به گزارش شهرآرانیوز؛ قدیمترها یعنی سن کودکی پدربزرگها و مادربزرگ هایمان، ایرانیها سنتی داشتند به نام شب نشینی که فامیل و آشنا در شبهای بلند زمستان دور هم جمع میشدند و تا پاسی از شب گل میگفتند و میشنیدند. میوه و آجیلی که در این مجالس برای پذیرایی آماده میشد، شب چره نام داشت؛ تنقلات سالمی که در دیگر فصلهای سال ذره ذره انبار و در زمستان مصرف میشد.
این روزها دیگر نباید میوهها و خوراکیها را دسته بندی فصلی کرد یا تنقلات خاصی را به فصلی مشخص نسبت داد؛ اما زمستان را باید همچنان فصل مصرف بیشتر تنقلات دانست. شاید یکی از علتهای آن، کشش بیشتر بدن در این فصل از سال به مصرف خوراکیهایی مانند آجیلها باشد که طبیعت گرم و خشک آنها مصرفشان را در این فصل بیشتر میکند یا میوههای خشک که نوع تازه آنها در این فصل کمتر در دسترس است، مانند آلبالو و زردآلوی خشک.
برای همین امروز میخواهیم چند توصیه مقرون به صرفه برای تهیه و ذخیره سازی چنین تنقلاتی داشته باشیم که در آستانه شب چله و شبهای بلند زمستان بیشتر به کارتان میآید. همچنین میتوان برخی از آنها را برای دیگر فصلهای سال و به ویژه چاشت مدرسه بچهها هم کنار گذاشت و کلی در پول توجیبی و هزینه مدرسه بچهها صرفه جویی کرد.
تنوع میوههای زمستانی به اندازه تابستانی نیست، ولی بهترین زمان برای خشک کردن مرکبات همین فصل است. برای این منظور میوههایی مانند نارنگی، پرتقال و کیوی را هروقت میخرید، اضافه آنها یا میوههای وازده اش را کنار بگذارید. همراه با پوست برشهای مرتب و ریزی بزنید و روی سینی فلزی بچینید و روی بخاری یا شوفاژ قرار دهید. میتوانید از فر نیز برای این منظور استفاده کنید. سیب و گلابی را هم میتوان باهمین روش خشک کرد ولی میوههایی مانند موز در این فصل گرانتر میشوند و خیلی برای خشک کردن صرفه اقتصادی ندارند.
شاید اسم برف شیره را از بزرگ ترهایتان زیاد شنیده باشید. برف شیره ساختاری شبیه بستنی دارد و بسیار لذیذ است. میتوانید شبهای زمستانی که برف تمیز و البته زیادی میبارد ظرفی را از برف پرکنید و روی آن شیره انگور بریزد و بخورید. از شیرههای دیگر مانند توت، انجیر و خرما هم میتوانید استفاده کنید ولی شیره انگور به جز خواص بیشتر، طعم گواراتری هم به برف شیره شما میدهد. تهیه برف شیره با برفهایی که در مناطق خوش آب و هوای استانمان مانند ییلاقات میبارد، از نظر بهداشتی بیشتر توصیه میشود.
برنجک و گندمک جزو تنقلات سالم و سنتی ایرانیها محسوب میشوند. برای تهیه برنجک، برنجها را باید خوب بشویید و بگذارید چندساعتی خیس بخورند. سپس مانند تهیه پلو آنها را آبکش کنید. نیازی به دم کردن نیست. به جای آن باید برنج را درون صافی بریزید و بگذارید کامل خشک شود. میتوانید از گرمای بخاری یا شوفاژ نیز برای این منظور کمک بگیرید. دانههای برنج که کامل خشک شد، مانند ذرت آنها را باید درون مقدار کمی روغن (کره حیوانی) تفت بدهید تا کامل پف کنند.
روغن باید درحد چرب شدن کف ظرف باشد. یادتان باشد؛ نمک، شکر، دارچین یا کاکائو را باید در پایان زمان تفت دادن به برنجک اضافه کرد. برای خوشمزهتر شدن میتوانید از شیر به جای آب هم استفاده کنید. روش تهیه گندمک هم درست مانند برنجک است، با این تفاوت که زمان پخت گندم طولانیتر و درحد ۵-۴ ساعت است.
کدوحلوایی افزون بر اینکه خوشمزه و پرخاصیت است، صیفی گران قیمتی هم نیست. ازاین رو میتوانید به جز غذا از آن برای تهیه دسر هم استفاده کنید. سالمترین روش برای تهیه دسر کدوحلوایی، البته به شرط شیرین بودن، تکه و بخارپز کردن آن است. کدو را با پوست بشویید و به قطعات کوچک پنج سانتی متری برش بزنید. سپس آنها را با یک فنجان آب بگذارید بپزد یا بخارپزش کنید. پس از سرد شدن میتوانید آن را به همان شکل میل کنید. درصورت بی مزه بودن باید مقداری عسل یا شیره به آن اضافه کنید.
