سعید جلائیان - خبرنگار شهرآرا محله
از ابتدای سال بازار لوازم خانگی خیابان کوشش شاهد تغییرات عمده‌ای نسبت به مدت مشابه سال گذشته خود بود. بازگشایی مجتمع‌های تجاری با افزایش قیمت و استقبال مشتریان همراه بود و آخرین تغییر به ویترین مغازه‌ها و برند‌هایی مربوط می‌شود که در نبود مارک‌های معروف فرصت خودنمایی کردن پیدا کردند.
•زوج‌های ناخشنود
زوج‌های جوانی که در ابتدای زندگی مشترک خود هستند، همیشه پای ثابتی در بازار‌های لوازم خانگی دارند. البته این روز‌ها زوج‌های جوان بیشتر سردرگم بین غرفه‌ها در حال قیمت گرفتن و مقایسه بهای اجناس با جیب خود هستند. جواد مجیدی که به همراه همسرش در بین مغازه‌ها به قیمت گرفتن مشغول است، می‌گوید: «از بهمن سال گذشته مشغول خرید لوازم زندگی شدیم و اقلامی مانند تلویزیون، گاز و فرش را خریداری کردیم تا اینکه بازار تعطیل شد. پس از بازگشایی دوباره مجتمع‌های تجاری، برای خرید راهی بازار شدیم، اما با قیمت‌های جدیدی روبه‌رو شدیم که از آن روز همچنان رو به افزایش است.»
مجیدی با اشاره به دیگر اقلام موجود در فهرست خریدش ادامه می‌دهد: «برای مثال امروز قصد خرید یک یخچال فریزر را داشتیم، اما با دست خالی برمی‌گردیم. دلیل آن هم تنها برخی از فروشنده‌ها بودند. ما یک برند معمولی را کمتر از یک ماه پیش حدود ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان قیمت گرفته بودیم، اما الان به هر مغازه می‌رویم همان مدل را از ۶۰۰ هزار تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بیشتر می‌گویند. با دیدن این شرایط برای اینکه با دست خالی به خانه نرویم به خرید ماکروفر تصمیم گرفتیم، اما متأسفانه این وسیله نیز شرایط مشابه داشت. حتی به یک مغازه رفتیم که برچسب خود را نیز قبول نداشت. او روی ماکروفر مبلغ ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان زده بود، اما به ما گفت «قیمت فروش آن ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است و برچسب متعلق به یک ماه پیش است.»
•تهیه جهیزیه از سنین پایه
افزون بر زوج‌های جوان خانواده‌هایی که دختران دم بخت دارند نیز سهم بسزایی در خرید لوازم خانگی دارند. البته به گفته کسبه، این روز‌ها برخی به دلیل نگرانی از افزایش قیمت‌ها به خرید جهیزیه برای دختران نوجوان خود روی آوردند. خانواده مجتهدی یکی از این خانواده‌هاست. این خانواده که بزرگ‌ترین فرزندشان ۱۶ سال و کوچک‌ترین فرزند ۱۰ سال سن دارد از الان شروع به تهیه جهیزیه برای آن‌ها کردند. مجتهدی از علت خرید جهیزیه برای دخترانش می‌گوید:
«شنیدم برخی از مغازه‌ها فروش اقساطی دارند به همین دلیل آمدیم تا برای ۳ دخترم جهیزیه بخریم. دلیل آن هم این است که با روند افزایش قیمت‌ها اگر از الان شروع نکنم دیگر به تکمیل جهیزیه آن‌ها قادر نخواهم بود. البته الان هم دیر است و اگر می‌دانستم شرایط این گونه می‌شود از بدو تولد آن‌ها این کار را شروع می‌کردم.»
