به گزارش شهرآرانیوز، سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه امشب (سه‌شنبه) ۲۵ دی‌ماه با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی و از جمله سفر رئیس‌جمهور به تاجیکستان و روسیه پرداخت.
وی در ابتدا اعیاد رجبیه و روز پدر را به همه پدران تبریک گفت.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره سفر رئیس‌جمهور به تاجیکستان و روسیه اظهار داشت: این دو سفر در راستای تداوم سیاست حسن همسایگی و گسترش روابط با همسایگان است. این سفر فردا آغاز و رئیس‌جمهور فردا و پس فردا در تاجیکستان هستند و روز جمعه هم سفر به روسیه خواهد بود.
عراقچی بیان کرد: پیوند‌های عمیق فرهنگی و تمدنی بین ایران و تاجیکستان وجود دارد. دو کشور فارسی زبان هستند. علقه‌های اقتصادی دو کشور در سال‌های اخیر رشد خوبی را داشته است و در پروژه‌های مختلف در تاجیکستان حضور و همکاری داشتیم و در سه سال گذشته تجارت بین دو کشور پنج برابر شده است.
وی گفت: در این سفر غیر از دیدار‌های سیاسی چند حرکت قابل توجه انجام می‌شود. نشست بین بازرگانان دو کشور برگزار می‌شود و هیأت بزرگ اقتصادی رئیس جمهور را همراهی می‌کند.
وزیر خارجه بیان کرد: در بخشی از این نشست روسای جمهور دو کشور شرکت و صحبت می‌کنند. در کنار آن شب شعر خواهیم داشت و جمعی از شعرای دو طرف حضور دارند.
وی گفت: حدود ۲۰ یادداشت تفاهم در حوزه‌های بازرگانی، تجارت، صدور خدمات فنی و مهندسی، مطالعاتی، علمی، دانشگاهی و ... است که در طول چند ماه گذشته نهایی شده و در این سفر امضا می‌شود.
عراقچی افزود: بین ما و تاجیکستان مشورت‌های منطقه‌ای وجود دارد.
وی ادامه داد: در خصوص آسیای مرکزی و افغانستان و اوراسیا مشورت‌های خود را خواهیم داشت. تصورم این است که این سفر یک جهش بزرگی در روابط دو کشور خواهد بود.
وزیر خارجه درباره سفر پزشکیان به روسیه که به دعوت پوتین و اولین سفر رسمی دوجانبه رئیس‌جمهور به روسیه است، اظهار داشت: این سفر دوجانبه است و هیأت بزرگ اقتصادی رئیس جمهور را همراهی می‌کند.
عراقچی ادامه داد: نشست اقتصادی برگزار خواهد شد و دیدار‌های سیاسی انجام می‌شود و معاهده مشارکت جامع راهبردی بین ایران و روسیه هم قرار است امضا شود.
وی درباره این معاهده و اهداف و ابعاد آن بیان کرد: این معاهده اولا چیز جدیدی نیست و معاهده همکاری‌های مشترک بین ایران و روسیه را اولین بار در سال ۱۳۷۹ و در زمان دولت آقای خاتمی امضا کردیم معاهدهای ۱۰ ساله و توافق شد هر ۱۰ سال خودکار تمدید خواهد شد. در سال ۱۳۹۸ بعد از اینکه توافق ۲۵ ساله را در دولت روحانی امضا کردیم به دوستان در روسیه پیشنهاد دادیم معاهده قبلی را به روز و دوره آن را طولانی‌تر کنیم. موافقت اولیه در دولت روحانی و مذاکرات در دولت شهید رئیسی انجام و الان قرار است امضا شود.
عراقچی گفت: از چند ماه پیش تصمیم گرفتیم تاریخی را مشخص کنیم که تاریخ ۱۷ ژانویه و ۲۸ دی در نظر گرفته شد و ربطی به تحولات ماه‌های اخیر ندارد. تصمیمی است که از دو دولت گذشته گرفته و الان قرار است امضا شود. یک اجماع ملی درباره آن وجود دارد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: این امر متداولی بین کشورهاست و کشور‌های زیادی با هم معاهدات همکاری درازمدت دارند.
