به گزارش شهرآرانیوز همیشه شنیده ایم کلیه ها، تصفیه خانه بدن هستند که خون را فیلتر و سموم را از بدن دفع می‌کنند. افزون بر این‌ها کلیه‌ها با تولید هورمون‌هایی در بدن به تنظیم فشار خون کمک می‌کنند و به وسیله تولید نوعی ویتامین D، سبب جذب کلسیم در بدن می‌شوند. عملکرد و کارایی کلیه‌های سالم بیش از این هاست که شرحش در اینجا نه مقدور است و نه درست، ولی برای پی بردن به اهمیت آن‌ها کافی است گوشه‌ای از درد و رنج بیماران دیالیزیِ منتظر در صف پیوند کلیه را جویا شویم.
به مناسبت روز جهانی کلیه، اشاره‌ای داریم به آمار‌هایی درخصوص پیوند کلیه در دانشگاه علوم پزشکی مشهد و توصیه‌هایی در زمینه پیشگیری از بیماری‌های کلیوی. در تهیه این گزارش اینفوگرافیک دکتر ابراهیم خالقی، مسئول واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ما را همراهی کرده است.
۱,۴۶۲ مرگ مغزی پایان یافته به اهدای عضو
از سال ۱۳۸۰ تاکنون هزارو ۴۶۲ مرگ مغزی پایان یافته به اهدای عضو در دانشگاه علوم پزشکی مشهد ثبت شده است که از این تعداد بیش از ۶ هزار بیمار نیازمند دریافت عضو از اعضای اهدایی بهره‌مند شده اند.
۱,۷۹۹ پیوند کلیه
از کل تعداد متوفیان در اثر مرگ مغزی که اعضایشان با رضایت خانواده اهدا شده است، هزارو ۷۹۹ بیمار، کلیه پیوندی دریافت کرده اند.
۲,۵۰۰ پیوند زنده
تاکنون ۲ هزارو ۵۰۰ پیوند کلیه از فرد زنده به بیماران نیازمند عضو که دچار نارسایی کلیه بوده اند در دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده است.
۱,۰۰۰ بیمار نیازمند
هم اکنون هزار بیمار کلیوی در استان ما در فهرست انتظار دریافت کلیه اهدایی هستند که از این تعداد برای ۲۲۰ بیمار پرونده کامل تشکیل شده است.
۱۷۰ مرگ مغزی پایان یافته به اهدای عضو
امسال ۱۷۰ مرگ مغزی پایان یافته به اهدای عضو در دانشگاه علوم پزشکی مشهد ثبت شده است که از این تعداد ۷۳۵ بیمار، عضو اهدایی دریافت کرده اند.
۱۱۹ پیوند کلیه
از کل تعداد متوفیان در اثر مرگ مغزی امسال، ۱۱۹ بیمار، کلیه پیوندی دریافت کرده اند.
۴۶ پیوند زنده
امسال ۴۶ پیوند کلیه از فرد زنده به بیماران نیازمند عضو که دچار نارسایی کلیه بوده اند در دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شده است.
زنان بیش از مردان
احتمال ابتلای زنان به بیماری مزمن کلیه ۱۴ درصد و در مردان ۱۲ درصد است.
۳ نفر
از هر ۱۰ نفر در جهان بین یک تا ۳ نفر دچار نارسایی کلیه هستند.
۸ %
بیماری‌های مزمن کلیوی سالانه بین ۶ تا ۸ درصد در سراسر دنیا در حال افزایش است.
۷۵ نفر
در کشور ما از هر یک میلیون نفر، ۷۵ نفر دارای نارسایی کلیه هستند.
یکی از مهم‌ترین نشانه‌های سلامتی یا آسیب‌دیدگی کلیه‌ها، تغییرات ایجاد شده در ادرار یا نوع دفع ادرار است. اگر ادرار هم‌رنگ آب نباشد یا هنگام دفع با سوزش و درد و خون یا دفع پروتئین باشد این نشانه اختلال در عملکرد کلیه‌هاست و نیاز به آزمایش ادرار دارد.
کودکان معمولا نسبت به سلامتی‌شان ناآگاه و غیرحساس اند از این رو پدر و مادر باید به هرگونه تغییر در رنگ، بو و تکرر ادرار به آن‌ها آگاهی بدهند.
زمانی که کارکرد کلیه‌ها به زیر ۱۰ درصد برسد در واقع کلیه‌های بیمار از کار افتاده است.
