به گزارش شهرآرانیوز؛ یکی مسیر ورودی خیابان است و یکی پمپ بنزین که هر دو را خودرو‌های در انتظار بنزین سد کرده اند. گاهی صدای بوق ماشین می‌آید، اما هیچ خودرویی از جایش تکان نمی‌خورد. هیچ راننده‌ای حاضر نیست از صف خارج شود تا ماشین دیگری وارد خیابان شود؛ هرچند که فضای خارج شدن از صف هم وجود ندارد.
پنج دقیقه بعد، صبر راننده پشت سری تمام می‌شود و می‌آید سراغ راننده جلویی. جروبحث بالا می‌گیرد، آن هم با دادوبیداد. به احتمال زیاد صدای یکدیگر را نمی‌شنوند، اما مسئله این است که یکی می‌گوید از سر راه برو کنار و دیگری می‌گوید جایی که ایستاده است، صف پمپ بنزین است. این صحنه هر روز تکرار می‌شود. اهالی محل دیگر به این دادوبیداد‌ها عادت کرده اند؛ نه اینکه ناراحت نشوند، اما کاری از دستشان ساخته نیست.
مشکلاتی که پمپ‌های بنزین برای همسایه‌های خود ایجاد می‌کنند، کم نیست. خیلی از این جایگاه‌ها دقیقا میان بافت شهری و چسبیده به خانه‌ها و مغازه‌های مردم هستند و این همسایگی نمی‌تواند بی دردسر باشد. جایگاه‌های بنزین از سازمان‌های مختلف مجوز می‌گیرند و بازهم ناراضی دارند. مشخص نیست کجای کار می‌لنگد.
یکی از جایگاه‌های خاص را دارند؛ چسبیده به بیمارستان، در یکی از مناطق مرکزی شهر. یعنی درحالی که خودرو‌ها در شلوغی ظهر، سه چهارردیفه بخشی از خیابان را گرفته اند و از پمپ بنزین وارد و خارج می‌شوند، چند قدم آن طرف‌تر خودرو‌های دوبله پارک شده اند و آدم‌ها در انتظار تعیین وضعیت بیمار خود هستند. این سو و آن سو هم مغازه است.
آقامحسن، فروشنده سوپرمارکت، می‌گوید: من پنح سال است این مغازه را اجاره کردم. نه می‌شود گفت بیمارستان را از اینجا ببرند نه پمپ بنزین را. هر دو لازم هستند. زائری که آمده است حرم، نمی‌تواند در این خیابان‌های شلوغ، کیلومتر‌ها دنبال پمپ بنزین بگردد. اما اداره کردن این گونه هم خوب نیست. هرقدر بگویم بلا به دور، اما نگرانی حادثه برای پمپ بنزین همیشه هست. مغازه کنارش کافی شاپ است و فروشنده جوانی دارد که چندماهی است آنجا ساکن شده است.
او هم توضیح می‌دهد: اینجا هرروز خیلی شلوغ می‌شود؛ هم به خاطر پمپ بنزین، هم به خاطر بیمارستان. بیشتر ترافیک خیابان مربوط به همین ماشین‌های در صف بنزین است. طوری صف می‌کشند که خیابان را می‌گیرد. اینجا هم زائر زیاد است. نمی‌دانیم ترافیک از کدام است.
خیابانی که جایگاه بنزین دارد، یک طرفه است؛ کمی بعد از میدان. دوسوی خیابان، ماشین پارک است و یک مسیر را هم خودرو‌های در انتظار بنزین اشغال می‌کنند. آن وقت تنها یک راه برای عبور خودرو‌های دیگر باقی می‌ماند. درواقع می‌شود کندراه. «این اوضاع هرروز ماست. نه جای پارک برای خودروی خودمان در حاشیه خیابان داریم، نه راه ایستادن برای مشتری».
این جمله را مالکی، فروشنده مغازه کنار پمپ بنزین، می‌گوید و ادامه می‌دهد: مشتری ما باید ماشینش را یا خیلی بالاتر پارک کند یا پایین تر. از این‌ها که بگذریم، دست کم روزی یکی دوبار دعوا می‌شود. اهالی این محل یا خودرو‌های دیگر هرروز برای وارد شدن به این خیابان معطل می‌شوند؛ چون این پمپ هیچ وقت خلوت نیست.