وی گفت: این معاهده بین ایران و روسیه یک معاهده جامع است و اتفاقا بعد اقتصادی آن قوی‌تر است و همه ابعاد اقتصادی را در بر می‌گیرد. همکاری‌های قضایی، پارلمانی، امنیتی و دفاعی و ... را در بر می‌گیرد. اصلا یک معاهدهای برای ائتلاف نظامی و هدف خاص نیست. کاملا جامع است و همه ابعاد را در نظر می‌گیرد و هدف این است که برای روابط دو کشور چشم انداز طولانی مدت بدهد.
وی گفت: این معاهده چارچوبی برای همکاری است.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره ضمانت بر نظارت اجرای این معاهده اظهار داشت: رضایت بوده که این توافق تمدید می‌شود.
عراقچی ادامه داد: الان ما این معاهده را به روز و گسترده‌تر می‌کنیم. باز هم بنا بر این است در ان ۲۰ سال اگر دو طرف راضی بودند به صورت خودکار پنج سال پنج سال تمدید می‌شود.
وی گفت: روابط ایران و روسیه براساس احترام و منافع متقابل جریان داشته است. از روابط با روسیه راضی هستیم. طبیعی است در روابط هر دو کشور فراز و نشیب‌هایی وجود داشته ولی در کلان روابط خوبی بوده و مسیر رو به رشدی را طی کرده است.
وزیر خارجه بیان کرد: این معاهده براساس منافع متقابل تنظیم شده است و هر چه هست یک جانبه نیست بلکه دو جانبه و دو طرفه است و کاملا متوازن است و تعهدات دو طرفه است و چیزی نیست که ما یک طرفه قبول کرده باشیم. براساس اصول حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد تنظیم شده است.
عراقچی تصریح کرد: این معاهده علیه هیچ طرف ثالثی نیست و معاهدهای است برای همکاری بین ایران و روسیه. روابط دو کشور را تنظیم و چشم انداز‌های همکاری را ترسیم می‌کند و هیچ منعی برای روابط دو کشور با کشور‌های ثالث ایجاد نکرده است. با هر کشوری که منفعت ما ایجاب کند و هر کشوری که منافع متقابل اصل باشد آماده امضای معاهدات این شکلی هستیم البته روابط ما با برخی کشور‌های خاص شرایطی دارد که فاصله با معاهده این چنینی دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: مذاکرات مهمی را در این سفر خواهیم داشت. یکی بحث صدور گاز روسیه به ایران و انتقال گاز روسیه از ایران است که می‌تواند ایران را به هاب انرژی در منطقه تبدیل کند. مذاکراتی برای کشیدن لوله‌های گازی صورت می‌گیرد. یکی از پروژه‌های مهم بین دو کشور است که امیدواریم در این سفر پیش برود.
وی گفت: بحث کریدور‌ها بین دو کشور است که از آسیای مرکزی، دریای خزر و از مسیر قفقاز بین ما و روسیه وجود دارد و برخی پیش رفته و برخی نقاطی مانده که باید تکمیل شود.
عراقچی درباره تجارت بین دو کشور اظهار داشت: تحریم‌های روسیه بازار جدیدی را ایجاد کرده و امکان گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین دو کشور بیشتر از گذشته شده است. موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیاست که ملحق شدن ایران به این اتحادیه منجر می‌شود که ایران از رفع تعرفه‌های تجاری منتفع شود. بین ایران و روسیه ۹۰۰ قلم کالاست که تعرفه آن به صفر می‌رسد و اقلامی هم هست که تعرفه آن کاهش می‌یابد.
وی گفت که در این سفر درباره مسائل منطقه هم در سفر رئیس‌جمهور به روسیه گفت‌و‌گو خواهد شد. برای ایران و روسیه تحولات غرب آسیا مهم است و در این خصوص گفت‌و‌گو خواهد شد. بحث هسته‌ای ایران و مقابله با یکجانبه گرایی و بحث همکاری در بریکس و شانگهای دریای گسترده‌ای از موضوعات است که بین ایران و روسیه درباره آن گفت‌و‌گو می‌شود.
