لیلی رحمانی - با شیوع گسترده کرونا در کشور این روز‌ها هر چیزی می‌تواند رنگ اضطراب و دلهره به خود بگیرد، حتی به سادگی حضور چند دوست درکنار هم. حالا درنظر بگیرید صحبت از افرادی باشد که سال‌های سال برای درمان و حذف حضور‌شان در بین دیگران به دلیل آسیب‌هایی که ممکن است به وجود بیاورند، زمان صرف شده است و این روز‌ها کرونا شرایط را به گونهای تغییر دهد که پذیرش و تجمع آن‌ها با هدف جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی هم خود آسیب‌زا بوده و دغدغه‌هایی ایجاد کرده باشد.
صحبت از معتادانی است که به نام معتادان متجاهر شناخته می‌شوند؛ کسانی که سال هاست طبق تبصره ۲ ماده ۱۶ قانون مبارزه با موادمخدر و با تشخیص تیم پزشکی و قضایی و با هدف درمان اجباری، به مراکزی با نام مراکز ماده ۱۶ اعزام می‌شوند و این روز‌ها خبر‌هایی از تغییراتی در نحوه برخورد با آن‌ها به دلیل شیوع بیماری به گوش می‌رسد؛ اخباری ناخوشایند که حکایت از رهاسازی معتادان متجاهر از مراکز کمپ ماده ۱۶ دارد؛ اقدامی که با هدف جلوگیری از انتشار ویروس کرونا درمیان آن هاست. منشأ خبر هم ناآشنا نیست؛ در گزارش چند روز قبل مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی آمده است: مطابق با دستورالعمل کمیته درمان ستاد مبارزه با موادمخدر کشور، فرایند پذیرش معتادان متجاهر در مراکز ماده ۱۶ نه تنها متوقف شده، بلکه تعطیلی این مراکز را درپی داشته و این موضوع باعث رهاسازی تعداد زیادی از معتادان متجاهر (حدود ۱۱ هزار نفر) در خیابان‌ها و شهر‌های کشور شده است، اما این خبر درون خود نگرانی‌های زیادی ایجاد کرده است. اینکه حضور آزادانه آن‌ها در شهر می‌تواند تبعات زیادی به دنبال داشته باشد، اینکه حضور آن‌ها همانند بمب‌های ساعتی است که می‌تواند بار روانی زیادی برای جامعه ایجاد کند. بعد از گذشت بیش از یک ماه ونیم از شیوع کرونا و تعطیلی این مراکز، با انتشار تصاویری از تردد معتادان متجاهر در شهر‌های مختلف و در فضای مجازی، این دغدغه همواره وجود دارد که آیا واقعا این مراکز تعطیل شده است؟ آیا معتادان متجاهر در شهر‌ها رها شده اند یا همانند بسیاری از تصاویر منتشرشده در فضای مجازی، تصاویری که این روز‌ها دست به دست می‌شود، نیز آرشیوی و قدیمی است؟
تعطیلی مراکز ماده ۱۶ صحت ندارد
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر خراسان رضوی ضمن رد این خبر تاکید می‌کند که هیچ یک از مراکزدر استان، تعطیل نشده و درنتیجه هیچ معتاد متجاهری به این دلیل به جامعه بازنگشته است.
محمدحسین صالحی در گفتگو با شهرآرا ادامه می‌دهد: این افراد براساس احکام قضایی، به مدت سه تا شش ماه موظف به حضور در این مراکز هستند که این شرایط طبق روال گذشته، حاکم است و زمان ترخیص افراد نیز ربطی به شیوع بیماری کرونا ندارد و هریک از این افراد صرفا براساس احکام مربوط و در زمان سررسید اتمام مهلت دوره، رها خواهند شد.
به گفته صالحی، اکنون ۱۰ مرکز ترک اعتیاد اجباری (ماده ۱۶) در استان فعال است که یکی از آن‌ها مربوط به خانم‌ها و ۹ مرکز بعدی مربوط به آقایان است و مجموع ظرفیت این مراکز نیز هزارو ۸۰۰ نفر است.
ورودی جدید نداریم
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان همچنین درباره اقدامات انجام شده درزمینه کنترل شرایط کنونی اظهار می‌کند: کمیته‌ای در ستاد مبارزه با موادمخدر با عنوان کمیته درمان، برای تصمیم گیری درباره این مسئله تشکیل شده است و درنهایت این کمیته با همراهی ستاد ملی مبارزه با کرونا مقرر کرد باتوجه‌به اینکه این افراد شرایط ایمنی ضعیفی دارند، این مراکز برخلاف وضعیت عادی، هیچ گونه ورودی جدیدی نداشته باشند؛ چراکه درصورت ورود یک شخص ناقل به دلیل شرایط خاص مراکز و تجمع بیش از ۱۰۰ نفری در آن، احتمال آمار ابتلا و فوت، بسیار زیاد خواهدبود.
هیچ نمونه‌ای از ابتلا نداریم
او درباره تمهیدات بهداشتی انجام شده در این مراکز بیان می‌کند: در ابتدا کمیته درمان ستاد مبارزه با موادمخدر، پروتکل بهداشتی مخصوصی برای ما ارسال کرد که مطابق آن، اصول بهداشتی رعایت و ضدعفونی به طور مرتب انجام می‌شود و تاکنون نیز هیچ نمونه‌ای از ابتلا در هیچ کدام از کمپ‌ها گزارش نشده است.