به گفته او و دیگر همسایه ها، شهرداری مدتی خیابان را جدول کشی و راه خودرو‌ها را جدا کرده بود، اما بعد از مدتی آن را برداشت. این شهروند تأکید می‌کند: «ما با وجود پمپ بنزین مشکلی نداریم، اما این دردسر‌ها را نمی‌شود نادیده گرفت. کاش شهرداری همان جدول‌های پلاستیکی را نگه می‌داشت! البته نصب آن‌ها خیابان را باز کرد، اما ترافیک خیابان اصلی تا میدان و پس از آن، ادامه پیدا کرد و اوضاع خوب نبود. به هرحال شهرداری باید فکری بکند تا مشکلات به حداقل برسد».
ردیفی از مجتمع‌ها و خانه‌های مسکونی، اطراف و پشت پمپ بنزین قرار دارند. جمعیت ساکن در این منطقه زیاد است. تا چشم کار می‌کند، خانه است، جایگاه هم از آن پمپ‌های همیشه شلوغ. دست کم دو ردیف از صف انتظار خودرو‌ها همیشه در خیابان است. امیدرضا و همسرش که چندماهی است ازدواج کرده اند، همسایه جدید پمپ محسوب می‌شوند.
امیدرضا علاوه بر شکایت از شلوغی و بی نظمی همیشگی جایگاه برای محله، از موضوع دیگری هم گلایه دارد: «بیشتر وقت‌ها بوی بنزین می‌آید. همسایه‌های قدیمی‌تر می‌گویند قبلا بدتر بوده و حالا بهتر شده است، اما از نظر ما هنوز هم آزاردهنده است. تابستان‌ها که پنجره‌ها باز است، آدم را بیشتر کلافه می‌کند. ما که خانه را اجاره کردیم، نمی‌دانستیم باید برای پمپ بنزین هم تحقیق کنیم و حالا چاره‌ای نداریم، اما مسئول جایگاه باید فکری به حال اهالی بکند».
هرچند جایگاه‌های عرضه بنزین یکی از مراکز خدماتی مهم و اصلی در زندگی کنونی است و نمی‌توان آن‌ها را به خارج از شهر و مکان‌های دورتر انتقال داد، باید برای رفع دغدغه شهروندان هم چاره‌ای اندیشید.
آنچه در شهر توجه و اعتراض شهروندان را برانگیخته، دردسری است که جایگاه‌ها برای همسایه‌ها و رانندگان ایجاد کرده است، درحالی که از دیدگاه شرکت فرآورده‌های نفتی، دردسر اصلی، کمبود جایگاه شهری با وجود جمعیت میلیونی زائر و مجاور است.
مهندس علی اصغر اصغری، مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه خراسان، با اعلام تعداد جایگاه‌های موجود می‌گوید: اکنون حدود شصت باب جایگاه عرضه فرآورده‌های نفتی در شهر مشهد فعالیت می‌کنند. اگرچه در چند سال اخیر تعداد جایگاه‌های کلان شهر مشهد افزایش خوبی داشته و از ۴۵باب در داخل شهر به ۶۰باب رسیده است، هنوز تناسب منطقی بین تعداد خودرو‌های افزایش پیداکرده با تعداد جایگاه‌ها وجود ندارد و نیاز به تعداد جایگاه بیشتری هم برای کاهش صرف وقت و هم برای رفاه و دسترسی بیشتر شهروندان و زائران احساس می‌شود؛ البته به دلیل قیمت سرسام آور زمین، بخش خصوصی در کلان شهر‌ها چندان استقبالی از احداث جایگاه نمی‌کند.
او تأکید می‌کند: مدت زمان طی شدن مراحل برای موافقت احداث جایگاه، بستگی به مدت دریافت پاسخ استعلام از دستگاه‌های مرتبط و تهیه نقشه‌های استاندارد دارد. سازمان‌هایی همچون محیط زیست، شهرسازی، شهرداری و شورای ترافیک (برای جایگاه‌های درون شهری)، راهداری (برای جایگاه‌های برون شهری)، سازمان استاندارد، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و آب، برق و گاز در ردیف استعلام‌ها هستند.
به گفته او، ضوابط استقرار جایگاه‌ها براساس دریافت استعلام و مطابق با طرح‌های زیست محیطی است و رعایت استاندارد‌های ایمنی در جایگاه‌های عرضه فرآورده‌های نفتی، به طور مداوم پایش می‌شود و همکاران این شرکت و همچنین کارشناسان اداره کار و استاندارد از طریق بازدید، مداوم بر آن نظارت می‌کنند. اصغری یادآوری می‌کند: متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سامانه مجوز‌های کسب وکار، برای ثبت درخواست خود اقدام کنند و از تقاضا در همه نقاط مشهد استقبال می‌شود.
