لیلی رحمانی/شهرآرانیوز - دور تا دور میدان می‌نشستند و چشم به راه توقف خودرو‌هایی بودند که به عنوان کارفرما یکی از آن‌ها را انتخاب کند.
گوش هایشان به صدای ترمز ماشین‌ها حساس می‌شد و بلافاصله بعد از ایستادن اولین ماشین، از جا بلند می‌شدند و به سمت آن می‌رفتند تا بتوانند گوی سبقت را از بقیه بربایند و کار را بگیرند.
دیدن این صحنه‌ها تا همین چند وقت پیش از چشم کسی دور نمی‌ماند. اما حالا داستان تغییر پیدا کرده است.
مدیریت شهری مشهد کاری کرده کارستان و مشکل چندین ساله کارگران فصلی و گذری این شهر را برای همیشه به پایان نزدیک کرده است. مراکز سامان دهی کارگران ساختمانی.
ایستگاه هایی در چهارگوشه شهر
این عنوان مجموعه‌هایی در چهارگوشه شهر است که حالا به همت مدیریت شهری مشهد تجهیز شده تا راه‌حلی برای برون‌رفت از بحران بیکاری کارگران ساختمانی و فصلی مشهد باشد.
سازه‌هایی نوپا که بعد از شیوع کرونا و با هدف کمک به سامان دهی کارگران سرگذر ساخته شده و قرار است پلی باشد بین کارگر و کارفرما.
حدود صد صندلی با فواصل مشخص زیر سایه سقف موقت این سازه گذاشته شده است. آن طرف هم چند نفری مسئول ثبت اسامی و رتق و فتق امور هستند.
وجهی پرداخت نمی‌شود و اجباری در کار نیست. کارگران در ملاقات حضوری با کارفرما تصمیم می‌گیرند کار را قبول کنند یا نه.
کارفرما هم خیالش راحت است که کارگری که کار را قبول می‌کند، هم اهل کار است و هم مرکز مورد نظر به عنوان ضامن و ناظر حضور دارد.
همه این‌ها بماند؛ شهرداری قول داده است که اگر کسی نتوانست کار مناسبی پیدا کند، او را برای کار در پروژه‌های شهری و به خصوص ۲ پروژه کشف رود و کمربند سبز جنوبی به کار بگیرد.
همه چیز تا اینجای کار خوب به نظر می‌رسد، اما هنوز هم برخی کارگران و حتی تعدادی از کارفرما‌ها از ثبت نام در این مراکز سر باز می‌زنند؛ موضوعی که شهرداری امیدوار است در روز‌های آینده حل شود.
قصه کارگران روزمزد، از آن زخم‌های قدیمی است که در این روز‌ها سر باز کرده و چرکی‌تر از همیشه شده است. عامل آن هم پرخبر‌ترین کلمه در این روز‌ها یعنی «کرونا» ست! ویروسی که بیشترین آسیبش را به کسانی زد که مزدشان روزانه بود و معیشتشان بند یک تکان؛ جمعیتی که کارگران سرگذر پای ثابت آن بوده و هستند.
تهدید کرونا و ساماندهی کارگران
البته این بار تهدید کرونا توانسته سرعت بیشتری به طرح‌هایی بدهد که در گذشته به شکل‌های گوناگون و در ابعاد مختلف به آن پرداخته شده و به جایی نرسیده بود؛ مثال آن مرکز سامان دهی مشاغل میدان دلاوران است که در فضایی ۳۰۰ متری و مجهز با همین هدف ساخته شد، روز‌های بسیاری خالی ماند، اما حالا ۵ ایستگاه جدید که ظاهرشان هم به ایستگاه دلاوران نمی‌رسد، روز به روز شلوغ‌تر و پر مراجعه‌تر می‌شود.
همه این‌ها نشان می‌دهد که طرح موجود در اصل مشکلی ندارد و هرچه هست، بی اعتمادی و نبود فرهنگ سازی دراین زمینه است. یکی از کارگران حاضر در ایستگاه میدان فردوسی با اعلام رضایت از طرح جدیدی که شهرداری در روز‌های اخیر پایه آن را نهاده است، می‌گوید: این موضوع سبب شده تا هم خیال ما برای پیدا کردن کار و تامین هزینه زندگی راحت شود و هم کسانی که به دنبال کارگر هستند با مشکلات قبلی مواجه نشوند.
به گفته او وضعیت کاربعد از کرونا آنچنان برای کارگران ساختمانی و فصلی وخیم بوده که آسیب‌های زیادی را متوجه زندگی آن‌ها کرده است.
