زمان ورود کودکان به بیمارستان دکتر شیخ مشهد، آن‌ها را به بخش اورژانس می‌فرستند؛ جایی که تمام کودکان از کوچک گرفته تا بزرگ با بیماری‌های متفاوت، از شهر‌های مختلف حضور دارند. بچه‌هایی که سرطان دارند، پلاکت خونشان پایین است و ممکن است آنجا دچار مشکل شوند.
سعیده آل ابراهیم/ شهرآرانیوز - ساعتی از ظهر گذشته و زور آفتاب کم شده است، اما نه آن‌قدر که زیر سایه درختان اطراف بیمارستان دکترشیخ، باد خنکی نصیب آدم شود، با این حال خانواده‌های زیادی در پیاده‌رو روبه‌روی حفاظ‌های تودرتوی بیمارستان، زیرانداز پهن کرده و نشسته‌اند.
البته بعضی هم بی‌توجه به نکات بهداشتی‌ای که این روز‌ها باید بیشتر از قبل رعایت شود، چهارزانو روی زمین نشسته‌اند. بعضی‌هایشان ماسک ندارند و برخی دیگر با ماسک فقط دهان خود را پوشانده‌اند. به استناد نوشته روی در ورودی بیمارستان به‌دلیل شیوع ویروس کرونا، کسی نمی‌تواند بیماران را ملاقات کند.
نگهبان می‌گوید: «خانم! اگر اینجا بیمار داری، با همراه بیمار تماس بگیر تا او را به حیاط بیمارستان بیاورد و او را از دور ببینی؛ چون ملاقات ممنوع است.»، اما چنین تدابیری سبب نمی‌شود مادرانی همچون فهیمه و اکرم که جگرگوشه‌هایشان روی تخت‌های این بیمارستان مشغول شیمی‌درمانی هستند، دل‌نگران سلامت بچه‌هایشان نباشند، آن هم در روز‌هایی که کرونا دوباره شدت گرفته است. اغلبشان از شلوغی بیمارستان بیم دارند.
فهیمه می‌گوید: در بخشی که بچه من بستری است، ۶ کودک دیگر هم بستری هستند و مادران هم به‌عنوان همراه بالای سرشان می‌مانند؛ یعنی ۱۲ نفر آدم در یک اتاق هستیم که حتی نمی‌توانیم فاصله حداقلی را در این روز‌های کرونایی رعایت کنیم. او مادری است که برای مراقبت از دختر چهارده‌ساله‌اش که تومور مخچه دارد، در بیمارستان دکترشیخ ماندگار شده است.
اکرم یکی دیگر از مادرانی است که برای مراقبت از فرزند مبتلا به سرطانش به اینجا می‌آید. او که از ۶ ماه پیش برای همراهی پسر سیزده‌ساله‌اش مرتب به بیمارستان دکترشیخ مشهد رفت‌وآمد می‌کند، می‌گوید: زمان ورود کودکان به بیمارستان، آن‌ها را به بخش اورژانس می‌فرستند؛ جایی که تمام کودکان از کوچک گرفته تا بزرگ با بیماری‌های متفاوت، از شهر‌های مختلف حضور دارند. بچه‌هایی که سرطان دارند، پلاکت خونشان پایین است و ممکن است آنجا دچار مشکل شوند.
حضور شبانه‌روزی ۱۲ نفر در یک اتاق
متین، آخرین فرزند فریبا، دو سالی می‌شود که با سرطان درگیر شده است. او حالا در آستانه دوازده‌سالگی است و تقریبا هر ۱۰ روز یک‌بار باید از یکی از شهرستان‌های اطراف شهر برای شیمی‌درمانی بیاید مشهد. گاهی کارش سرپایی انجام می‌شود و گاهی برای شیمی‌درمانی بستری می‌شود.
فریبا می‌گوید: در ورودی بیمارستان کسی بررسی نمی‌کند تا ببیند همراهانی که وارد می‌شوند، کرونا دارند یا خیر. کودکان ما هم به این دلیل که شیمی‌درمانی می‌شوند، سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است. در این وضعیت شیوع ویروس کرونا، ۶ بچه و ۶ مادر کنار هم در یک اتاق هستند و نظافت آن‌طور که باید رعایت نمی‌شود. سال گذشته برای هر بیمار در هر اتاق، یک ژل ضدعفونی‌کننده بود، اما امسال با وجود کرونا در هر اتاق فقط یکی گذاشته‌اند.
آن‌طور که فریبا می‌گوید، در مرکز آنکولوژی و پرتودرمانی بیمارستان امام‌رضا (ع) با اینکه خیلی شلوغ است، در همان ابتدای ورود از افراد تستی می‌گیرند و محیط را ضدعفونی می‌کنند. اینجا، اما این‌طور نیست؛ همین است که او دل‌نگران نوبت بعدی شیمی‌درمانی پسرش است: «باید پسرم را ۲۴ تیر برای شیمی‌درمانی بیاورم و از همین حالا غصه‌دار و دل‌نگرانم که چطور بروم و برگردم.»
