درباره برنامه اینترنتی «ام‌شو» و حاشیه‌های آن که توانسته نظر مخاطبان را جلب کند | صالحی، خواجوی و رفقا

محمد عنبرسوز / شهرآرانیوز - شو‌های تلویزیونی سال‌های اخیر، بالأخص دو برنامه محبوب «خندوانه» و «دورهمی» در شبکه نسیم، با اقبال گسترده مردم همراه شدند و بدین ترتیب بود که بسیاری از برنامه‌سازان عرصه طنز و سرگرمی به صرافت تولید برنامه‌های مشابه افتادند. از سوی دیگر، بخشی از فراگیری و دیده شدن این شو‌های تلویزیونی، مدیون فضای مجازی و بالأخص اینستاگرام است که حالا دیگر به یک رسانه عمومی به شدت محبوب و همه‌گیر تبدیل شده و برنامه‌سازان تلویزیونی برای وایرال شدن ویدئو‌های برنامه‌هایشان در اینستاگرام تلاش زیادی می‌کنند. اما رسانه ملی بالطبع محدودیت‌ها و خطوط قرمز خاص خودش را دارد و برنامه‌سازی در آن کار هر کسی نیست.

در ایام شیوع کرونا و افزایش چشمگیر اوقات فراغت مردم که به شکل تمرکزشان بر فضای مجازی خودش را نشان می‌دهد، مجید صالحی به فکر پیوند زدن شو‌های تلویزیونی با فضای مجازی افتاده و برنامه اینترنتی «ام‌شو» را به طور زنده از طریق اینستاگرام پخش می‌کند. «ام‌شو» با وجود نقاط ضعفی که دارد، از جهاتی در فضای رسانه‌ای، یک پروژه مهم و پیشرو محسوب می‌شود که ممکن است آینده برنامه‌سازی در ایران را یک گام به پیش ببرد.

حتما از برنامه‌های تلویزیونی محبوب خارجی چیز‌هایی شنیده‌اید. جیمی کیمل، جیمی فلن، استیو هاروی و البته الن از مهم‌ترین سازندگان شو‌های تلویزیونی در جهان محسوب می‌شوند که برنامه‌هایشان را با تمرکز بر فردیت یک چهره کاریزماتیک و محبوب، روی آنتن می‌برند. خصیصه مشترک اغلب آن‌ها، تلاش برای ایجاد لحظات شاد و مفرح برای مخاطب است و در راستای تحقق همین سیاست، شومن‌های مذکور هر کاری که بلد باشند را انجام می‌دهند تا حال مخاطبشان خوب شود. توجه به فضا‌های عمومی و بالأخص فضای مجازی، یکی از رویکرد‌های شو‌های محبوب جهان است که از کنار موضوعات داغ روز به سادگی نمی‌گذرند و با آغوش باز به استقبال از چالش‌های جدید می‌روند؛ حتی برخی از آن‌ها محتوای برنامه خود را بر اساس شبکه‌های اجتماعی تولید می‌کنند و به عنوان مثال «الن‌شو» بارها، با دعوت از خالقان پربازدیدترین ویدئو‌های اینترنتی، روی آنتن رفته است.

حالا مجید صالحی «ام‌شو» را، با محوریت خودش، مستقیما در اینستاگرام پخش می‌کند؛ برنامه‌ای که محدودیت‌های فضای رسمی را دور می‌زند، آدم‌ها و موضوعات مختلف را به چالش می‌کشد، به مسائل متنوع اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و...، بدون ملاحظه کنایه می‎زند و در شوخی کردن با موضوعات مختلفی که به هر دلیل طرح آن‌ها در تلویزیون ناممکن است، خط قرمز‌ها را جابه‌جا می‌کند.

 

 

اتمسفر اینستاگرامی حاکم بر «ام‌شو»، فضای این برنامه را تا حدودی حمایتی جلوه می‌دهد که یک اتفاق طبیعی در این شکل از برنامه‌سازی است. انبوه تبلیغات که در قالب هدایای میهمان‌ها یا معرفی حامی‌ها از سوی دو دستیار مجری در زمانی نسبتا طولانی اول و آخر برنامه پخش می‌شود، ریتم «ام‌شو» را تحت‌تأثیر قرار داده است. ضمن اینکه محدودیت‌های اقتصادی برنامه هم در دو زمینه ساخت دکور و دعوت از میهمانان، کاملا مشهود است. بدین ترتیب، شوی تازه مجید صالحی نه دکور عجیب و غریبی در حد دکور‌های پرهزینه تلویزیون دارد که نظر مخاطب را جلب کند و نه از پس تأمین هزینه دعوت از میهمان‌های اسم‌ورسم‌داری که عموما در تلویزیون حضور پیدا نمی‌کنند، برمی‌آید. با این حال، «ام‌شو» با تمرکز بر فضای مجازی و به‌کارگیری شوخی‌ها، مخاطبش را به هر ترتیب راضی نگه می‌دارد.

 

یکی از عناصر پررنگ و برنامه‌ریزی شده «ام‌شو» موسیقی است؛ ابزاری که مانور دادن روی آن در تلویزیون با محدودیت‌های جدی همراه است، در این برنامه با هوشمندی در مرکز ماجرا قرار گرفته و پرداخت مفصلی به آن صورت می‌گیرد. سامان احتشامی به نوعی دست راست مجید صالحی در اجرای «ام‌شو» است که با پیانوی خود در بخشی از صحنه حضور دارد و فضای برنامه را با نواختن موسیقی‌های مختلف گرم می‌کند. علاوه بر این، «ام‌شو» تقریبا در هر قسمت یک خواننده یا گروه موسیقی را هم میهمان خود می‌بیند که اجرای یگ گروه کامل بر روی صحنه این برنامه، از نکاتی است که نمونه‌اش در تلویزیون وجود ندارد و همین نمایش شبیه به کنسرت می‌تواند نظر مخاطب را جلب کند.