کارگری دیگر در ایستگاه بزرگراه امام علی (ع) نیز با ابرازخرسندی از وضعیت جدید کارگران مشهدی می‌گوید: امیدوارم این طرح با قوت و قدرت پیگیری شود و مانند طرح‌های نصفه و نیمه سال‌های قبل که با شکست مواجه شد نباشد. او بر این باور است که این ساماندهی اگر زودتر از این‌ها اتفاق می‌افتاد، کارگران ساختمانی هم در مشهد حال روز بهتری را نسبت به حالا داشتند.
یکی از کارکنان ایستگاه دلاوران در این باره می‌گوید: کسی که اهل کار باشد، مراجعه می‌کند و کار مناسبی هم برایش پیدا می‌شود. مشکل از کسانی است که با نام کارگران در اینجا تجمع می‌کنند و به دنبال سو ءاستفاده از کسانی هستند که به قصد خیر، نذری‌های خود را برای توزیع به خیابان‌های این حوالی می‌آورند.
او با شکایت از فضای ناامن ایجاد شده به دلیل چنین رفتار‌هایی می‌گوید: در مرکز ما همه شرایط لازم مهیاست، اما بعضی افراد به دنبال کار نیستند.
جایگاه استقرار کارگران
این سازه‌ها که در ۵ جایگاه میدان «امام حسین (ع)»، میدان «فردوسی»، بین بزرگراه «امام علی (ع)» و بولوار «سیدرضی»، بولوار «خلج» و بولوار «سلمان» شکل گرفته اند، در انتظار تصویب لایحه‌ای هستند تا این طرح با قدرت بیشتری پیش رود.
معاون خدمات شهری شهردار مشهد هم دیروز در بازدید از جایگاه میدان فردوسی در این باره بیان می‌کند: در روز‌های نخستین برنامه ریزی برای این پروژه ۲ طرح کوتاه مدت و بلند مدت مدنظر بود؛ چرا که این مشکلات از آن دست مسائلی نیست که ظرف چند روز و چند هفته حل شود.
مهدی یعقوبی ادامه می‌دهد: بعد از شیوع کرونا و مشکلات ایجاد شده این سازه‌ها در یک طرح ضربتی و به دستور شهردار و البته با نظر کارشناسان شکل گرفت؛ براساس نظر این کارشناسان ۲۵ نقطه در نظر گرفته شد که از آن بین ۱۲ مورد برای احداث جایگاه انتخاب شد.
تعیین حوزه اختیارات
به گفته یعقوبی، لایحه مورد نظر برای بررسی و اعلام نظرات نهایی به شورای شهر ارائه شده و قرار بر تعیین حوزه اختیارات و دیگر جزئیات در روز‌های نزدیک است.
او با تأکید بر اینکه احداث این سازه‌های موقت، اقدامی ضربتی و پایلوت (آزمایشی) بوده است، می‌افزاید: در روز‌های ابتدای کار، بازخورد‌های منفی وجود داشت و باعث ناامیدی بسیاری شده بود، اما به تدریج و بعد از گذشت چند روز مراجعات افزایش پیدا کرد. اکنون انجمن صنفی کارگران هم پای کار آمده و در حال صدور کارت برای کارگران است. در کنار این اقدامات نیز شهروندان به تدریج این موضوع را درک کرده اند که حتی ارائه کمک‌ها اگر از سوی این مراکز و با مدیریت آن‌ها باشد، بهتر به نتیجه خواهد رسید و به همین دلیل استقبال بیشتر شده است و امیدواریم تا سال آینده نیز شرایط بهتر شود.
اشتغال ۱۰۰۰ کارگر
او همچنین درباره به کارگیری کارگران در پروژه‌های شهری بیان می‌کند: از روز‌های نخست شروع به کار این جایگاه‌ها تاکنون علاوه بر کارگرانی که در پروژه‌های شهرداری به کار گرفته شده اند، بیش از هزار نفر از این جایگاه‌ها و بعد از ساعت ۱۰ صبح، به پروژه هایی، چون کشف رود و کمربند جنوبی منتقل شده اند و حقوق آن‌ها نیز به صورت روزانه پرداخت شده است. پس از تصویب لایحه در شورای اسلامی شهر، از همه نهاد‌ها و سازمان‌ها خواهیم خواست جدی‌تر از قبل پای کار بیایند و از این افراد در پروژه‌های خود استفاده کنند.
یعقوبی تأکید می‌کند: هیچ اجباری در به کارگیری این افراد نیست و خود آن‌ها بعد از بررسی شرایط به مراکز مراجعه و در پروژه‌ها شروع به کار می‌کنند. از طرفی کارفرما‌ها نیز با مراجعه به مراکز سامان دهی، کارگرانی را به کار خواهند گرفت که شناخته شده هستند.