قرآن‌کریم در آیه۳۴ سوره مبارک نسا، اصل همسرداری در اسلام را بیان می‌کند و می‌فرماید: «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ‌ا... بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ...».
برپایه این آیه، شیوه و روش ایده‌آل و پیشنهادی قرآن برای مرد، شخصیت مسئولیت‌پذیر، استوار، متعادل و تکیه‌گاه برای زن است. نقطه مقابل چنین شخصیت مردانه‌ای، زنی است مطیع، هماهنگ و همسو با همسر؛ قرآن از زنان این‌چنینی به قَانِتَاتٌ تعبیر می‌کند. به‌عبارت بهتر وقتی مرد قوام و مسئولیت‌پذیر شد، زن خودبه‌خود مطیع می‌شود و به چنین مردی، افتخار و با او همراهی و همدلی می‌کند.
در نگاه کلی آموزه‌های دینی، همسرداری از آقایان شروع می‌شود و به مسئولیت‌پذیری یا همان اصل قوامیت آنها بازمی‌گردد. اگر مردان به اصل مسئولیت‌پذیری متعهد باشند و دمدمی‌مزاج نباشند، زن نیز به‌تبع این رفتار و اخلاق مرد، در مسیر اطاعت و همراهی قرار می‌گیرد و بالعکس اگر این روحیه در مرد ضعیف باشد، زن از مسیر خارج می‌شود.
قرآن کریم در آیه۱۸۷ سوره مبارک بقره می‌فرماید: «هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ». اشاره نخست این آیه به نقش پوشانندگی لباس است؛ یعنی همان‌طور که لباس پوشاننده انسان است، زن و شوهر هم باید هم‌پوشانی داشته باشند. لباس به انسان زینت می‌دهد، همسران نیز باید به هم زینت دهند و سبب ننگ و عار هم نباشند؛ چنان‌که لباس، عیوب بدن را می‌پوشاند، زن و شوهر هم باید اسرار و عیوب یکدیگر را بپوشانند.
همچنین چنان‌که لباس باید اندازه بدن باشد، زن و شوهر هم باید هنگام ازدواج، دقت کنند که اندازه هم باشند و کفویت و همتایی داشته باشند. وقتی بین زوج‌ها تناسب نباشد، چون ازدواج از پایه مشکل دارد، مثل لباس تنگ یا گشاد که آدمی را آزار می‌دهد، سبب اذیت و تزاحم انسان می‌شود، در این‌صورت یا باید عمری را با آن لباس تحمل کرد یا باید آن را از تن درآورد که به طلاق و جدایی ختم می‌شود.
زن و شوهر نیز پس از ازدواج، با یکدیگر بیشتر آشنا می‌شوند. بی‌دقتی در این اصل، سبب شهرت به صفات بد می‌شود. تعمق در این تعبیر زیبای قرآن، مانع از انتخاب اشتباه و عواقب سوء آن می‌شود. اگر خانواده از بین برود، دیگر اجتماع خوب و ارزش‌های والا را نخواهیم داشت. فضایلی همچون شهادت‌طلبی و ایثار در فضای خانواده ایجاد شده، رشد می‌یابد؛ وقتی خانواده نباشد، دزدی، اختلاس، اغتشاش و دیگر رذایل رقم می‌خورد و گسترش می‌یابد؛ برای همین هم آموزه‌های دینی‌روایی بر تشکیل و تحکیم خانواده تأکید بسیار می‌کنند.
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: «همیشه با همسرت مدارا کن و با او به‌نیکی هم‌نشینی کن تا زندگی‌ات باصفا شود» (مکارم‌الاخلاق، ص۲۱۸).
محبت از اصولی است که معصومان (ع) در همسرداری بر آن تأکید بسیار می‌کنند. از امام‌صادق (ع) است که: «هرکه بیشتر دوستدار ما باشد، به زن‌ها (همسرش) نیز بیشتر دوستی می‌کند» (بحارالانوار، ج۱۰۳، ص۲۲۷).
پیامبر (ص) می‌فرمایند: «این گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم»، هرگز از قلب زن بیرون نمی‌رود.» (وسائل الشیعة، ج ۱۴، ص ۱۰).