جدای از این‌ها، فریبا از نظر مالی هم در مضیقه است و با مستمری‌ای که از بهزیستی و کمیته امداد می‌گیرد، روزگار می‌گذراند. این روز‌ها نیز به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و رعایت نکات بهداشتی، بیشتر پزشکان بیمارستان، معاینات را در مطب‌های شخصی خود انجام می‌دهند. طبیعی است که پرداخت هزینه‌های مطب برای او که شغلش را هم به‌خاطر نگهداری فرزندش از دست داده است، بسیار دشوار است.
به گفته خودش، «باید برای یک تزریق در مطب، ۷۰ هزار تومان» پرداخت کند که از توانش خارج است. او اضافه می‌کند: ویزیت دکتر قبلا ۴۰ هزار تومان بود، الان ۵۰ هزار تومان شده و تزریق ۳۰ هزار تومانی هم حالا ۷۰ هزار تومان شده است.
برخی همراهان بیمار، نگهبان را دور می‌زنند
با اکرم تلفنی صحبت می‌کنم. او داخل بخش است و کنار تخت امیرعلی روی صندلی نشسته است. ۶ ماه است که به‌خاطر سرطان پسر سیزده‌ساله شان، سروکارشان به بیمارستان افتاده است. او می‌گوید: محیط بیمارستان خیلی شلوغ است و در نوبت‌دهی اذیت می‌شویم. زمان ورود به بیمارستان، کودکان به بخش اورژانس فرستاده می‌شوند که در آنجا از نوزادان گرفته تا بچه‌های بزرگ‌تر با بیماری‌های مختلف بستری هستند، درصورتی‌که پلاکت خون بچه‌هایی که مشکل سرطان دارند، پایین است و ما از این بابت نگران سلامتی‌شان هستیم. از آن‌طرف در بخش داخلی یک، تنها سه سرویس بهداشتی وجود دارد که بیماران و همراهان از همان‌ها استفاده می‌کنند.
مادر امیرعلی از رعایت نکات بهداشتی توسط کادر درمان بیمارستان راضی است و می‌گوید: «کارکنان کادر درمان دائم با ماسک و شیلد دیده می‌شوند و واقعا به بیماران رسیدگی می‌کنند.»، اما گلایه او از همراهان برخی بیماران است: «متاسفانه بعضی همراهان، نکات بهداشتی را رعایت نمی‌کنند. در ورودی بیمارستان، الکل و تب‌سنج وجود دارد و بیشتر مواقع بدون ماسک همراهی را راه نمی‌دهند، اما برخی افراد حتی می‌خواهند نگهبان را هم دور بزنند تا نکات بهداشتی را رعایت نکنند. در بخشی که پسرم بستری است، تمام اتاق‌ها پنج یا شش‌تخته هستند و مادران نیز کنار بچه‌ها حضور دارند. بعضی اتاق‌ها بزرگ است و فاصله افراد رعایت می‌شود، اما در برخی دیگر این‌طور نیست.»
آن‌طور که اکرم می‌گوید، «موسسه محک برای هزینه‌های بیمارستان و دارو کمک می‌کند، اما بیشتر مبلغی را که در مطب پزشکان هزینه می‌شود، خودمان باید پرداخت کنیم؛ البته بعضی دکتر‌ها بسته به شرایط مالی خانواده با بیماران راه می‌آیند.» او اضافه می‌کند: به نظرم محک به اندازه کافی به بیماران کمک می‌کند، اما گلایه اصلی ما از فضای بیمارستان است که باید بزرگ‌تر باشد؛ به این دلیل که بیمار زیاد است. آن‌قدر تعداد بیماران زیاد است که گاهی شیمی‌درمانی بچه‌ها دیرتر انجام می‌شود و این موضوع، دوره درمان آن‌ها را به تاخیر می‌اندازد.
تب‌سنج فقط برای مادران
یک سال و چند ماهی می‌شود که در مخچه دختر چهارده‌ساله فهیمه، توموری جا خوش کرده است. اگرچه روند درمانی دخترک خوب پیش رفته و رو به بهبود است، فهیمه می‌گوید: سال‌ها پیش که بخش شیمی‌درمانی این بیمارستان افتتاح شد، ۳۵ تخت داشت و هنوز هم با گذشت زمان و افزایش تعداد بیماران، همین تعداد تخت را دارد. بعد از چند وقت که ویروس کرونا شیوع پیدا کرده است، یک تب‌سنج برای کنترل تب آورده‌اند، آن‌هم فقط برای مادران نه بچه‌ها.