یکی از مجموعه‌هایی که در مراحل دریافت مجوز جایگاه سوخت باید از آن‌ها استعلام گرفت، سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل ونقل (حمل ونقل و ترافیک سابق) شهرداری مشهد است. مهندس علی سمیعی، مدیرعامل این سازمان، درباره مراحل این کار می‌گوید: فردی که متقاضی راه اندازی جایگاه سوخت است، ابتدا باید درخواست خود را به همراه مشخصات زمین مدنظر، به شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کند و در صورت اخذ تأییدیه اولیه از شرکت مذکور، در مرحله شروع استعلام‌ها برای بررسی و تأیید موقعیت زمین، به سراغ سازمان ترافیک بیاید.
او ادامه می‌دهد: سازمان ترافیک باتوجه به ضوابط بالادستی و براساس صورت جلسه کمیسیون ماده ۵ مرتبط با ضوابط احداث جایگاه سوخت، موقعیت زمین را ارزیابی می‌کند؛ به طور مثال حداقل متراژ عمق زمین، متراژ حاشیه معبر، مساحت، فاصله از تقاطع‌ها و میادین قبل و بعد از زمین و موضوعات دیگر، دقیق بررسی می‌شود. بر همین اساس حدود ۱۰شاخص، بررسی و سپس تأییدیه موقعیت زمین صادر می‌شود.
وی این نکته را هم یادآوری می‌کند که درنهایت پس از اخذ تأییدیه از سایر سازمان‌های مرتبط، باید ورودی و خروجی‌های جایگاه را نیز به لحاظ ضوابط ترافیکی بررسی کنیم.
سمیعی درباره اعتراض شهروندان برای ترافیک موجود در برخی جایگاه‌ها نیز می‌گوید: به هرحال پمپ بنزین به دلیل ماهیت جاذب سفر بودن و افزایش تردد خودرو‌ها در معابر اطراف آن، عامل ایجاد ترافیک است و به دلیل ضرورتی که به عنوان یک کاربری خدماتی در شهر دارد، باید دسترسی‌های لازم به آن وجود داشته باشد؛ البته شهروندان می‌توانند نکات مدنظر خود درباره مشکلات پیش آمده را از طریق سامانه ۱۳۷ شهرداری اعلام کنند و پس از آن، شهرداری‌های مناطق به کمک سازمان ترافیک، مشکل اشاره شده را بررسی و برای برطرف کردن آن اقدام خواهند کرد.
وی درباره برخی جایگاه‌ها که در نقاط حساس شهر مانند مجاورت بیمارستان قرار گرفته اند، توضیح می‌دهد: صورت جلسه کمیسیون ماده ۵ به سال ۸۱ برمی گردد و برخی از این جایگاه‌های کنونی، قدمت طولانی دارند که به قبل از تدوین ضوابط فوق برمی گردد و آن زمان در محل مناسب و با فاصله مطلوب از سایر کاربری‌های خاص قرار داشته اند، ولی در طول سالیان و به دلیل وجود شرایط مختلف، ممکن است برخی مراکز با کاربری‌های دارای اهمیت درکنار آن‌ها شکل گرفته باشد و اکنون به مرکزی پرترافیک تبدیل شده اند.
با این حال و با وجود صحبت متولیان امر، نباید از خطرآفرینی جایگاه‌های سوخت مستقر در شهر‌ها غفلت کرد. بسیاری از جایگاه‌های فعلی، پیوست لازم در حوزه پدافند غیرعامل و ایمنی را ندارند و حتی از کمبود وسایل لازم برای اطفای حریق رنج می‌برند. قطعا در صورت بروز اتفاقات ناخوشایند در این زمینه، نمی‌توان به چند سطل شن و کپسول آ‌تش‌نشانی تعبیه‌شده در گوشه‌وکنار جایگاه سوخت امید چندانی بست و با وجود کمبود‌های فعلی به‌ویژه در حوزه اراضی شهری، مدیران مربوط باید تدابیر جامع‌تری بیندیشند. خطر به‌یک‌باره می‌آید و در بسیاری از مواقع نیز ما را خبر نمی‌کند.