نان مردم و ایمان جامعه

نان به ایمان قوام می‌دهد. سفره کوچک، آدم بزرگ را هم کوچک می‌کند. دست کوتاه، قد بلند را هم فرو می‌کاهد. این یک واقعیت است که باید بپذیریم. حتما باید بپذیرند کسانی که نان و سفره و بزرگی آدم‌ها به تدبیر و تصمیم و تلاش آن‌ها بسته است. میان ایمان و نان چنان رابطه‌ای عمیق است که نبود اولی راه بر وجود دومی هم می‌بندد.

این کلامِ راهنما و تبیین گرِ رسول اعظم الهی (ص) است که: اللّهُمَّ بارِک لَنا فِی الخُبزِ، و لا تُفَرِّق بَینَنا و بَینَهُ؛ بار خدایا! براى ما در نان برکت قرار ده و میان ما و آن، جدایى مینداز. مهم است نان. این را نباید در تعارض با ایمان و مقاومت دانست. به گفته حضرت آیت ا... جوادی آملی، این دعای نبوی، در جریانِ شعب ابی طالب است. وقتی مسلمانان، سه سال در محاصره بودند و این امتحان را با سربلندی به پایان بردند. 

دلیلِ این دعا را هم در ادامه کلام رسول خدا (ص) به روشنی می‌خوانیم؛ فَلَولاَ الخُبزُ ما صَلَّینا و لا صُمنا، و لا أدَّینا فَرائِضَ رَبِّنا؛ اگر نان نبود، ما نماز نمى خواندیم و روزه نمی‌گرفتیم و واجب هاى پروردگارمان را انجام نمى دادیم. اولین دریافت این کلام نبوی این است که هرکس برای ایمانِ مردم دلش می‌سوزد باید توش و توان خود را بگذارد و با اولویت دادن به کار و تلاش بابرنامه برای رونقِ سفره مردم تلاش کند. 

در این هندسه است که کارآفرینی، رفع موانع کار، کارخانه سازی، تولید اشتغال و... در فهرست عبادات قرار می‌گیرد. ملی‌ترین و انقلابی‌ترین و دینی‌ترین کار، رونق دادن به سفره و آبروی ملک و ملت است. همان طور که مرجعِ قرآن پژوه و فیلسوف، روز‌های پیش، به مدیر عامل بانک ملی ایران و هیئت همراه، با تأکید مؤکد یادآور شدند: اساس و وظیفه همه مسئولان حفظِ آبروی مملکت است.

این هم زمانی اتفاق می‌افتد که کسی با دست خالی به خانه اش نرود.  وجود شرایطی چنین هم، به تولید وابسته است. تولید هم سفارشی نیست. تولید نصیحت نیست، تولید خواهش نیست، تولید علم است و علم است و علم است و علم. با علم هم باید به زبان خودش سخن گفت. این زبان را هم متخصصان هر حرفه و علم می‌دانند. کار را باید به آن‌ها سپرد والا همان طور که من نمی‌توانم با انگلیسی زبان گفتگو و تعامل کنم، با فناوری هم نخواهم توانست ارتباط بگیرم چه رسد که بخواهم کار به تولید هم برسد. همان طور ترجمه و استفاده از مترجم را همه به رسمیت می‌شناسیم، انتخاب افراد متخصص و جانمایی آن‌ها در حوزه تخصصی را هم باید بپذیریم.

ارتقای معیشت از این راه ممکن است. ایمان هم از همین ساحت، ساخت زندگی را خدایی می‌کند. وضعیت امروز جامعه، کارنامه عملی همه ماست. با نان چه کردیم؟ همان را در حق ایمان هم نوشتیم. اینجا، الاعمال بالنیات نیست، بالعمل است.