اگر کارایی کلیه به ۵۰ درصد رسیده باشد، بیمار نشانه‌هایی همچون کم خونی، رنگ پریدگی و ضعف دارد.
افزایش وزن و چاقی به تنهایی ۳۰ درصد شانس نارسایی کلیه را افزایش می‌دهد و اگر سهم فشار خون و دیابت را توأمان در جامعه ایرانی در نظر بگیریم ۵۰ درصد شانس نارسایی کلیه ایرانی‌ها بیشتر می‌شود.
مصرف نوشابه: کسانی که نوشابه زیادی مصرف می‌کنند احتمال وجود پروتئین در ادرارشان هم بیشتر است و پروتئین در ادرار (پروتئینوری) یک نشانه ابتدایی از آسیب کلیه است.
مصرف سیگار: سیگار کشیدن با تصلب شرایین در ارتباط است. تنگ و سفت شدن عروق خونی، خون رسانی به اندام‌های حیاتی مانند کلیه‌ها را مختل می‌کند.
کمبود منیزیم: اگر بدنتان به اندازه کافی منیزیم دریافت نکند، کلسیم هم به خوبی جذب و گوارش نمی‌شود و با انباشته شدن کلسیم، سنگ کلیه تشکیل می‌شود.
کمبود ویتامین B۶: یک رژیم غذایی سالم برای عملکرد خوب کلیه مهم است. براساس پژوهش‌ها کمبود
ویتامین B۶ خطر سنگ کلیه را افزایش می‌دهد. برای عملکرد بهتر کلیه باید روزانه دست کم ۱.۳ میلی گرم ویتامین B۶ مصرف کنید.
تخلیه نکردن مثانه: اگر برای رفتن به دست شویی تنبلی کنید و مرتب مثانه تان را پر از ادرار نگه دارید رفته رفته به نارسایی کلیه یا بی اختیاری نزدیک می‌شوید.
مصرف زیاد نمک: نمک برای بدن مهم است، ولی باید به اندازه کافی مصرف کرد. استفاده بیش از اندازه نمک فشار خون را بالا می‌برد و کارایی کلیه‌ها را پایین می‌آورد.
زیاده روی در مصرف کافئین: کافئین در بسیاری از نوشیدنی‌ها وجود دارد و زیاده روی در مصرف همین ماده، عملکرد کلیه‌ها را مختل می‌کند.
گنجاندن پروتئین زیادی در رژیم غذایی: گنجاندن پروتئین بیش از اندازه در رژیم غذایی می‌تواند برای کلیه‌ها خطرناک باشد. پروتئین بیشتر یعنی تقلای بیشتر کلیه‌ها و این کار عملکرد آن‌ها را به مرور پایین می‌آورد.
بیدار شدن پشت سرهم: بافت کلیه در طول شب تجدید و ترمیم می‌شود و خواب منقطع مزمن می‌تواند به ابتلای سنگ کلیه منجر شود.
زیاده روی در قرص‌های مسکن: همه دارو‌های شیمیایی اثر‌های جانبی منفی دارند و بسیاری از آن‌ها به کلیه‌ها آسیب می‌رسانند.
انواع بیماری‌های کلیوی به کمک آزمایش خون و ادرار و سونوگرافی تشخیص داده می‌شوند.
افرادی که در خانواده آن‌ها نارسایی مزمن کلیوی وجود دارد هر شش ماه یک بار و افراد سالم هر سه سال یک بار باید برای آزمایش و بررسی به پزشک مراجعه کنند.
با توجه به اینکه در ماه مبارک رمضان، افراد در معرض کم آبی شدید قرار می‌گیرند و ادرار با غلظت بالای املاح دفع می‌شود برای پیشگیری از تشکیل سنگ‌های کلیه و سیستم ادراری، افراد با سابقه سنگ کلیه باید در فاصله افطار تا سحر مایعات بیشتری بنوشند.
همچنین، افرادی که سابقه تشکیل بیش از دو سنگ ادراری دارند یا هم اکنون دارای سنگ ادراری هستند، بهتر است برای گرفتن روزه با پزشک مشورت کنند. روزه دارانی که فقط یک نوبت سنگ ادراری درمان شده داشته اند، شاید بتوانند به شرط مصرف مایعات فراوان بین افطار تا سحر، روزه بگیرند، هر چند این افراد هم باید زیر نظر پزشک باشند.