یک کارشناس حقوق بین‌الملل با تأکید بر اینکه اقدام جنگندههای آمریکایی به وضوح تهدیدی بر امنیت هواپیمای مسافربری ماهان و سرنشینان آن تلقی میشود، گفت: ایران میتواند این وضعیت را به شورای ایکائو ارجاع دهد. کشور سوریه نیز به جهت نقض حاکمیتش بر کشور آمریکا و نیز پرواز بدون مجوز جنگندههای آمریکایی در مغایرت بند ج ماده ۳ کنوانسیون شیکاگو، امکان طرح دعوا در شورای سازمان ایکائو را خواهد داشت.
به گزارش شهرآرانیوز، مهناز رشیدی بیان کرد: با توجه به اینکه حضور نیرو‌های آمریکایی در خاک سوریه در قالب ائتلاف ضد داعش، بدون رضایت دولت رسمی و قانونی سوریه بوده و از پشتوانه قطعنامه‌های شورای امنیت برخوردار نیست، نفس حضور آن‌ها در سرزمین این کشور، با اساس حاکمیت و تمامیت سرزمینی دولت سوریه تعارض داشته و مصداقی از عمل تجاوز است.
وی ادامه داد: همچنین از منظر اصول و مقررات هوایی، مطابق ماده ۱ کنوانسیون هواپیمایی کشوری بین المللی (۱۹۴۴) موسوم به کنوانسیون شیکاگو، حاکمیت تام و مطلق هر کشور بر حریم هوایی قلمروی سرزمینی خود به رسمیت شناخته شده است. بر این اساس، کشور سوریه بر فضای هوایی قلمروی خود حاکمیت داشته و پرواز جنگندههای نظامی آمریکایی بدون رضایت این کشور، نقض مفاد این کنوانسیون است.
اقدام جنگندههای آمریکایی مخالف قاعده منع تهدید یا توسل به زور است
کارشناس حقوق بین‌الملل در پاسخ به این سوال که اقدام آمریکا در تهدید هواپیمای ایرانی از منظر حقوق بین الملل تا چه اندازه از مشروعیت حقوقی برخوردار است، گفت: اقدام جنگندههای آمریکایی مخالف اصل منع تهدید یا توسل به زور شناسایی شده در منشور ملل متحد است. همچنین این اقدام در مغایرت با ماده ۳ مکرر کنوانسیون شیکاگو بوده که دولتها را موظف به خودداری از استفاده از سلاح علیه هواپیما‌های کشوری در حال پرواز کرده و آن‌ها را متعهد نموده که در وضعیت تعقیب، جان سرنشینان هواپیما و امنیت هواپیما را در معرض خطر قرار ندهند. این مقرره از جهت ماهیت عرفی آن برای کشور آمریکا الزام آور است. به علاوه اینکه این اقدام می تواند مغایر مفاد کنوانسیون مونترال راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری (۱۹۷۱) دانسته شود.
هواپیمای ایرانی ملزم به اطاعت از جنگندههای آمریکایی نبوده است
این مدرس دانشگاه عنوان کرد: از آنجا که صرفا کشور سوریه حق اعمال حاکمیت بر قلمروی هوایی کشور خود را دارد و دولت آمریکا نمی‌تواند به صورت خودسرانه، یکجانبه و بدون صدور اطلاع و هشدار قبلی، در مسیر‌های پرواز بین المللی، مناطق پرواز ممنوع اعلام کرده و یا اعلام به بازرسی هواپیما‌های کشوری نماید، هواپیمای ایرانی الزامی به متابعت از دستور هواپیمای جنگنده آمریکایی نداشته است.
از چه طرقی می توان اقدام جنگندههای آمریکایی را در جوامع بین المللی پیگیری کرد؟
رشیدی بیان کرد: طرق پیگیری دعوا در این قضیه را می توان از دو بعد مورد نظر قرار داد: طرق پیگیری و طرح دعوای در دسترس کشور ایران و طرق طرح دعوا توسط کشور سوریه. با عنایت به اینکه هدف کنوانسیون شیکاگو و تأسیس سازمان ایکائو ایجاد امنیت هوانوردی بین المللی است و اقدام جنگندههای آمریکایی به وضوح تهدیدی بر امنیت هواپیمای مسافربری ماهان و سرنشینان آن تلقی میشود، کشور ایران میتواند این وضعیت را به شورای ایکائو ارجاع دهد.
به گفته این کارشناس، کشور سوریه نیز به جهت نقض حاکمیتش بر کشور آمریکا و نیز پرواز بدون مجوز جنگندههای آمریکایی در مغایرت بند ج ماده ۳ کنوانسیون شیکاگو، امکان طرح دعوا در شورای سازمان ایکائو را خواهد داشت.
منبع: ایسنا