وی درباره پیوستن به اف.ای. تی. اف گفت: اجازه دهیم مجمع تشخیص مصلحت در این باره تصمیم بگیرد. مهم این است که فضا را دوقطبی نکنیم. یکی از آفات سیاست خارجی این است که موضوعات سیاست خارجی به موضوعات جناحی تبدیل شود. عیبی ندارد نظرات موافق و مخالف دادن ولی موضوع را به مباحث جناحی تبدیل نکنیم. اجازه دهیم مجمع مصلحت را هر چه هست تصمیم بگیرد.
وزیر خارجه گفت: دولت نظرات خود را در مجمع بیان خواهد کرد و اینکه مجمع چه تصمیمی خواهد گرفت تصمیم مجمع است و اجازه دهیم در آرامش تصمیم بگیرد.
عراقچی ادامه داد: بحث پیوستن نیست بلکه رعایت یکسری استاندارد‌ها و اصولی است که اف.ای. تی. اف مقرر کرده است. آنچه به عنوان لیست سیاه مطرح می‌شود، در واقع لیست سیاه نیست، بلکه لیستی است که کشور‌های دیگر را منع می‌کند از اینکه با این کشور همکاری مالی و بانکی داشته باشند.
وی اضافه کرد: اف.ای. تی. اف حلال همه مشکلات ما نیست حلال بخشی از مشکلات ماست.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: دولت معتقد است که اگر این مرحله را بگذارنیم و از لیست سیاه اف.ای. تی. اف خارج شویم خسارات کمتری وارد می‌شود و...
عراقچی گفت: من متخصص مسائل اقتصادی و بانکی داخلی و خارجی نیستم و متخصصان مربوطه نظر بدهند.
وی درباره گفت‌و‌گو‌های دیروز و امروز در ژنو اظهار داشت: غرض اصلی این مذاکرات پیدا کردن راهی برای شروع مجدد مذاکرات هسته‌ای است. ما در موضوع هسته‌ای هیچ وقت میز مذاکره را ترک نکردیم و هیچ وقت نبوده که بگوییم اهل مذاکره نیستیم، چون به ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای خود مطمئن هستیم.
عراقچی اضافه کرد: اینکه چگونه می‌شود به میز مذاکرات هسته‌ای برگردیم و یک مسیر مذاکراتی برای حل مشکل پیدا شود.
وزیر خارجه با اشاره به خروج آمریکا از برجام اظهار داشت: با آمریکا مذاکره‌ای در چارچوب برجام و هسته‌ای نداریم. آیا دولت جدید آمریکا آماده است به برجام برگردد نمی‌دانیم. مذاکرات دو روز مثبت بوده است. جدیت را در سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا احساس کردیم و خواست آنها برای راه‌حل مذاکراتی را احساس کردیم وجود دارد ولی، چون عمده تحریم‌های یکجانبه آمریکا منوط به این است که چگونه با دولت جدید آمریکا به توافقی برسند.
وی گفت: ما بعد از خروج آمریکا از برجام با بقیه اعضا مذاکره می‌کردیم. با دولت آمریکا در موضوع هسته‌ای مذاکره نمی‌کنیم تا وقتی به برجام برگردند و سیاست خود را اعلام کنند. با چین و روسیه و کشور‌های اروپایی مذاکرات خود را خواهیم داشت.
عراقچی بیان کرد: چین و روسیه را دو عضو اصلی می‌دانیم. در سفر به چین در این باره صحبت کردم. مذاکرات را هر جا لازم باشد ادامه خواهیم داد. ما میز مذاکره را ترک نمی‌کنیم. همانطور که رهبری فرمودند اتکا و امید دولت به مذاکره نیست. امید و منش ما خنثی سازی تحریم‌ها و مقابله با آنهاست و این مسیر را رها نمی‌کنیم. دل نبستیم و امید کشور را به آن محدود نکردیم. در خنثی سازی تحریم‌ها اتکا به توانمندی‌های داخلی داریم.