به گفته فهیمه، در بیماران بیمارستان دکترشیخ فقط از مشهد نیستند، بلکه از زاهدان، چابهار، تهران، گلستان و... نیز به این بیمارستان می‌آیند. او ادامه می‌دهد: الان به مرکز آنکولوژی رضا که می‌رویم، سر تا پای افراد را ضدعفونی می‌کنند، تست می‌گیرند و بعد اگر ماسک داشته باشند، آن‌ها را به داخل راه می‌دهند. اما در بیمارستان دکترشیخ این‌طور نیست، درصورتی‌که هر همراهی که می‌آید، ممکن است ناقل باشد. در چنین شرایطی و به‌منظور حفظ سلامتی کودکان، بیشتر پزشکان می‌گویند برای معاینه به مطب بیایید. موسسه محک هزینه‌های دارو و بیمارستان را می‌دهد، اما برای مطبِ پزشک مبلغ کمی پرداخت می‌کند.» این‌گونه است که مشکل هزینه هم به دل‌نگرانی‌های این مادر اضافه شده است، با این حال امیدوار است که خیران مثل همیشه در این زمینه هم کمک کنند.
تست فقط برای اقامتگاه
مریم، مادر جوانی است که کودک شش‌ساله‌اش درگیر بیماری خونی شده است. او در پیاده‌رو زیر سایه درختی، روی زیرانداز نشسته و به بیمارستان چشم دوخته است. آن‌طور که برایم تعریف می‌کند، ساکن مشهد نیست و حدود یک سال است که هر هفته یا نهایتا هر ۱۰ روز یک‌بار برای انجام شیمی‌درمانی به مشهد می‌آیند.
می‌گوید: یک پرستار هست که تنها در صورتی از افراد تست می‌گیرد که بخواهند به اقامتگاه بیمارستان بروند، اما مابقی همراهان به‌راحتی حتی بدون ماسک، می‌توانند وارد بخش‌ها شوند. پیش پای شما داخل بیمارستان رفتم، اما خبری از تب‌سنج نبود.
به نظر مریم، کادر درمانی بیمارستان نکات بهداشتی را رعایت می‌کنند، اما این کافی نیست؛ چون بعضی همراهان رعایت نمی‌کنند که باید به آن‌ها تذکر داده شود. او اضافه می‌کند: ماه قبل که به بیمارستان آمده بودیم، گفتند برای روتختی، خودتان ملحفه بیاورید. همه باید خودشان ماسک داشته باشند، اما آن‌هایی که چند روز یا یک هفته بستری می‌شوند، هر روز دو ماسک برای بیمار و همراه می‌گیرند.
دکتر شیخ پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کند
رئیس مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی بیمارستان دکترشیخ مشهد درباره گله‌های مطرح شده به شهرآرا، می‌گوید: ظرفیت بیمارستان ۱۵۹ تخت است که ۷۰ تخت مربوط به بخش هماتولوژی و آنکولوژی است. زمانی که تعداد تخت‌های این بخش پر شود، چاره‌ای نداریم جز اینکه بیماران را در اورژانس بستری کنیم، اما بازهم سعی می‌کنیم این بیماران، از کودکانی که دچار بیماری‌های دیگر هستند، جدا باشند.
دکتر فرهاد حیدریان اضافه می‌کند: از مجموع ۲۸ تختی که در بخش اورژانس وجود دارد، در ۱۰ تخت بیماران هماتولوژی بستری هستند و حدود چهار کودک هم در اورژانس بستری اند که دچار بیماری‌های دیگری هستند.
او در پاسخ به رعایت نکردن نکات ایمنی ازسوی همراهان برخی بیماران و نبود نظارت کافی در بیمارستان اظهار می‌کند: برای همراهان بیمار و خود بیمارانی که وارد بخش می‌شوند، غربالگری با تب سنج را انجام می‌دهیم و مواد ضدعفونی کننده در نقاط مختلف بخش، در دسترس بیماران و همراهان آن‌ها قرار دارد. ضمن اینکه نگهبانان و پرستاران هم نظارت می‌کنند و اگر کادر درمانی نکات بهداشتی را رعایت نکنند، درصورت تکرار توبیخ می‌شوند و در پرونده شان ثبت می‌شود. درصورت رعایت نکردن پروتکل‌ها ازسوی همراهان نیز، به آن‌ها تذکر زبانی داده می‌شود.
حیدریان بیان می‌کند: ۹۰ درصد بیماران تحت پوشش محک هستند که برحسب وضعیت اقتصادی، درصدی که محک به آن‌ها اختصاص می‌دهد، بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد است و وضعیت بیماران را درصورتی که لازم باشد، پزشک معالجشان پیگیری می‌کند.
وی درباره گسترش بخش شیمی درمانی بیمارستان، می‌گوید: در بیمارستان دکترشیخ ۸ تخت فعال وجود دارد که در آینده طبق نقشه به ۱۲ تخت افزایش خواهد یافت. ضمن اینکه موسسه محک قصد دارد در زمین‌های مجاور بیمارستان اکبر مرکزی را راه اندازی کند. همچنین خیری قرار است چنین مرکزی را برای بیماران کوچک و بزرگ سال در قاسم آباد افتتاح کند.