷۵میلیون دلار کالا از خراسان رضوی به افغانستان صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۵ درصد افزایش یافته است.
انواع مصالح ساختمانی، میل گرد، بنزین و گاز مایع و موادغذایی از مهم‌ترین اقلام صادراتی به افغانستان است. در این میان هرات یکی از مهم‌ترین بازار‌های کشور افغانستان است که با نقطه صفر مرزی و پایانه مرزی دوغارون ۱۲۰کیلومتر فاصله دارد. پایانه مرزی و گمرک دوغارون در ۱۸کیلومتری شهر تایباد و هم جوار با کشور افغانستان نیز در زمره پنج پایانه برتر اقتصادی کشور است که می‌تواند بسترساز توسعه روابط تجاری خراسان رضوی و افغانستان باشد.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه در حوزه اقتصادی توسعه روابط با افغانستان بسیار عاقلانه و باشتاب پیش می‌رود، گفت: ایران و افغانستان به عنوان دو همسایه‌ای که حدود هزارکیلومتر مرز مشترک داشته و در فرهنگ، تاریخ و تمدن مشترکات فراوانی دارند، بستر‌های زیادی برای توسعه روابط تجاری دارند.
محمود سیادت افزود: در روابط ایران و افغانستان همیشه تلاش بوده که نیاز‌های یکدیگر تأمین شود و این روند طی ۴۰ سال گذشته همواره مدنظر بوده است.
وی با اشاره به اینکه در ابتدای روی کار آمدن طالبان، تعاملات تجاری با همسایه شرقی کاهش جدی پیدا کرد، گفت: این موضوع به دلایل متفاوتی رخ داد. نگرانی از رویکرد طالبان براساس سوابق ذهنی‌ای که وجود داشت، خروج (NGO)های خارجی و قطع کمک‌های خارجی به دولت افغانستان، خروج سرمایه داران و سرمایه گذاران افغانستانی به دلیل نگرانی از رفتار در حوزه‌های اجتماعی، مذهبی و فرهنگی حاکمان جدید سبب شد تا میزان درآمد‌های این کشور کاهش یابد که این مسئله ابتدا بر تجارت خارجی افغانستان تأثیر گذاشت.
سیادت ادامه داد:، اما با گذشت زمان و تعدیل شدید در رفتار طالبان نسبت به گذشته شاهد افزایش تعاملات ایران و خراسان رضوی با افغانستان هستیم. خوشبختانه امسال نسبت به سال گذشته در ارتباطات تجاری رشد داشته‌ایم، از طرفی در یک سال اخیر سیاست‌های بسیار پخته و منطقی در افغانستان در رابطه با مسائل اقتصادی اتخاذ شده است.
وی بیان کرد: البته به دور از مسائلی که در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی می‌گذرد، ما در مقام و جایگاه تخصصی قضاوت درباره آن‌ها نیستیم، تأکید می‌کنم در حوزه اقتصاد، افغانستان بسیار عاقلانه و باشتاب به سمت توسعه پیش می‌رود و مناسب است ما که همیشه همراه این ملت در روز‌های سخت بوده ایم، بتوانیم خودمان را با شرایط جدید اقتصادی افغانستان تطبیق بدهیم.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان در ادامه توضیح داد: باید در پروژه‌های بازسازی و نوسازی افغانستان، بخش معدن، کشاورزی، منابع زیرزمینی و منابع خدادادی فراوانی که در افغانستان هست، ورود کرده و سرمایه گذاری‌های مشترک را تقویت کنیم.
سیادت با اشاره به اینکه افغانستان در حوزه تجاری و اقتصادی به شدت در حال دگردیسی و پوست اندازی است، اظهار کرد: اگرچه اکنون افغانستان در سخت‌ترین شرایط تحریم اقتصادی و تزریق پول به این جامعه است، اما شاهد هستیم که در بیشتر بخش‌های زیربنایی این کشور در حال انجام کار اصولی است و حمایت از تولید داخلی در حد اعلا وجود دارد. همچنین قرارداد‌های بسیار خوبی برای بهره برداری از معادن بسته شده و پول ملی آن‌ها در دوسال گذشته نه تنها ارزشش ثبات داشته بلکه با افزایش نیز روبه رو بوده است.
