بررسی موضوع‌هایی که باعث شده است در کل‌کل‌های هواداری مسعود سلطانی، وزیر ورزش، به حمایت از یک تیم خاص محکوم شود. هواداران سرخابی چقدر حق دارند که سلطانی‌فر را پرسپولیسی یا استقلالی بدانند؟
مازیار حکاک | شهرآرانیوز؛ از زمان مسئولیت سلطانی‌فر در وزارت ورزش پرسپولیس ۴ بار قهرمان لیگ برتر شده، ۳ بار قهرمان سوپرجام و ۲ بار هم به فینال آسیا رسیده، این درحالی است که دیگر تیم محبوب پایتخت، یعنی استقلال، تنها و تنها یک‌بار قهرمان جام حذفی شده است. این هم‌زمانی موفقیت پرسپولیس و نتیجه نگرفتن استقلال در کنار سوءمدیریتی که سال‌ها در این ۲ تیم نهادینه شده است، انگشت اتهام را طرف یک نفر می‌برد، آن هم وزیر ورزش. داستان حمایت دولت‌ها از ۲ تیم استقلال و پرسپولیس، موضوع جدیدی نیست و در طول سال‌های متمادی مطرح بوده است، حالا، اما با گسترش شبکه‌های اجتماعی پررنگ‌تر شده است.
هشتگ بابامسعود چندماه است که کنار وزیر پرسپولیسی قرار گرفته و همه نتیجه‌گیری استقلال را منوط به پایان این دولت می‌داند. جالب اینکه قبل از وزیر فعلی، استقلالی‌ها درباره گودرزی هم چنین نظری داشتند. حتی افشارزاده، مدیرعامل وقت استقلال، به‌طور رسمی این موضوع را اعلام کرد و جذب نکردن ستاره‌ها را به گردن وزیر انداخت. موضوع زمانی جالب‌تر شد که هفته گذشته هواداران پرسپولیس هم مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند و شعار «وزیر استقلالی نمی‌خوایم، نمی‌خوایم» را سر دادند.
در این مطلب نگاهی داریم به برخی از موضوع‌هایی که حالا عامل مقایسه برای طرف‌داران ۲ تیم است. البته خیلی نتوانستیم راجع به شاهکار‌های مدیریتی حرف بزنیم. جایی که واقعا در بی‌کفایتی هیچ فرقی بین مدیران ۲ تیم نیست و هیچ باجی به هم نمی‌دهند.
تغییر پرتعداد مدیرعامل، ویژگی سرخابی
مسعود سلطانی‌فر زمانی وزیر ورزش شد که تقریبا یک‌سال از دولت یازدهم باقی مانده بود. در آن زمان یک‌سال از دوره دوم مدیریت علی‌اکبر طاهری در پرسپولیس می‌گذشت و این تیم در لیگ پانزدهم به‌دلیل تفاضل گل دستش از جام کوتاه شده بود. استقلال هم پس از اختلاف و نتیجه نگرفتن افشارزاده به رضا افتخاری سپرده شده بود. پس از روی کار آمدن سلطانی‌فر، روند تغییر مدیرعامل در ۲ تیم ادامه داشت و در استقلال ۵ و پرسپولیس ۴ مدیرعامل یا سرپرست جدید معرفی شدند. در استقلال افتخاری بعد از ۲ سال و درحالی‌که عملکرد ضعیفی در فصل نقل‌وانتقالات ۹۷-۹۸ داشت، به بهانه بیماری از استقلال کناره‌گیری کرد و جایش را به دوست قدیمی وزیر، یعنی فتحی، داد.
دوران فتحی به زعم بسیاری به‌عنوان بدترین دوران مدیریتی این باشگاه شناخته می‌شود. او تقریبا بیشتر از هر کاری، وعده داد تا جایی که لقب آقای «مژده» را از هواداران استقلال گرفت. با این حال، برکناری او هم کمکی نکرد و اوج مشکلات استقلال اتفاقا از زمان برکناری فتحی رقم خورد. استقلال در یک‌سال اخیر ۳ ماه خلیل‌زاده را به‌عنوان سرپرست خود دید، علی فتح‌ا... زاده اسفندماه به‌عنوان مدیرعامل حضور داشت و سپس در فروردین سعادتمند سمت مدیرعاملی را دست گرفت که شاهکار‌های بی‌شمارش در ماه‌های اخیر باعث برکناری‌اش شد. حالا هم احمد مددی به‌عنوان سرپرست استقلال این روز‌ها در حال فعالیت است.