 

دیگر نقطه قوت برنامه جدید مجید صالحی را تیم نویسندگانش تشکیل می‌دهند. ابوالفضل کاهانی که فیلم‌نامه سریال «رقص روی شیشه» را نوشته بود و اخیرا هم فیلم «زیر نظر» با کارگردانی مجید صالحی و نویسندگی کاهانی اکران شد، چهره اصلی تیم نویسندگانی است که محتوای «ام‌شو» را با تمرکز جدی بر فضای مجازی، به رشته تحریر درمی‌آورند. به برکت نکته‌سنج بودن و دقت نظر نویسندگان و اعضای اتاق فکر برنامه «ام‌شو»، تقریبا تمام سؤالاتی که مجید صالحی از میهمانانش می‌پرسد، به نحوی به یکی از حواشی آن‌ها در فضای مجازی ربط دارند و کمتر پیش می‌آید که مجری برنامه وارد گفتگو‌های کلیشه‌ای با میهمان‌ها شود. شوخی‌های این برنامه با موضوعات مختلف روز و کنایه‌های پرشماری که به چهره‌های معروف حوزه‌های گوناگون می‌زند، برنامه را داغ و حاشیه‌محور جلوه می‌دهد که برای مخاطب جوان و اهل اینترنت جالب است.

مجید صالحی برای سرحال نگه داشتن برنامه‌اش از دو عنصر مجازی دیگر هم بهره می‌برد که هر دو در فضای اینستاگرام به شدت پرمخاطب هستند. جواد خواجوی، کمدین مشهور اینستاگرامی که با لهجه مشهدی به شدت بین مردم دیده شد، در سه قسمت ابتدایی «ام‌شو» صرفا به صداگذاری و دوبله طنز ویدئو‌ها می‌پرداخت؛ اما از قسمت چهارم رسما، به عنوان یکی از ستون‌های اجرایی برنامه، جلوی دوربین آمده و سعی می‌کند بار کمدی را در این برنامه بالا ببرد. به‌علاوه، مجید صالحی توانسته انحصار پخش سریال جدید ایرج ملکی، با نام «مزاحمت ۲»، را هم در برنامه‌اش داشته باشد که پخش قسمت‌های کوتاه آن باعث بیشتر دیده شدن برنامه و افزایش جو کمدی می‌شود. به همین ترتیب، صالحی مابقی برنامه خود را هم روی اینستاگرام و فضای مجازی بنا کرده و علاوه بر آیتم‌ها و بازی‌هایی که عموم آن‌ها به نوعی ریشه در اینستاگرام دارند، حتی قرعه‌کشی برنامه هم با اسکرین‌شات گرفتن از صفحه کامنت‌های برنامه و برنده اعلام شدن صاحب آخرین کامنت، انجام می‌شود.

 

شاید یکی از ضعف‌های «ام‌شو» در قسمت‌های ابتدایی، بی‌تجربگی مجید صالحی در اجرا بود که بالأخص در نخستین پلان برنامه به شدت پراسترس و نامسلط ظاهر شد. حالا صالحی قسمت به قسمت در اجرا بهتر می‎شود و نشان می‌دهد که کاملا بر اوضاع مسلط شده است. در حالی که بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی هم خطر پخش زنده را نمی‌پذیرند، «ام‌شو» در اینستاگرام به صورت لایو پخش می‌شود و صالحی تا کنون به خوبی از پس کنترل میهمان‌ها و مدیریت شوخی‌های برنامه‌اش برآمده است. دعوت از میهمان‌ها هم از دیگر نکاتی است که در «ام‌شو» قابلیت پیشرفت دارد و مجید صالحی پس از تثبیت شدن برنامه‌اش، می‌تواند کم‌کم به دعوت کردن میهمان‌های جذاب‌تر فکر کند. بالطبع مردم از برنامه‌ای با این شکل و شمایل انتظار ندارند که پای صحبت همان میهمان‌هایی بنشینند که بار‌ها در تلویزیون دیده شده‌اند و از «ام‌شو» توقع دارند که هرطور شده میهمانان تازه‌تری را به استودیو بکشاند.
برنامه تازه مجید صالحی، با توجه به پخش زنده و نسبتا بی‌تجربه بودن تیم سازنده‌اش در تولید برنامه‌های این‌چنینی، طبیعتا پر از مشکلات و معایب فنی و هنری است؛ با این حال، «ام‌شو» یک نمونه خوب در فضای مجازی از هدایت فضای مجازی در ایران محسوب می‌شود. در روزگاری که بخشی از محتوای اینستاگرام عملا به ولنگاری افتاده و گروهی از جوانان وقت خود را به تماشای مبتذل‌ترین گونه‌های محتوا سپری می‌کنند، «ام‌شو» می‌تواند به شکل رایگان در این شبکه اجتماعی پخش شود و خودش حد و حدود خودش و مردم را نگه دارد.
«ام‌شو»، اگرچه تا حدودی به بازی اسپانسرینگ و مظاهر رایج زندگی جوانانه در اینستاگرام تن می‌دهد، اما می‌تواند راه تلویزیون خصوصی را هموار کند تا عرصه کار برای برنامه‌سازی آبرومند و به دور از نگاه فرمایشی در حوزه‌های مختلف باز شود.