حمیده صفائی - در هر کشوری زمانی که نام ارتش به میان می‌آید نخستین موضوعی که به ذهن همه افراد خطور می‌کند شاید همان جنگ و دفاع از مرز‌های کشور باشد، اما نمی‌توان در کنار دفاع از مرز و بوم وظایف و نقش‌های دیگر ارتش را نادیده گرفت. بسیاری از افرادی که دوران بحبوحه انقلاب را تجربه کرده‌اند فرمایش امام راحل درباره ارتش را زمانی که دشمن تلاش می‌کرد تا مردم و ارتش را در مقابل هم قرار دهد، به یاد دارند. ۲۹ فروردین روزی که به فرمان امام خمینی (ره) به نام روز ارتش نام‌گذاری شد تا سنگ‌بنای آن نهاده شود.
اکنون ۴۱ سال از آن‌زمان می‌گذرد که یک روز از تقویم رسمی کشور به نام ارتش جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسید، ارتشی که در تمام لحظات در کنار مردم بوده و هیچ‌گاه وظایفش را منحصر به جنگ و محافظت از کشور ندانسته و همیشه و در همه حال دوشادوش مردم به این کشور خدمت کرده است.
در هشت سال دفاع مقدس که نیرو‌های ارتشی در برابر تجاوز دشمن به خاک کشور از همان روز‌های نخست در جبهه‌های حق علیه باطل حاضر شدند و مقابل نیرو‌های بعثی که از حمایت همه‌جانبه کشور‌های غربی برخوردار بودند ایستادگی کردند و با رشادت‌های خود یکی از پرافتخارترین حماسه‌های تاریخی را در کنار نیرو‌های بسیجی و مردمی رقم زدند. در این میان نمی‌توان از نقش مردمی ارتش در سال‌های بعد از دفاع مقدس به‌راحتی گذشت همان‌طور که نمی‌شود خبری از سیل و زلزله شنید و نام ارتش در کنارش به میان نیاید.
این روز‌ها هم که نام ویروس کرونا پای ثابت خبر‌ها و حرف مردم شده است، باز هم نام ارتش بر سر زبان‌هاست. روز ارتش و وجود پادگان ارتش و خانه‌های سازمانی آن در محدوده شهرداری منطقه ۸ بهانه‌ای شد تا این‌بار به همین مناسبت گفت‌وگوی اختصاصی‌ای با سرهنگ «حسن مکفی» فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال‌شرق و نیروی زمینی، داشته باشیم تا از خدماتشان در روز‌های کرونایی برایمان بگویند.
ارتش در کنار مردم
فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال‌شرق و نیروی زمینی درباره وظایف کلی‌شان می‌گوید: وظیفه ما در پشتیبانی منطقه شمال‌شرق تهیه و تأمین تدارکات ۶ استان مازندران، گلستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و استان سمنان در منطقه شمال‌شرق است.
سرهنگ مکفی با تأکید بر این موضوع که ارتش همیشه همراه مردم است، گفت: فرقی نمی‌کند زمان جنگ باشد یا بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله، هر اتفاقی که بیفتد ما در کنار مردم هستیم و به آن‌ها خدمت می‌کنیم. اکنون که بحث ویروس کرونا مطرح شده است فرمانده معظم کل قوا با صدور فرمانی به رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح با تقدیر از خدمات نیرو‌های مسلح به مردم در زمینه مقابله با ویروس کرونا فرمودند: «قرارگاه بهداشتی و درمانی برای سازمان‌دهی خدمات به مردم تشکیل شود.» بر همین اساس ما هم در این روز‌ها عزم‌مان را جزم کردیم تا بر این فرمان جامه عمل بپوشانیم.
رزمایش لبیکفرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال‌شرق و نیروی زمینی گفت: افتخار می‌کنیم ارتشی ولایی و مردمی و پشتیبان ملت هستیم. همان‌طور که امنیت را ایجاد می‌کنیم گوش به فرمان فرمانده‌مان هم هستیم و هر زمان صلاح بدانند و دستور دهند، وارد عمل می‌شویم. در بحث ویروس کرونا فرمانده کل قوا فرمانی صادر کردند که تمام نیرو‌های مسلح باید با تمام قوا به کمک شبکه بهداشت کشور بیایند و در طی فرمان ایشان ارتش وارد عمل شد و رزمایش لبیک یا امام خامنه‌ای ۹۸ تشکیل شد.