وی درباره مذاکره با آمریکا اظهار داشت: دولت جدید آمریکا هنوز مستقر نشده است و در دولت گذشته روند مسقط و مذاکرات غیرمستقیم بود. از دولت جدید آمریکا که هنوز مستقر نشده است سیاست و حرفی در این خصوص نشنیدیم. ایران سیاست خود را براساس رویکرد‌های طرف مقابل تنظیم خواهد کرد. تنها در مذاکرات شرافتمندانه و براساس احترام متقابل و نه براساس فشار و تحریم و برای منافع خود شرکت خواهیم کرد. فرمولی که در برجام بود همچنان معتبر است و وجود دارد.
وزیر خارجه بیان کرد: به دوستانی که دغدغه دارند می‌گویم که روال تصمیم گیری در کشور شناخته شده است و سازوکار‌های خود را دارد. در موضوعات مهم مثل هسته‌ای در شورای امنیت ملی مطرح و بررسی می‌شود و مسیر مصوبات شورا هم مشخص است. این اطمینان را می‌دهم مراحل تصمیم گیری در مورد موضوعات مهم کشور از جمله این موضوع مراحل تصمیم گیری کاملا شناخته شده‌ای است و همه حرف‌ها شنیده می‌شود و وزارت خارجه به عنوان مجری وارد عمل خواهد شد و آنچه تصمیم نظام شده است را اجرا خواهد کرد.
وزیر خارجه بیان کرد: با مجلس از قبل در تماس بودم و مرتب مجلس و افکار عمومی ورسانه‌ها را در جریان مذاکرات قرار خواهیم داد.
وی خطاب به رسانه‌ها گفت: موضوعات ملی و سیاست خارجی نباید به دعوا‌های جناحی و فروملی تبدیل شود. باید با وفاق و اجماع نظر جلو برویم. وزارت خارجه تلاش خواهد کرد این وفاق را ایجاد کند و همه نهاد‌ها و اشخاص ذیربط و نمایندگان مجلس را در جریان قرار دهد که با یک صدا حرکت کنیم و وقتی با یک صدا با طرف‌های مقابل مواجه می‌شویم ثمرات بهتری را خواهیم گرفت.
عراقچی ادامه داد: حتما در چارچوبی که برای وزارت خارجه مقرر خواهد شد حرکت خواهیم کرد.
وی درباره اظهارات ماکرون که ایران را تهدید علیه اروپا خوانده و در پاسخ به اینکه به نظر می‌رسد به گفت‌و‌گو‌های انتقاددی دهه ۷۰ برمی‌گردیم؟ گفت: گفت‌و‌گو‌های انتقادی و آنچه در گذشته بود هیچ وقت برنمی‌گردیم و همه از آن مرحله عبور کردیم و تنها در گفت‌و‌گو‌هایی که براساس احترام و منافع متقابل باشد، شرکت خواهیم کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: اروپایی‌ها در موضوع اوکراین نگرانی‌هایی را دارند. جنگی الان در اوکراین در جریان است و جنگ خاص اوکراین نیست و کل کشور‌های اروپایی و غرب در حمایت از اوکراین بسیج شده‌اند. به اوکراین به عنوان یک تهدید بزرگ امنیتی برای اروپا نگاه می‌کنند و طبیعی است نسبت به سیاست‌های ایران نگرانی‌هایی داشته باشند، ولی به نظر ما هیچ دلیل موجهی برای نگرانی نسبت به ایران وجود ندارد.
عراقچی خاطرنشان کرد: ما همواره از حاکمیت و تمامیت ارضی حمایت کردیم.