وی بیان کرد: از این رو می‌توان به پروژه‌های اصولی مثل قوش تپه اشاره کرد که بیش از ۲ میلیون هکتار به اراضی قابل کشت افغانستان اضافه می‌کند. همچنین قرارداد‌هایی که طی هفته‌های اخیر در زمینه سیمان هرات و سیمان شمال بسته شده، همه گواه آن است که آینده افغانستان نه در درازمدت و خیلی دور، بلکه طی چند سال آتی کاملا متفاوت خواهد بود.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان درباره چشم انداز افغانستان گفت: افغانستان در آینده کشوری است که بخش درخور توجهی از نیازهایش را در داخل تولید و دیگر صادرکننده کالا‌های خام نخواهد بود. با توجه به اینکه افغانستان دارای کارگر ارزان است، افزایش تعرفه برای کالا‌های وارداتی را در مواردی که ساخت داخل دارد، در پیش می‌گیرد تا بازار برای کالا‌های داخلی تأمین شود. احساسم این است که افغانستان رونق اقتصادی و جهش اقتصادی را حتما خواهد دید.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا احساس خطر درباره کاهش صادرات ایران و تسخیر بازار همسایگان توسط افغانستان وجود دارد، بیان کرد: می‌تواند این اتفاق نیز بیفتد؛ اما این موضوع، هم تهدید و هم فرصت است. بسیاری از کارخانجات ما در حال فکر یا اقدام هستند که بروند و بخشی از تولیدات خود را در افغانستان انجام دهند و در صنایع تبدیلی، صنایع کشاورزی و صنایع معدنی از امکانات آنجا استفاده کنند. به هر حال دوستان افغانستانی در حوزه‌های فناوری، مدیریتی و بخش‌های سرمایه گذاری نیاز به کمک دارند که این یک فرصت برای ایرانی هاست.
وی ادامه داد: اگر افغانستان امن و مرفه باشد، بسیاری از آسیب‌ها و نگرانی‌هایی که ما از یک همسایه فقیر و دچار مشکل داریم، برطرف خواهد شد و موضوع بعد آنکه ما باید در بحث صادرات به سمت تکنولوژی‌های پیشرفته و شرکت‌های دانش بنیان برویم. من تصور نمی‌کنم که توسعه تولیدات داخلی افغانستان سبب تنگ شدن عرصه برای ما شود. اگر خودمان را با شرایط تطبیق دهیم، می‌توانیم از این فرصت استفاده کنیم، زیرافرصت‌های بیشتری نسبت به گذشته در اختیار ما قرار می‌گیرد.
رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان افزود: در گذشته بسیاری از پروژه‌های افغانستان به قدرت‌هایی که با ما مشکل داشتند، واگذار می‌شد و آن‌ها برای حضور ایرانی‌ها در افغانستان مانع ایجاد می‌کردند، اما خوشبختانه درحال حاضر آن موانع تا حدود زیادی برطرف شده است. نمی‌خواهم بگویم که هیچ مشکلی وجود ندارد، اما در بحث اقتصادی کمتر اشکال و ایرادی می‌بینم هرچند در حوزه‌های غیراقتصادی، کارکردن در افغانستان مشکلات خود را دارد.
سیادت بیان کرد: درمجموع، فضای قابل حضور وجود دارد و باید به طور جدی برای سرمایه گذاری در حوزه کشاورزی، صنعت معدن و خدمات افغانستان فکر کنیم. در نهایت حضور در بازار و فضای تجاری افغانستان به سمت وسویی می‌رود که می‌توانیم در این فضا پیوند‌های اقتصادی خودمان را با این کشور بیشتر کنیم.