وی ادامه داد: رزمایش لبیک یا امام خامنه‌ای۹۸ با هدف جلوگیری از شیوع ویروس کرونا توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروی زمینی محوری، کلید خورده است، البته نیروی زمینی ارتش قبل از شروع رزمایش نیز اقدامات خود را در راستای مقابله با ویروس کرونا آغاز کرده بود که این اقدامات در جریان رزمایش لبیک یا امام خامنه‌ای۹۸ به‌طور دقیق سازمان‌بندی و محوربندی شدند. در کنار این رزمایش فرماندهان پشتیبانی موظف هستند علاوه‌بر تأمین تدارکات نیرو‌های زیرپوشش مانند گذشته تولید مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده و ماسک را هم در دستورکارشان قرار دهند.
سرهنگ مکفی با اشاره به اقدام بموقع ارتش جمهوری اسلامی ایران در این زمینه توضیح داد: از همان روز‌های اول قبل از اینکه مشهد درگیر ویروس کرونا شود از تجربیات استان‌های قم و تهران استفاده کردیم. به همت متخصصان شیمی که دوره سربازی‌شان را در اینجا می‌گذرانند کارگاه تولید مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده را در اینجا راه‌اندازی کردیم. در حال حاضر توانسته‌ایم روزانه تا ۲ هزار لیتر مواد شوینده و ده‌ها هزار لیتر مواد ضدعفونی‌کننده تولید کنیم که در طی چند مرحله بین شهروندان رایگان توزیع شده است.
ارتش در ورودی‌های شهر
فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال‌شرق و نیروی زمینی با اشاره به استقرار نیرو‌های ارتش در ورودی و خروجی‌های شهر مشهد از ضدعفونی خودرو‌ها و پایش سلامت شهروندان گفت و افزود: به همت دیگر سازمان‌های مرتبط ایستگاه‌های سلامت را در ورودی‌های شهر ایجاد و مواد اولیه مورد نیاز یگان‌ها را تأمین و ارسال کردیم تا بتوانیم در پیشگیری از شیوع این بیماری همراه مردم باشیم.
کرونا در پادگان شمالشرقبا وجود جابه‌جایی قسمتی از ارتش هنوز هم پادگان شمال‌شرق در محله امام خمینی قرار دارد و برخی از نیروهایش در آنجا مستقر هستند. همین موضوع سبب شده در این روز‌های کرونایی برخی بپرسند چرا با وجود ویروس کرونا پادگان‌ها تعطیل نشده‌اند؟ آیا نکات بهداشتی در این پادگان رعایت می‌شود؟ ممکن است بیماری در این مکان به‌حدی برسد که در محله امام خمینی به اپیدمی تبدیل شود؟ گاهی نیز شایعاتی مبنی بر وضعیت نامناسب پادگان‌ها و افزایش بیماری کووید ۱۹ در بین سربازان به گوش می‌رسد و موجب ترس بیشتر اهالی محله می‌شود.
سرهنگ مکفی در پاسخ به این سؤالات مردمی می‌گوید: اگر قرار باشد بنا به نگرانی‌های مشابه این‌ها، پادگان‌ها تعطیل شوند در این صورت چه کسی از مرز‌ها مراقبت خواهد کرد؟ و برنامه‌های نظامی کشور چه می‌شود؟ در حال حاضر تیپ‌های ما مستقر در مرز‌های ایران و افغانستان محافظ این خاک هستند.
وی ادامه داد: مردم به‌ویژه ساکنان محله امام خمینی خیالشان راحت باشد که تاکنون یک مورد مثبت بیماری کووید ۱۹ هم در پادگان‌ها نداشته‌ایم و درخواست داریم به شایعاتی که در فضا‌های مجازی می‌شنوند توجه نکنند. ویروس کرونا نه‌تن‌ها تأثیری بر مأموریت اصلی ارتش در حفظ توان دفاعی و امنیتی کشور نداشته، بلکه ارتش مثل همیشه با تمام توان در کنار مردم ایستاده و در این زمینه به یاری مردم شتافته است.
فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال‌شرق و نیروی زمینی، با اشاره به فعالیت‌های گسترده ارتش جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با گسترش ویروس کرونا و همچنین ارائه خدمات درمانی به بیماران مبتلا به کرونا، اظهار داشت: با نگاه فرمانده محترم ارتش و انتظارات مردم از ارتش، از همان ابتدا وارد عمل شدیم و در حد توانمان کمک‌های لازم را انجام داده‌ایم.
وی یادآور شد: با وجود نگرانی‌های مردم و مسئولان در پی شیوع ویروس کرونا در کشور، خوشبختانه این موضوع تأثیری بر مأموریت اصلی ارتش در حفظ توان دفاعی و امنیت کشور نداشته و شرایط امنیت کشور مانند گذشته است.
سرهنگ مکفی ادامه داد: دشمنان به دنبال این هستند که اتحاد و همبستگی مردم را از بین ببرند و با بیان شایعات و ایجاد رعب و وحشت در میان مردم، اتحاد و همبستگی‌شان را تضعیف کنند.
ضدعفونی مستمر پادگان
شاید این باور دور از ذهنی نباشد که در مکان‌هایی که جمعیت زیادی وجود دارد ویروس کرونا فعال‌تر خواهد بود، اما این موضوع را هم باید پذیرفت در مکان‌هایی که بنا به‌دلایلی اجتماع زیادی در آن حضور دارند و نمی‌توان مانند مدارس و دانشگاه‌ها آن‌ها را تعطیل کرد به طور حتم موارد و نکات بهداشتی را رعایت خواهند کرد که پادگان‌ها هم از این قضیه مستثنا نیستند، به ویژه ارتش که شرایط و انضباط خاص خودش را دارد. وی با اشاره به اجباری بودن استفاده از ماسک در پادگان‌ها گفت: تمام کارکنان وظیفه و کادر اجرایی ملزم به استفاده از ماسک هستند. همچنین تمام قسمت‌های پادگان از برج مراقبت گرفته تا گوشه و کنار آن باید به‌طور منظم ضدعفونی شوند و این مسئله به‌شدت کنترل و برای بررسی ثبت می‌شود.
فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال شرق و نیروی زمینی با تأکید بر این موضوع که دشمن تلاش می‌کند فضای پادگان‌ها را ناامن جلوه دهد، گفت: با اقداماتی که در پادگان‌ها انجام می‌شود، سربازان و کارکنان وظیفه از امنیت روحی و روانی خوبی برخوردار هستند که می‌توان گفت آن‌ها هم می‌دانند فضای داخل پادگان‌ها نسبت به برخی محیط‌های شهری بهداشتی‌تر است.
وی درباره اهمیت سلامت نیرو‌های نظامی در پادگان‌ها توضیح داد: در ورودی‌های ارتش دستگاه تب‌سنج و چادر بخور داریم که تمام نیرو‌ها باید از آنجا ورود و خروج داشته باشند. همکارانی که وارد پادگان می‌شوند سلامتشان بررسی شده و در صورت مشاهده علائم مشکوک به بهداری فرستاده می‌شوند تا سلامت جسمانی‌شان بررسی شود که تاکنون مورد مثبتی اعلام نشده است.
سرهنگ مکفی ادامه داد: ما دغدغه خانواده‌ها را می‌پذیریم که نگران فرزندانشان باشند، اما باید بگوییم به‌لحاظ حساسیت‌های ایجادشده و اهمیت بهداشت علاوه‌بر نظارت کادر بهداشتی بر آشپزخانه‌ها، خبازخانه، آسایشگاه‌ها و... هر روز این مکان‌ها ضدعفونی و گندزدایی می‌شوند. شاید بتوان به این موضوع اشاره کرد که به‌دلیل رعایت نکات بهداشتی در اینجا سربازان از آرامش خاصی برخوردار هستند و می‌دانند اینجا فضای امن‌تری نسبت به بیرون دارند.
