شلوغ‌بازار مشهد، همچنان شلوغ و پرهیاهو | بازار همدلی ایرانی‌ها و افغانستانی‌ها

راسته اصلی گلشهر، همه‌اش مغازه است، اما هیچ جایش به شلوغی «شلوغ‌بازار» نیست. شلوغ‌بازار حالا چند سالی است که سروشکلی هم یافته و نونوار شده؛ اما همچنان شلوغ است و پرهیاهو. نان مزاری، چای سبز و پیراهن‌های زنانه نگین‌دوزی از اقلام آشنایی است که آنجا می‌شود پیدا کرد. باقی هر چه هست، مغازه‌هایی است که اقلام معمول زندگی روزمره را می‌فروشند.

چند سالی است که رستوران‌ها هم زیاد شده‌اند در گلشهر. «قابلی» حالا مشتری‌های فراوانی دارد که از گوشه‌و‌کنار شهر، برای خوردنش به گلشهر می‌آیند و «شیریخ» و «منتو» و «بولانی». گلشهر (و نیزه)، بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین محله افغانستانی‌هاست در مشهد و شلوغ‌بازار نقطه اتصال این محله و این مردم، به شهر و شهروندانش. در افغانستان، تا بوده، جنگ بوده و کودتا. 

از جنگ‌های «امان‌ا... خان» با هندی‌ها و انگلیسی‌ها تا کودتای «محمدداوودخان» علیه «ظاهرشاه» و کودتای «تَرَه‌کی» علیه محمدداوود و نبرد‌های ده، دوازده ساله مجاهدین با حکومت کمونیستی «نجیب‌ا...» و پس از آن، جنگ داخلی قوای مجاهدین با یکدیگر که به ظهور «طالبان» انجامید و به دنبال آن، نبرد طولانی دولت‌های افغانستان با طالبان و سرانجام حاکمیت طالبان بر سرتاسر افغانستان.

افغانستان، تا بوده جغرافیای جنگ بوده و سرزمین آوارگی. از آن همه، حالا مردمی به‌‎جا مانده که هر کدامشان در گوشه‌ای از دنیا پراکنده‌اند. بخشی‌شان از همان نخستین سال‌های جنگ، جنگ با حکومت کمونیستی، به ایران پناه آورده‌اند و حالا سال‌هاست که همین‌جا در شرق کشور مانده‌اند. 

افغانستانی‌ها دو سه نسل است که مهمان و مقیم مشهدند؛ بیشترشان در گلشهر و بخشی‌شان در بولوار دوم طبرسی و محله‌های ساختمان و بازه‌شیخ و قلعه‌خیابان. شلوغ‌بازار گلشهر، بازار افغانستانی‌هاست در مشهد و مشهد که به لطف حضور حضرت رضا (ع) شهری است با مردمی از همه جای کشور و فراتر از آن. افغانستانی‌های مشهدی، سال‌هاست که آسوده‌خاطر در مشهد کار و زندگی دارند و روز و روزگار می‌گذرانند. 

این روز‌ها که طرح سامان‌دهی اتباع غیرمجاز، موضوع داغ رسانه‌هاست و گاه با نقد‌هایی منصفانه و غیرمنصفانه همراه است، تماشای شلوغ‌بازار و چرخیدن در مغازه‌های آن و گپ‌و‌گفتی با فروشنده‌ها، روشن می‌کند که رابطه ایرانی‌ها به‌ویژه ما مشهدی‌ها با همسایه شرقی و مردم آشنایش، ریشه‌دارتر از این حرف‌هاست. ما عمری را کنار هم گذرانده‌ایم و خواهیم گذراند. شلوغ‌بازار، همین را نشان می‌دهد.