به گزارش شهرآرانیوز، گردشگری سلامت یکی از شاخه‌های نوظهور و رو به رشد در صنعت گردشگری است که در دهه‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین ابزار‌های اقتصادی کشور‌ها تبدیل شده است. این نوع گردشگری شامل سفر‌هایی است که با هدف دریافت خدمات درمانی، بهداشتی یا پیشگیری از بیماری‌ها انجام می‌شود.
گردشگران سلامت اغلب به دنبال خدماتی هستند که از نظر کیفیت بالا و هزینه مقرون‌به‌صرفه باشند. از جراحی‌های پیچیده و درمان‌های تخصصی تا خدمات زیبایی، آب‌درمانی و طب سنتی، تنوع خدمات در این حوزه، گردشگری سلامت را به صنعتی پررونق و جذاب برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است. اهمیت گردشگری سلامت نه‌تنها به دلایل اقتصادی بلکه به دلایل اجتماعی و فرهنگی نیز برجسته است. این صنعت به انتقال دانش پزشکی، ارتقای کیفیت خدمات درمانی محلی، و تعامل فرهنگی میان ملت‌ها کمک می‌کند. از سوی دیگر، دسترسی آسان‌تر به فناوری‌های پیشرفته پزشکی و نیروی متخصص با مهارت، نقش کلیدی در جذب گردشگران سلامت به مقاصد خاص دارد.
محمد جهانگیری در مورد خدمات بین‌المللی سلامت گفت: این موضوع، مقوله‌ای فراگیر و جامع است که شامل چندین حوزه می‌شود. یکی از این حوزه‌ها، توریسم سلامت یا گردشگری سلامت است. حوزه دیگر، پزشکی از راه دور یا تله مدیسین می‌باشد. سومین موضوع به حوزه پژوهش، هماهنگی‌های آموزشی و ارتقای توانمندسازی مرتبط است. چهارمین حوزه، تجارت سلامت و خدمات سلامت و همچنین تجهیزات و مباحث مختلف این حوزه است. پنجمین موضوع نیز بحث همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای در حوزه بهداشت، درمان و سایر حوزه‌های مرتبط است. بنابراین، این حوزه بسیار گسترده و جامع است.
وی افزود: ما مفهومی به نام صادرات داریم. وقتی تعریفی برای آن ارائه می‌کنید، به معنای صادر کردن یک کالا یا خدمت است. این کار پسندیده و خوبی است و بسیاری از کشور‌ها روی آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. اما اگر مفهوم تجارت بین‌الملل را مطرح کنید، صادرات تنها جزئی از آن است. شما می‌توانید در قالب تجارت بین‌الملل، اقدام به کشت فرا سرزمینی کنید. مثلاً در یکی از مناطق قفقاز یا آمریکای لاتین کشت انجام دهید و محصولات آن را به کشور دیگری ارسال کنید، حتی اگر به ایران وارد نشود. سود حاصل از این اقدام در ایران به کار گرفته می‌شود. به این فرایند تجارت بین‌الملل می‌گویند.
جهانگیری همچنین به سرمایه‌گذاری در صنایع دیگر اشاره کرد: به عنوان مثال، اگر در خودروسازی یک کشور سرمایه‌گذاری کنید، ممکن است خودرو‌ها به ایران صادر نشوند و در همان کشور مصرف یا به کشور‌های دیگر صادر شوند. این نیز بخشی از تجارت بین‌الملل است که می‌تواند با صادرات متقابل به همان کشور همراه باشد.
امروز سلامت واقعاً مرز نمی‌شناسد، به‌ویژه بعد از شیوع کرونا که این موضوع برای همه ثابت شد. دیگر مرزی بین کشور‌ها وجود ندارد و همه باید به یاری یکدیگر بشتابیم
رئیس انجمن گردشگری سلامت با تأکید بر اهمیت خدمات بین‌المللی سلامت اظهار داشت: امروز سلامت واقعاً مرز نمی‌شناسد، به‌ویژه بعد از شیوع کرونا که این موضوع برای همه ثابت شد. دیگر مرزی بین کشور‌ها وجود ندارد و همه باید به یاری یکدیگر بشتابیم. در این میان، ابزار‌هایی مانند ارتباطات، فضای مجازی، هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین نقش مهمی ایفا می‌کنند. پلتفرم‌ها یا همان سکو‌های موجود نشان می‌دهند که موضوع خدمات سلامت بین‌المللی فراتر از یک حوزه یا دانشگاه خاص است. این خدمات می‌توانند از یک کشور به کشور دیگر ارائه شوند و حتی فردی در یک کشور دیگر نیز می‌تواند از این خدمات بهره‌مند شود. این همان چیزی است که ما از آن به عنوان خدمات بین‌المللی سلامت یاد می‌کنیم.
جهانگیری با اشاره به ظرفیت‌های ایران در این حوزه تصریح کرد: ما سالیان سال روی این موضوع تحقیق کرده‌ایم و به همین دلیل ترجیح می‌دهیم به جای تمرکز صرف بر گردشگری سلامت، از مفهوم گسترده‌تر خدمات بین‌المللی سلامت صحبت کنیم. ایران این ظرفیت را دارد که در منطقه به عنوان محور خدمات بین‌المللی سلامت شناخته شود و در ارتقای سلامت کشور‌های همسو، توسعه خدمات، صادرات خدمات فنی، پزشکی، بهداشتی و فناوری نوین کمک کند.