گندزدایی معابر منطقه
در تعطیلات عید نوروز که بحث کرونا داغ شده بود و همه در تکاپوی مقابله با این بیماری بودند، ارتش هم به کمک دیگر نهاد‌ها آمد و علاوه‌بر ضدعفونی خیابان‌های اطراف دیوار‌های ارتش شمال‌شرق، خانه‌های سازمانی، بولوار نامجو و خیابان بهار در منطقه ۸ را هم ضدعفونی کرد که شاید تصاویر آن را در فضای مجازی مشاهده کرده باشید. همین موضوع سبب شده بود تا برخی پایگاه‌های بسیج و ساکنان برخی محلات درخواست ضدعفونی محله‌شان را توسط ارتش داشته باشند، حتی محلاتی که خارج از محدوده شهرداری منطقه ۸ بودند.
این موضوع را با سرهنگ مکفی در میان گذاشتیم، ایشان دراین باره توضیح داد: برای ضدعفونی معابر باید درخواست اماکن را برای ضدعفونی داشته باشیم. با توجه به این موضوع که ما هم برای اقداماتی که انجام می‌دهیم، باید سلسله مراتب و قوانین لازم را رعایت کنیم، برای ضدعفونی معابر شهر باید طبق قوانین و درخواست‌هایی باشد که به ما اعلام می‌کنند. این درخواست‌ها از طرف استانداری و فرمانداری به همکاران ما در شورای تأمین براساس نیازشان اعلام شده و از طریق آن‌ها به ما اعلام می‌شود.
وی با اشاره به ضدعفونی روزانه قرارگاه شمال‌شرق یادآور شد: در محدوده اطراف پادگان از جمله خیابان ثامن‌الائمه و نامجوی ۲ خانه‌های سازمانی ارتش را داریم که روزانه این خانه‌ها و اطراف آن‌ها را ضدعفونی می‌کنیم، به‌ویژه مجتمع یاس که به صورت آپارتمانی هستند. ما می‌دانیم زمانی نیرو‌های ما می‌توانند بدون دغدغه خدمت کنند که خیالشان از سوی خانواده‌هایشان آسوده باشد.
تولید ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده
همان ابتدا که ویروس کرونا به‌سرعت در شهر‌ها پخش شد و بین مردم جا خوش کرد، مردم هم شروع به خرید ماسک و مواد ضدعفونی کردند که این افزایش تقاضا سبب شد تا مدتی هر چند کوتاه با کمبود تجهیزاتی مانند ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده روبه‌رو شویم، تا اینکه مردم به‌طور جهادی شروع به تولید ماسک کردند و در مدتی کوتاه سعی در عرضه بیشتر این تجهیزات به بازار کردند. این روز‌ها برخی سوله‌های ارتش تبدیل به کارگاه‌های تولیدی شده‌اند و بی‌وقفه مایحتاج مردم در حوزه بهداشتی (مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده) را تولید می‌کنند. سرهنگ مکفی درباره این موضوع گفت: ارتش جمهوری اسلامی ایران هم که در همه موانع و مواقع که مردم به کمک‌های آن‌ها نیاز دارند در صحنه حضور داشته است؛ در این زمینه نیز بیکار ننشسته و با تمام امکانات خود وارد میدان شده و ظرفیت‌های مورد نیاز را که مدنظر وزارت بهداشت بوده است پای کار آورده است. ارتش شمال‌شرق مانند دیگر سازمان‌ها دست به اقدام جهادی زد و با کمک متخصصان این حوزه شروع به تولید مواد شوینده، ضدعفونی‌کننده و ماسک کردند.
وی با اشاره به تولید ماسک توسط قرارگاه برای سربازان و یگان‌های ارتش ادامه داد: در زمان کمبود علاوه‌بر تولید مایحتاج ارتش شمال‌شرق، در طی چند مرحله بیش از ۱۰ هزارلیتر مایع ضدعفونی‌کننده در بطری‌های یک‌لیتری در خیابان‌های بهار و نامجو به شهروندان اهدا کردیم. اکنون که مواد ضدعفونی‌کننده در همه فروشگاه‌ها پیدا می‌شود، دیگر نیازی به عرضه ما ندارند. این ویژگی کشور ماست که به همت فعالیت‌های جهادی مردم مشکلات کمتر می‌شود.
