نویسندگان بسیاری جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران را مورد توجه قرار داده و بر پایه آن داستان و رمان نوشته اند. از آن میان، تعدادی از این آثار به موفقیت هایی، چون فروش و استقبال شایان توجه یا کسب جوایز ادبی دست پیدا کرده اند. نمونههایی از آن را در ادامه معرفی و مرور میکنیم.
شهرآرانیوز - شاید بتوان گفت نخستین رمان در این زمینه را احمد محمود نوشته است. چنان که خود این نویسنده برجسته گفته است، او در پی جان باختن برادرش در روزهای آغازین جنگ، از پایتخت راهی جنوب مصیبت دیده میشود و فضای آن را از نزدیک تجربه میکند. محمود میگوید که قصد داشته مردم دیگر مناطق کشور هم بفهمند چه اتفاقی افتاده و از این رو «زمین سوخته» را مینویسد. رمان روایتی است از مقاومت و روزگار مردم اهواز در ماههای اولیه تجاوز رژیم بعث به ایران. این کتاب را انتشارات معین در ۳۲۹ صفحه به چاپ رسانده است.
«داستانهای شهر جنگی» از کتابهای مشهوری است که در ایران درباره جنگ نوشته شده اسـت. حبـیب احمدزاده، نویسنده آن، کوشیده است با رویکردی متعادل و انسانی، نه شبیه آثار ایدئولوژیک دفاع مقدس و نه در پی انکار اهمیت دفاع مشروع کشورش، تعدادی داستان خواندنی خلق کند. بر پایه داستانهایی از این مجموعه اقتباسهای سینمایی صورت گرفته مانند «اتوبوس شب» به کارگردانی کیومرث پوراحمد؛ این اثر به ماجرای رزمنده نوجوانی میپردازد که ناچار است یک اتوبوس پر از اسیران عراقی را به پشت جبهه برساند. کتاب را انتشارات سوره مهر در ۱۸۹ صفحه منتشر کرده است.
رمان «پل معلق» کتاب شناخته شده دیگری از ادبیات جنگ تحمیلی است که نویسنده باتجربهای به نام محمدرضا بایرامی آن را نوشته است. در این داستان نگاه خاص سرباز جوانی بیان میشود که در کنار یک پل موقت برای عبور مردم از رودخانه به خدمت گمارده شده است. پل قبلی بر اثر بمباران ویران شده و نویسنده، سرباز جوان را در وضعیتی قرار میدهد که با پرسشگری و دریافتهای ویژه خود از جهان و ناامیدی و سرخوردگی دست به گریبان است. جهان او همچون پلی موقت عرصهای ناامن است و ویرانیهایی که دشمن به بار آورده، دلیلی است که میتواند اندوه فلسفی گونه سرباز را توجیه کند. نشر افق این اثر را در ۱۳۲ صفحه چاپخش کرده است.