در پرسپولیس هم وضعیت تیم به لحاظ نتیجه‌گیری خوب پیش رفت، اما ضعف مدیریتی و گاه تصمیمات عجیب تغییراتی مشابه استقلال را رقم زد. طاهری پس از قهرمانی پرسپولیس به‌دلیل بسته شدن پنجره در پرونده طارمی و اختلافش با وزیر از این تیم به بهانه بازنشستگی و طبق قانون عدم‌به‌کارگیری بازنشستگان کنار رفت. پس از طاهری، حمیدرضا گرشاسبی، رئیس‌دفتر سابق سلطانی‌فر، مدیرعامل پرسپولیس شد. دوران گرشاسبی دوران خوبی از نظر هواداران پرسپولیس بود، اما او هم با همین قانون بازنشستگی کنار رفت تا حمیدرضا عرب، معاون مالی باشگاه پرسپولیس، به مدیرعاملی برسد. تمدید نکردن قرارداد برانکو، عرب را به چهره‌ای منفور تبدیل کرد و او بعد از یک‌سال جایش را به محمدحسن انصاری‌فرد داد. انصاری‌فرد تنها ۶ ماه مدیرعامل پرسپولیس بود و جایش را به رسول‌پناه، سرپرست فعلی، داد. درواقع فرق پرسپولیس و استقلال به لحاظ تعداد تغییر مدیرعامل و سرپرست در طول ۴ سال، تنها یک مورد است که شاید اگر پرسپولیس در مسابقات آسیایی نتیجه نمی‌گرفت، رسول‌پناه هم جایش را به فردی دیگر می‌داد.
همین‌جا لازم به ذکر است همان‌طور که مدیران پرسپولیس به رفاقت با وزیر ورزش معروف هستند، در استقلال هم وضعیت به همین گونه است. جالب اینکه مدیران این ۲ باشگاه با هر عملکردی دوباره از وزیر سمت گرفته‌اند. ازجمله اینکه فتحی بعد از شاهکارهایش در استقلال به ریاست مجموعه ورزشی انقلاب تهران منصوب شد و عرب هم سرپرست فدراسیون دوومیدانی شد.
ثبات سرمربی، عامل موفقیت پرسپولیس
پرسپولیس در دوران سلطانی‌فر ۳ سرمربی به خود دید، درحالی‌که استقلال ۵ مربی و ۶ تغییر را تجربه کرد. وقتی سلطانی‌فر به سمت وزارت ورزش رسید، پرسپولیس با برانکو قرارداد داشت و در دوران گرشاسبی تمدید هم کرد، اما پرداخت نشدن تعهداتش باعث جدایی‌اش شد. پرسپولیسی‌ها بعد از برانکو، سراغ گاربریل کالدرون آرژانتینی رفتند و با او هم نتایج خوبی گرفتند، اما انصاری‌فرد یحیی گل‌محمدی را برای پرسپولیس در نظر داشت که درنهایت توانست او را به این باشگاه منتقل کند تا پوکر قهرمانی به نام او ثبت شود.
استقلالی‌ها در سال ۹۵ منصوریان را به‌عنوان سرمربی در اختیار داشتند، اما اوضاع شماره ۱۰ محبوب آبی‌ها روی نیمکت خوب پیش نرفت، تا جایی که شفر جایگزین او شد. شفر با استقلال نتایج خوبی گرفت و نایب‌قهرمانی در لیگ و جام‌حذفی از او چهره‌ای محبوب ساخت، اما فصل دوم حضور شفر نتایج خوبش با استقلال تکرار نشد و فرهاد مجیدی که به‌عنوان دستیار کنار او قرار گرفته بود، در ۲ بازی پایانی استقلال در لیگ نوزدهم هدایت این تیم را به عهده گرفت. با این حال، استقلالی‌ها در آغاز لیگ بیستم با استراماچونی ایتالیایی قرارداد بستند. او به‌مرور از استقلال تیمی ساخت که هواداران از این تیم راضی بودند، اما پایبند نبودن به تعهدات مالی، این سرمربی خوب را از دست استقلالی‌ها پراند تا دوباره سراغ فرهاد مجیدی بروند. استقلال می‌توانست با مجیدی بعد از ۲ سال به جام برسد که بازهم در این امر ناموفق بود و مجید نامجومطلق هم با استقلال در مسابقات آسیایی راه به جایی نبرد.
پنجره بسته؛ ۲ بر ۲ مساوی
در گذشته شکایت‌های خارجی برای باشگاه‌های ایرانی دردسرساز می‌شد، اما بستن پنجره نقل‌وانتقالاتی به‌وسیله فیفا مد نبود. شاید شاخص‌ترین جریمه انضباطی کسر ۶ امتیاز از پرسپولیس در لیگ هفتم بود، اما در سال‌های اخیر فیفا جرائم سنگینی برای بدعهدی مالی و انضباطی تیم‌ها در نظر می‌گیرد. استقلال ابتدا در سال ۹۵ و در نیم‌فصل لیگ شانزدهم در زمان افتخاری از یک پنجره نقل‌وانتقالاتی محروم شد. دلیل این امر بدهی ۴۷هزار دلاری استقلال به عادل شیحی، بازیکن پیشین این تیم، بود. بعد از این پرسپولیس به علت تخلف در ثبت قرارداد با مهدی طارمی و ماجرای شکات ریزه‌اسپور، ۲ پنجره محروم شد. جایی که بسیاری از ستاره‌های این تیم پس از پایان لیگ هفدهم این تیم را ترک کردند و دست این تیم در مسابقات آسیایی و حتی فینال آسیا بسته بود.