•ترس از گرانی و برند‌های جدید
کسبه بازار لوازم خانگی یکی از دلایل شلوغ بودن بازار به‌ویژه در اردیبهشت‌ماه را ترس از گران شدن لوازم و پیدا نشدن برخی برند‌ها می‌دانند. علی قلیچزاده، فروشنده لوازم خانگی، از افزایش تعداد مشتریان خود نسبت به مدت مشابه سال گذشته می‌گوید: «از آغاز بازگشایی مجتمع مردم از ترس اینکه اقلام بیش از این گران و پول آن‌ها بی‌ارزش شود برای خرید و به‌ویژه قیمت گرفتن به بازار‌هایی که اقلام لوازم خانگی دارند، مراجعه می‌کنند.»
قلیچزاده با اشاره به مقایسه تعداد مشتریان خود در سال گذشته و امسال ادامه می‌دهد: «با افزایش حضور مردم به‌ویژه در اردیبهشت، تعداد مشتریان نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرد، اما تعداد اقلامی که در ماه گذشته و این ماه فروختیم تفاوت چندانی نداشت. دلیل افزایش پیدا نکردن فروش اقلام نیز قدرت خرید خانواده‌هاست. تا سال گذشته برخی از مشتریان تمام جهیزیه فرزند خود را از یک مغازه می‌خریدند، اما حالا خانواده‌ها برای خرید یک یا نهایت دو وسیله می‌آیند و البته پیش از خرید به ده‌ها مغازه می‌روند.»
برند‌های جدید باعث پیدا شدن قیمت‌های جدید شده است. این را احمد یکی دیگر از کسبه بازار لوازم خانگی می‌گوید و ادامه می‌دهد: «متأسفانه برخی از همکاران من به مشتریان خود می‌گویند دیگر برند‌های معروف به ایران نمی‌آیند و تعداد معدودی در انبار آن‌ها از برند‌های معروف باقی مانده است که اگر مشتریان الان نخرند دیگر پیدا نخواهند کرد.» فروشنده لوازم خانگی با اشاره به برند‌های جدید بازار می‌افزاید: «تا پیش از این مشخص بود که یخچال فریزر برند سامسونگ چه قیمتی دارد. حالا با پیدا شدن برند‌های مختلف، مشتریان اطلاع چندانی از کیفیت و قیمت اجناس ندارند و فروشنده می‌تواند با توجه به شرایط مشتری‌اش روی اجناس قیمت بگذارد. یکی از دلایلی که کمتر در مغازه‌ها برچسب می‌بینیم نیز همین است.»
•برند‌های با کیفیت ایرانی
رئیس اتحادیه لوازم خانگی، اما در مقابل این مسائل خبر از کیفیت اجناس موجود در بازار می‌دهد و می‌گوید: «بخشی از اجناس موجود در بازار محصول ۱۶۰ شرکت ایرانی هستند و از کیفیت بالایی برخوردار می‌باشند. البته اجناس قاچاق و فاقد شناسه کالا نیز در بازار وجود دارد. درباره این اجناس بازرسان ما از ۳۱ خرداد ماه به واحد‌های تجاری مراجعه می‌کنند و اگر محصولی شناسه کالا نداشته باشد براساس قانون با فروشنده برخورد می‌کنند. البته بازرسان ما ۲ روز در هفته همراه با بازرسان اتاق اصناف و بازرسان صنعت و معدن به فروشگاه‌های شهر می‌روند و از لحاظ برچسب، فاکتور رسمی و مرغوبیت اجناس را بررسی می‌کنند.» رزقیان در واکنش به افزایش قیمت لوازم خانگی هم بیان کرد: «از ابتدای امسال ۵ تا ۲۵ درصد قیمت اجناس افزایش داشت که دلیل آن نیز افزایش هزینه‌های پتروشیمی، فولاد، حمل و نقل، کرایه، حقوق و بیمه بوده است. ضمن اینکه این کار با مجوز وزارت صنعت و معدن بوده است.» رئیس اتحادیه لوازم خانگی شرایط کلی بازار این صنف را رو به رکود می‌داند و می‌افزاید: «پس از بازگشایی دوباره مجتمع‌های تجاری تا مدتی شاهد رونق نسبی در بازار بودیم، اما اکنون بازار لوازم خانگی آرام و رو به رکود و شلوغی الان نیز با توجه به گرمی هوا و برای خرید کولر است.»