وزیر خارجه بیان کرد: البته همکاری‌هایی هم با روسیه داریم که از قدیم بوده و و همکاری‌های نظامی ما با روسیه از قدیم وجود داشته است. بعد از تحریم‌های روسیه اشکال دیگری را هم به خودش گرفته است. برای رفع نگرانی کشور‌های اروپایی و در خصوص تهدیدات امنیتی ملی آنها حاضریم وارد گفت‌و‌گو شویم. اگر علاقه‌مندی در سمت اروپا وجود داشته باشد، حاضریم در خصوص این تهدیدات امنیتی با آنها گفت‌و‌گو کنیم ولی باید بدانند این یک جاده دو طرفه است و آنها هم باید به نگرانی‌های ایران جواب دهند.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: هنوز درباره اوکراین وارد مذاکره با طرف اروپایی نشده‌ایم. ما آمادگی داریم با اروپا وارد گفت‌و‌گو درباره اوکراین شویم و این جا آمادگی خود را اعلام می‌کنیم. اروپا باید پاسخ دهد درباره همکاری‌های نظامی که با منطقه ما و رژیم اسرائیل دارند و منجر به نسل‌کشی در غزه شده است.
وی ادامه داد: مشارکت آنها نه فقط در مقابله با عملیات وعده صادق بلکه حمایت همه جانبه آنها و تسلیحاتی که به رژیم صهیونیستی دادند و ... همه اینها با کمک تسلیحات غربی صورت گرفته است. حرف از نگرانی‌ها زدن کاملا طبیعی است ولی این یک جاده دوطرفه است ولی نمی‌توانند آنها مدعی باشند و حق داشته باشند که ابراز نگرانی و تهدید امنیتی کنند. خاری که از سوی اروپا در چشم و تن بقیه جهان فرورفته قابل نادیده گرفتن نیست.
عراقچی بیان کرد: منطق ما قوی است و با اروپا آماده گفت‌و‌گو درباره اوکراین هستیم. در موضوع هسته‌ای هم کماکان آمادگی وجود دارد.
این دیپلمات عالی‌رتبه ایرانی درباره آینده سوریه گفت: در این خصوص اصولی وجود دارد که به آن پایبندیم. حفظ تمامیت ارضی سوریه و مقابله با اشغال، حفظ وحدت سرزمینی سوریه و مقابله با تجزیه سوریه، آرامش و ثبات در سوریه و مخالفت با جنگ داخلی و قومی که زمینه آن زیاد است و تأمین آرامش و پیشرفت سوریه و حتما یک دولت فراگیر که همه اقشار جامعه سوریه را در بربگیرد.
وی افزود: به اعتقاد ما و خیلی دیگر از کشور‌ها ثبات و آرامش در سوریه منوط به این است که دولت فراگیر تشکیل شود و همه گروه‌ها و اقوام در آن مشارکت داشته باشند. از چنین دولتی که به خواست مردم سوریه شکل بگیرد، حتما حمایت می‌کنیم. بسیاری از کشور‌های منطقه نیز موضع ما را دارند. ما با آنها در حال مشورت هستیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: با بازگشایی سفارت در دمشق مشکلی نداریم و اگر تضمین سفارت تامین شود، حتما به این کار اقدام خواهیم کرد و البته بحث شناسایی بحث دیگری است که در زمان خود انجام خواهد شد.
وی درباره اظهارات آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا که گفته در حمله اسرائیل به ایران تمام پدافند هوایی ایران را منهدم کرده بودیم، گفت: توانمندی‌های دفاعی ما درون زاست و ما خودمان به آن رسیدیم و آن را تقویت کردیم و به این توانمندی دفاعی رسیدیم. اینکه در گوشه کناری ضرباتی خورده شود، در جنگ و زد و خورد، طبیعی است، هم ضربه می‌زنی و هم می‌خوری.
وزیر خارجه بیان کرد: تجهیزات دفاعی ما وارداتی نیست که زده شد عزا بگیریم. همه درون زاست و حتما جایگزین خواهد شد. تا جایی که خبر دارم جایگزینی خیلی خوب صورت گرفته و سیستم پدافند هوایی کشور دوباره برقرار شده و کامل‌تر هم خواهد شد.
منبع: فارس