وی همچنین به توانمندی‌های ایران در حوزه‌های نوین علمی اشاره کرد و گفت: در زمینه سلول‌های بنیادی، ایران یکی از سر آمد‌های منطقه است. همچنین در حوزه پیوند‌های مختلف و تولید دارو‌ها و فناوری‌های پزشکی می‌توانیم منشأ خدمات برای کشور‌های اطراف باشیم و به توسعه آنها کمک کنیم. گردشگری سلامت بخشی از خدمات بین‌المللی سلامت است که می‌تواند در این چارچوب تعریف شود. اما این خدمات گسترده‌تر از گردشگری سلامت بوده و شامل جنبه‌های متنوعی از فناوری‌ها، علوم و دارو‌ها می‌شود که امکان توسعه آنها در کشور‌های منطقه وجود دارد.
برخلاف گذشته که دریافت خدمات پزشکی صرفاً به صورت حضوری انجام می‌شد، امروزه بسیاری از خدمات به صورت مجازی قابل ارائه هستند
جهانگیری در خصوص وضعیت جذب توریست سلامت در ایران اظهار کرد: گردشگری سلامت به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم در حوزه پزشکی و سلامت در دنیا شناخته می‌شود. سلامت و پزشکی مرز نمی‌شناسد و افراد برای حفظ یا ارتقای سلامت خود اقدام می‌کنند. اگر خدمات مورد نیاز در نزدیکی محل زندگی‌شان در دسترس باشد، به آنجا مراجعه می‌کنند؛ در غیر این صورت به شهر یا کشور دیگری سفر می‌کنند. مولفه‌هایی وجود دارند که تعیین می‌کنند آیا افراد برای دریافت خدمات سلامت سفر کنند یا خیر. برخلاف گذشته که دریافت خدمات پزشکی صرفاً به صورت حضوری انجام می‌شد، امروزه بسیاری از خدمات به صورت مجازی قابل ارائه هستند. حتی خدمات پزشکی می‌توانند ترکیبی از خدمات حضوری و مجازی باشند و این موضوع نیاز به سفر را در برخی موارد کاهش می‌دهد.
رئیس انجمن گردشگری سلامت افزود: بر اساس برخی آمارها، حدود ۱۰ میلیون نفر در سال خدمات سلامت را از کشور‌هایی به غیر از کشور خود دریافت می‌کنند. در مورد ایران، آمار‌های متفاوتی وجود دارد. منطقه‌ای با جمعیت ۲۵۰ میلیون نفر در اطراف ایران وجود دارد که به خدمات پزشکی ایران نیازمند است و ایران می‌تواند سهم قابل توجهی از این بازار را در اختیار بگیرد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به آمار‌های جهانی اشاره کرد و گفت: از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵، رشد قابل توجهی در حوزه‌های مختلف سلامت پیش‌بینی شده است. تمامی مباحث مرتبط با سلامت، از بهبود سلامت عمومی گرفته تا حوزه‌های مرتبط با غذا، زیبایی و خدمات پزشکی، به عنوان بازاری چند تریلیون دلاری شناخته می‌شوند. ارزش این بازار در سال ۲۰۲۰ حدود ۴.۵ تریلیون دلار بود و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۷ به ۷ تریلیون دلار برسد. در این میان، یکی از حوزه‌هایی که رشد محسوسی داشته است، ولنس توریسم (Wellness Tourism) یا گردشگری سلامت با هدف ارتقای سلامت است. بر اساس آمار‌های جهانی، این حوزه در مدت مذکور رشدی حدود ۲۹ درصد خواهد داشت که بیشترین رشد در میان حوزه‌های مرتبط با سلامت است. این میزان رشد با رشد ۶ درصدی بهداشت عمومی قابل مقایسه است و علاقه مردم به سلامت فردی و بهبود کیفیت زندگی باعث این رشد چشمگیر شده است.
جهانگیری خاطرنشان کرد: خود مقوله سفر نیز می‌تواند تأثیر مثبتی بر سلامت جسمی، روحی و روانی افراد داشته باشد، چون افراد بیشتر به سلامتی خود فکر می‌کنند و برای سلامت همدیگر ایستا عمل نمی‌کنند و از این رو، سفر‌های مرتبط با سلامت بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته‌اند. این حوزه علاوه بر خدمات پزشکی، ابعاد دیگری مانند سلامت روانی، تغذیه و زیبایی را نیز در بر می‌گیرد که همه اینها موجب رشد قابل توجه بازار گردشگری سلامت شده است.
وی از آمار قابل توجه ورود گردشگران سلامت به ایران خبر داد و گفت: گردشگری سلامت شامل بخش‌های مختلفی از جمله توریسم پزشکی است. در این حوزه، آمارها نشان‌دهنده رشد مناسب این صنعت در کشور است. در سال گذشته بیش از یک میلیون نفر برای دریافت خدمات سلامت به ایران سفر کرده‌اند. این افراد عمدتاً از مناطق مرزی و شهر‌های مختلف وارد کشور شده‌اند و بخشی از آنها خدمات بستری دریافت کرده‌اند، در حالی که آمار مراجعه‌کنندگان سرپایی بسیار بالاتر است.
جهانگیری همچنین تأکید کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود ۱۸ تا ۲۰ درصد از گردشگران ورودی به ایران، معادل حدود یک میلیون نفر، با هدف دریافت خدمات سلامت به کشور آمده‌اند. با توجه به آمار کلی گردشگران ایران که حدود ۵ تا ۶ میلیون نفر در سال گذشته بوده، این رقم نشان‌دهنده اهمیت و رشد بخش سلامت در حوزه گردشگری است. خدمات ارائه‌شده در حوزه سلامت نقش کلیدی در جذب گردشگران خارجی به ایران داشته و این صنعت می‌تواند به‌عنوان یکی از محور‌های توسعه اقتصادی کشور مورد توجه قرار گیرد.
منبع: خبرگزاری مهر