بیمارستان ۵۵۰ تخت‌خوابی ارتش و کروناارتش جمهوری اسلامی که در زمینه بهداشت و درمان ید طولایی دارد، با تجهیز و آماده‌سازی بیمارستان‌های خود در زمینه مقابله با ویروس کرونا در خط مقدم این مبارزه قرار دارد. در این زمینه هم بیمارستان‌های ارتش مانند دیگر قسمت‌هایش وارد عمل شدند.
فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال‌شرق و نیروی زمینی درباره دیگر خدماتشان در این روز‌ها توضیح داد: بیمارستان ۵۵۰ تخت‌خوابی ارتش باوجود حمایت از نیرو‌های خودش با هماهنگی دانشگاه علوم پزشکی، بیماران کرونایی را هم پذیرش می‌کند و همکاری لازم را با شبکه بهداشت دارد.
وی ادامه می‌دهد: ما پیش‌بینی تخت‌های نقاهت‌خانه را در شهر هم کرده‌ایم و با هماهنگی استانداری و فرمانداری سالن ورزشی شهید بهشتی را آماده کرده‌ایم. سرهنگ مکفی با اشاره به این موضوع ادامه داد: علاوه‌بر آماده‌سازی سالن ورزشی بهشتی، میهمان‌سرا‌های ارتش را هم آماده پذیرایی برای نقاهت‌خانه کرده‌ایم که اگر شهر نیاز داشته باشد آمادگی لازم برای بهره‌برداری آن را داشته باشیم. همچنین اگر نیاز داشته باشیم آماده هستیم سالن نقاهت‌خانه ایجاد کنیم تا در صورت نیاز نیرو‌های خودمان مدت ۱۴ روز در آنجا قرنطینه شوند که خدا را شکر اتفاق نیفتاده است.
وی یادآور شد: گذراندن جنگ هشت‌ساله و تحریم‌های چهل‌ساله ورزیدگی خاصی به نیرو‌های مسلح داده است. به‌طوری‌که سال گذشته در سیل گلستان ما شبانه‌روز پشتیبان آنجا بودیم و در فعالیت‌های ترابری پل‌ها و بیمارستان صحرایی در آنجا خدمت کردیم و اکنون که مردم در حوزه درمان نیاز دارند در این زمینه خدمت‌رسانی می‌کنیم. این از ویژگی‌های ارتش است که افراد متخصص در حوزه‌های مختلف در آن خدمت می‌کنند و می‌توانیم از این پتانسیل به خوبی استفاده کنیم.
رژه خدمتهر ساله در ۲۹ فروردین ماه شاهد رژه باشکوه ارتش بودیم، اما امسال با توجه به شرایط موجود این رژه برگزار نخواهد شد. سرهنگ مکفی دراین باره گفت: قطعا برگزاری رژه باعث خوشحالی مردم می‌شود و قدرت و شکوه نیرو‌های مسلح را به دشمنان نشان می‌دهد، اما امسال شرایط متفاوت شده و با توجه به بیماری کرونا و مصوبات ابلاغی از سوی ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا، بنابر تدبیر فرماندهی کل ارتش و هماهنگی با ستادکل نیرو‌های مسلح، برای کمک به بحث پیشگیری از بیماری ارتش جمهوری اسلامی ایران طرحی را به عنوان جایگزین مراسم رژه گرامیداشت ۲۹فروردین در روز ارتش جمهوری اسلامی ایران پیش‌بینی کرده است. این طرح رژه خدمت با شعار مدافعان وطن‌یاوران سلامت است که در کشور اجرا خواهد شد. وی در تشریح اقداماتی که قرار است در این طرح جایگزین انجام شود، توضیح داد: در روز‌های منتهی به ۲۹فروردین و روز‌های بعد از آن اقدامات گسترده‌ای را برای رفع آلودگی اماکن عمومی و شهر‌ها انجام خواهیم داد.