اکنون هم ۲ تیم به‌دلیل پرداخت نکردن تعهداتشان به سرمربیان قبلی، یعنی شفر و برانکو، از پنجره نقل‌وانتقالاتی محروم هستند. با این تفاوت که محرومیت اخیر برای استقلالی‌ها سنگین‌تر تمام شد. زیرا آن‌ها نتواستند از بازیکنان جدیدشان در مسابقات لیگ قهرمان آسیا ۲۰۲۰ استفاده کنند. قطعا وزیر ورزش با انتصاب مدیرعاملان در بدعهدی‌های ۲ تیم مقصر است، اما نباید از کنار بدشانسی استقلال در زمان رسیدگی به شکایت شفر و زمان اعلام رأی حکم فیفا به‌سادگی گذشت، چنانچه اگر درباره برانکو هم چندروز زودتر رأی اعلام می‌شد، پرسپولیس نمی‌توانست بازیکنان جدیدش را به مسابقات آسیایی ببرد و صعود به فینال که هیچ، شاید صعود از گروهش هم مقدور نبود.
سفارش بازی آقای وزیر!
درباره مبلغ پرداختی وزارت ورزش به ۲ تیم سرخابی پایتخت هیچ‌وقت عدد دقیقی مشخص نیست. همیشه از سمت وزیر و وزرات مبالغ یکسانی اعلام می‌شود و مدیرعاملان ۲ باشگاه هم از جایی که مستقیم یا غیرمستقیم منصوب‌شده وزیر هستند، این ارقام را تأیید می‌کنند، اما در جست‌و‌جوی اخبار گاهی سفارش‌های خاص آقای وزیر به چشم می‌خورد. ازجمله در ماجرای مهدی طارمی با ریزه‌اسپور کار به رایزنی روحانی با اردوغان کشید و باعث شد باشگاه ترکیه‌ای از شکایتش در فیفا صرف‌نظر کند، هرچند حکم فیفا درباره پنجره پرسپولیس تغییر نکرد.
درمقابل، ماجرای مرتضی تبریزی و خرید این بازیکن از ذوب‌آهن نیاز به سفارش وزیر داشت. جایی که استقلال تیام را از دست داده بود و نتوانست بازیکنی را به‌جای او جذب کند و سبزپوشان اصفهانی حاضر به جدایی ستاره خود نبودند، تا جایی که دستور وزیر باعث این انتقال بزرگ شد، هرچند که تبریزی در استقلال موفق نبود و شاید این برگ وزیر برای استقلالی‌ها هم ثمر نداشت. در فصل پیش البته گفته می‌شد انتقال یحیی به پرسپولیس با حمایت وزیر ورزش صورت پذیرفت و باشگاه شهرخودرو مجبور به واگذاری سرمربی خود شد، چنان‌که همان موقع صحبت از دخالت وزیر در پرداخت پول استراماچونی و رایزنی برای راضی کردن او هم مطرح بود.
خروج ستاره‌ها به ضرر آبی‌ها
صحبت درباره کیفیت بازیکنان و ستاره‌های ۲ تیم شاید کمی سلیقه‌ای باشد، اما می‌توانیم بگوییم در از دست دادن مهره‌های کلیدی، کفه به نفع استقلالی‌ها سنگین‌تر است. آن‌ها تیام، امید ابراهیمی، سیدمجید حسینی، جپاروف، پاتوسی، رابسون جانواریو و حتی اللهیار صیادمنش را در شرایطی از دست دادند که سرمربی وقت تیم به‌شدت مخالف جدایی آن‌ها بود. در پرسپولیس هم بازیکنانی نظیر مهدی طارمی، صادق محرمی، علیرضا بیرانوند، فرشاد احمدزاده، وحید امیری، علی علیپور و مهدی ترابی از تیم جدا شدند، اما روند جایگزینی ستاره‌ها به شکل بهتری پیش رفت. جالب اینکه استقلالی‌ها از جدایی برخی بازیکنانشان عواید مالی خوبی گیرشان آمد، اما در پرسپولیس این‌طور نبود و غیر از بیرانوند، دیگر ستاره‌های تیم راحت و بدون پرداخت مبلغی برای رضایت‌نامه لژیونر شدند، هرچند سرنوشت همین اندک مبلغ ترانسفری در ۲ تیم هم معلوم نیست، اگرنه نباید بدهی خارجی‌ها برایشان دردسرساز می‌شد.