با وجود این‌که تولید خودرو‌های ناقص نسبت به سال گذشته بهتر شده، اما ظاهرا همچنان ادامه دارد. ارز نیمایی برای خودروسازان و البته بسیاری از صنایع دیگر وجود ندارد و همین مسئله باعث دشوار شدن تامین ارز و افزایش روزافزون هزینه‌های تولید شده است.
به گزارش شهرآرانیوز، در این بین خودروسازان و قطعه‌سازان که باید بیش از ۲۰درصد یک خودرو را از خارج وارد کنند، در تامین ارز با چالش جدی مواجه شده‌اند. مشکل تولید همچنان ادامه دارد و انجام قرعه‌کشی برای خودرو‌هایی که ارزبری بالایی دارند و با نرخ نامناسب در بازار عرضه می‌شوند، وضعیت خودروسازان را بیش از پیش متزلزل کرده است. در ادامه گفت‌وگو با احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان به مشکل تامین ارز و همچنین تبعات قرعه‌کشی خودرو برای کسانی که موفق به ثبت نام نشده‌اند، پرداختیم.
دلیل ادامه تولید خودرو‌های ناقص چیست؟
مدتی است ارزی به خودروسازان تخصیص داده نشده است؛ بانک مرکزی خودروسازان را به صادرکنندگان حواله می‌دهد که البته مشکلی نیست. اما انتظار داریم سیستمی راه‌اندازی شود که بتوانیم از صادرکننده ارز دریافت کنیم. یعنی صادرکننده ریال را نگیرد و ارزی تحویل ندهد. بانک‌مرکزی باید یک راهکار تضمین‌شده به‌منظور دریافت ارز از صادرکنندگان ایجاد کند.
هفته گذشته یکی از قطعه‌سازان به یکی از صادرکنندگان ریال پرداخت کرده، اما صادرکننده ارزی در اختیار قطعه‌ساز قرار نداده است. همچنین در برخی موارد صادرکننده ارز را با قیمتی بالاتر از بازار آزاد به خودروساز و قطعه‌ساز فروخته است.
درحال‌حاضر خودروسازان با چه ارزی قطعات موردنیاز خود را تامین می‌کنند؟
خودروسازان با ارز آزاد قطعات مورد نیاز خود را تامین می‌کنند. از ابتدای سال تاکنون به خودروسازان ارز نیمایی داده نشده و همه ارز مورد نیاز این شرکت‌ها از بازار آزاد تامین شده است.
چنددرصد قطعات خودرو چه توسط خودروساز و چه توسط قطعه‌ساز از خارج تامین می‌شود؟
۲۰درصد قطعات وارداتی است و ۸۰درصد به صورت ساخت داخل تامین می‌شود. این ۲۰درصد هم توسط قطعه‌ساز وارد می‌شود و هم خودروساز. ممکن است در صورت کمبود ECU خودروساز رأسا اقدام به واردات کند. هرچند قطعه‌سازان نیز ممکن است بخشی از قطعات یک قطعه مشخص را از خارج کشور تامین کنند.
بسیاری از متقاضیان خرید خودرو بعد از این قرعه‌کشی دچار سرخوردگی شدند. آیا راهی برای جلوگیری از ثبت‌نام این تعداد مشتری وجود داشته است؟
من به‌عنوان عضو کمیته خودرو در جلسه تصویب عدم دریافت پول حضور نداشتم، در غیر این صورت حتما با این تصمیم مخالفت می‌کردم. این روش نامناسب است و باعث ایجاد انتظار در بین مشتریان می‌شود. این عدم دریافت پول از مشتری قرعه‌کشی را مانند بلیت بخت‌آزمایی کرد.
بسیاری گفتند پول که نمی‌خواهد پس ثبت‌نام می‌کنیم. به‌عنوان کارشناس صنعت خودرو بهترین راه را کمک به قطعه‌ساز و خودروساز می‌دانم به این صورت که تولید به‌صورت مستمر و کامل انجام شود و به کف کارخانه نرود و فروش هم در حاشیه بازار انجام شود.
فروش در حاشیه بازار برای این است که بازار دو نرخی نشود. ضمن این‌که سود این بخش هم به حساب دولت برای تجهیز اتوبوس و مترو پرداخت شود. وقتی خودرو تک‌نرخی باشد، فکر این‌که کسی امتیاز قرعه‌کشی خودرو را به فروش برساند هم به وجود نمی‌آید. سیاست‌گذاران صنعت خودرو مانند وزارت صمت و شورای رقابت و... نباید سیاستی را اتخاذ کنند که مجریان را فساد بیندازند.
پس عدم پرداخت پول باعث شد ۵میلیون نفر برای خرید خودرو ثبت‌نام کنند؟
بله. در یکی از جلسات مطرح شد پولی که دریافت می‌شود، در اختیار خودروساز قرار نگیرد و این پول نزد دو، سه بانک عامل بماند. یعنی اگر مشتری در قرعه‌کشی برنده نشد، بتواند پول را از بانک دریافت کند. اما در جلسه آخر، عدم دریافت پول مصوب شد.
بازهم تاکید می‌کنم که این سیاست نادرست بود. بسیاری از مشتریان با ثبت‌نام خود را در سودی ۴۰ تا ۵۰میلیون تومانی می‌دیدند، اما بعد از قرعه‌کشی بسیاری از این افراد سرخورده شدند.
بسیاری از افراد بازنده قرعه‌کشی که توان پرداخت هم داشتند، دستشان از خودرو کوتاه مانده است و برای خرید خودرو به بازار روآورده‌اند. آیا این مسئله باعث افزاش قیمت‌ها در بازار خواهد شد؟
پیش‌بینی در این مورد بسیار سخت است. ابتدا باید مشخص شود انبار‌های کشف‌شده خودرو و این اقدامات به کجا رسیده است. یعنی تعزیرات این خودرو‌های کشف‌شده را که مال مردم است، با چه قیمتی می‌خواهد به فروش برساند؟ آیا برای این خودرو‌ها نیز می‌خواهد قرعه‌کشی برگزار کند؟ همه این موضوعات به برخوردی که با فروشندگان و محتکران خودرو می‌شود، بستگی دارد.
باتوجه به جهش سه‌برابری نرخ خودرو در بازار نسبت به قیمت‌های پیش از آغاز تحریم‌ها، آیا باز هم تقاضای مربوط به مصرف‌کنندگان واقعی در بازار همان یک‌میلیون و ۲۰۰هزار دستگاه تا یک‌میلیون و ۵۰۰هزار دستگاه در سال است؟
درحال‌حاضر نیاز بازار خودرو ایران با توجه به کاهش قدرت خرید اقشار جامعه چیزی حدود ۸۰۰هزار دستگاه خودرو در سال است. جای تاسف است که نتوانستیم مسئولان شورای رقابت را مجاب کنیم که وقتی مواداولیه خودرو تا ۸۰درصد گران شده است، چرا تنها ۲۳درصد قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند؟
متاسفانه بسیاری می‌گویند کیفیت خودرو بد است و در شرایطی که خودروسازان زیان می‌دهند انتظار افزایش کیفیت هم دارند. تاکید کرده‌ایم خودروسازان را از فشار قیمت‌گذاری دستوری رها کنند و در عوض تعرفه واردات را کاهش دهند. در این صورت می‌توانیم روی پای خود بایستیم. گفته می‌شود صندوق توسعه ملی قرار است یک‌میلیارد دلار به خودروسازان کمک کند. اما ما می‌گوییم؛ نه به خودروساز کمک کنید و نه این‌گونه اورا را مغبون کنید.
منبع: اخبار خودرو