نوع دیگری از دسر کدوحلوایی هم داریم که باید در آن کدو را مانند بادمجان برش بزنید و با مقدار کمی روغن سرخ کنید. سپس آنها را لایه لایه روی هم بچینید و بین هر لایه مقداری گردوی آسیاب شده، شکر، دارچین، زعفران و هل بریزید. درمرحله آخر هم نیم فنجان آب به آن اضافه کنید و بگذارید باشعله بسیار کم بپزد و آبش گرفته شود. این دسر قابلیت استفاده به جای غذا و خوردن همراه با نان را هم دارد.
قبول داریم که قیمت آجیل بسیار گران شده است و نمیتوان خیلی راحت آنها را تهیه و مصرف کرد. برای این منظور برایتان توصیههایی داریم که البته اگر فصل تابستان بود دستمان بازتر هم بود. اول اینکه به سراغ آجیلهای مقرون به صرفهتر بروید، مانند دانه زردآلو که یک بسته نیم کیلویی آن را میتوان با قیمت مناسب ۵۰ هزار تومان هم تهیه کرد. تفت دادن آن هم که کاری ندارد و درست شبیه تخمه است.
نخود برشته و کشمش و بادام زمینی را هم در اولویتهای بعدی قرار دهید. عناب، شاهدانه، سنجد، آلبالو خشکه و امثال آنها هم ازنظر قیمت انتخابهای مناسب تری هستند. حتم بدانید اگر در بازار به چشم خریدار به دنبال چنین تنقلاتی باشید، انتخابهای بسیاری با قیمت مناسب خواهید داشت.
باقالی و مول مولی (نوعی حبوبات خراسانی) هم از آن شب چرههای خوشمزه زمستانی هستند که بچهها هم علاقه زیادی به آنها دارند. اگر باقالی خشک از تابستان درخانه دارید که چه بهتر وگرنه یک کیلویی باقالی خشک و مول مولی از بازار تهیه کنید. روش پخت هردو آنها یکی است. باید آنها را بشویید و ۴۸ ساعتی خیس کنید. بعد هم درون ظرف مناسبی مقدار کافی آب بریزید و بگذارید چندساعتی با کمی نمک و فلفل بپزند. باقالی و مول مولی را با سرکه و گلپر طعم دار میکنند و داغ میخورد.
اگر اهل خوردن کدو حلوایی در این فصل از سال باشید، حتما اهل جمع و خشک کردن تخمههای خوشمزه درون آنها هم هستید. اگر تا به حال این کار را نکردهاید، بهتر است از این به بعد نسبت به این موضوع دقت بیشتری داشته باشید. تخمهها را از بافت گوشتی میوه جدا کنید و خوب بشویید. سپس آنها را درون سینی فلزی بریزید و روی بخاری یا شوفاژ قرار دهید. تخمهها درکمتر از بیست وچهار ساعت کامل خشک و آماده تفت دادن میشوند. راستی تخمه خام را میتوان تا چندسال درجایی خشک و خنک نگهداری و به مرور از آن استفاده کرد.
یکی دیگر از خوراکیهای خوشمزه این فصل از سال، لبو و چغندر است. نوع تنوری این خوراکیها به مراتب خوشمزهتر از نوع آب پز و بخارپز آن است. برای این منظور لبو و چغندر را خوب تمیز کنید و درون یک برگ نازک آلمینیوم بپیچید و به دستان توانمند نانوای محلتان بسپارید یا اینکه در شبهای بسیار سرد زمستانی که شعله بخاری تان را بیشتر میکنید، آنها را پیچیده در یک برگ نازک آلمینیوم روی بخاری بگذارید. اگر یک قابلمه را واژگون روی آن بگذارید، زمان پختتان بسیار کمتر هم خواهد شد. معمولا یک شب تا صبح زمان میبرد. راستی از فر نیز برای این منظور میتوانید استفاده کنید. تهیه نوع آب پز و بخارپز آن هم نیاز به هیچ امکانات خاصی ندارد.
ذرت بوداده یا پف فیل جزو تنقلات سالم و مورد علاقه بچه هاست؛ البته اگر بتوانید آنها را حرفهای درست و طعم دارشان کنید. برای این منظور کف ظرف درداری را با مقدار بسیار کمی روغن (کره حیوانی) چرب کنید و ذرتها را درون آن بریزید و تا پیش از پف کردن نخستین دانه ذرت، آنها را مرتب هم بزنید. سپس در ظرف را بگذارید تا ذرتها دانه دانه بترکند و خوب پف کنند.
حواستان باشد حرارت را نباید خیلی زیاد کنید وگرنه پف فیل هایتان نیم سوز میشود. اضافه کردن طعمهایی مانند سرکه، نمک، فلفل و پودر کچاپ به ذرتها باید پس از پف کردن آنها اتفاق بیفتد. پس از آن هم باید آنها را قدری حرارت بدهید تا کامل جذب شوند.