کشورهای عربی با محوریت عربستان در شرایطی که هنوز حدود دو ماه تا ورود بایدن به کاخ سفید باقی مانده است، با شنیدهشدن زمزمههایی مبنیبر بازگشت مجدد واشنگتن به برجام، کارشکنی خود را در این زمینه آغاز کردهاند.
به گزارش شهرآرانیوز؛ کشورهای عربی با محوریت عربستان تحت هیچ شرایطی تمایل ندارند آمریکا به برجام بازگردد و توافق جدیدی را با حضور خود مطالبه میکنند.
دراینباره، عبدا... المعلمی، نماینده دائم عربستان سعودی در سازمان ملل متحد، درباره احتمال توافق با ایران در دوره جو بایدن گفته بود: «دولت بایدن خواهد فهمید که باید با ایران توافق جدیدی امضا کند؛ زیرا توافق فعلی مرده است.» همچنین فیصل بنفرحان، وزیر خارجه آل سعود، اول آذرماه در گفتگو با شبکه خبری «سیانبیسی» گفت عربستان باید در هر گونه مذاکره بالقوه بین دولت بعدی آمریکا و ایران درزمینه هستهای مشارکت داشته باشد که نهتنها فعالیتهای هستهای ایران را محدود کند، بلکه در پی آنچه وی رفع رفتارهای خصمانه ایران در منطقه خواند، باشد.
پیشتر و ۲۲ آبان نیز سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه سعودی در سخنرانی سالانه خود در مجلس مشورتی پروسه طرح ادعاها علیه ایران را ادامه داد و گفت موضع قاطعانه جهانی باید متضمن آن باشد که از دستیابی ایران به سلاحهای کشتار جمعی، توسعه برنامه موشکی بالستیکی و تهدید صلح و امنیت توسط ایران جلوگیری شود. اما ورای این ادعاهای واهی عربستان علیه ایران، نگرانی این کشور از بازگشت آمریکا به برجام به چه دلیل است؟
کشورهای عربی مخالف رابطه ایران و آمریکا هستند
شیرین هانتر، استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه جرجتاون واشنگتن، در گفتگو با ایرنا درباره درخواست مقامات سعودی برای حضور در هرگونه مذاکره احتمالی میان ایران و آمریکا گفت: «شرکت کشورهای دیگر در مذاکرات برجام، رسیدن به هرگونه توافق را مشکلتر و دورتر میکند. قطعا ایران مخالف حضور عربستان سعودی در هرگونه مذاکرات برجامی یا مذاکرات دوجانبه با آمریکاست. تهران در روابط دوجانبه میان ریاض و واشنگتن دخالتی ندارد؛ بنابراین عربستان نیز نباید در روابط ایران با هر کشور دیگری دخالت کند. هدف عربستان از طرح این موضوع آن خواهد بود که شرایط محدودکننده بیشتری به ایران تحمیل کند.
عربستان سعودی بهدنبال قطع حضور ایران در منطقه و از بینرفتن نفوذش در یمن، لبنان، سوریه و عراق خواهد بود که این خواسته ریاض هیچگاه ازسوی تهران مورد پذیرش قرار نمیگیرد. مشکل اصلی این است که ایران با آمریکا رابطه ندارد و کشورهای عربی هم نمیخواهند که تهران با واشنگتن رابطه برقرار کند؛ زیرا در این صورت، بر قدرت ایران در منطقه افزوده میشود و حمایتهای منطقهای آمریکا از این کشورها کاسته خواهد شد. مسلما عربستان سعودی و اسرائیل با همکاری با یکدیگر سعی خواهند کرد که بایدن را قانع کنند که سیاست فشار حداکثری بر ایران را که در دوره ترامپ شکل گرفته است، ادامه دهد.»
کشورهای عربی نگران افزایش نفوذ ایران هستند
یک تحلیلگر مسائل روابط بینالملل، درباره تأثیر پیروزی بایدن در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بر روابط ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به ایرنا گفت: «با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶، رهبران کشورهای عربی که فرصت خوبی برای رسیدن به اهدافشان مهیا دیدند، با نزدیکی به ترامپ و ایجاد رابطه شخصی با او از یک سو و بستن قراردادهای سنگین تجاری و تسلیحاتی از سوی دیگر زمینهای را فراهم کردند که ایالات متحده از توافق هستهای خارج شده و نهتنها تحریمهای پیشین اعمال شود، بلکه فشار حداکثری علیه ایران هم در دستور کار دولت آمریکا قرار بگیرد.»
داود هرمیداس باوند ادامه داد: «با پیروزی بایدن این کشورها دیگر تداوم فشار به ایران را مانند دوران ترامپ ممکن نمیبینند، بهخصوص آنکه بایدن و تیم مشاوران او در سیاست خارجی، موافق بازگشت به برجام و مخالف رویکرد کشورهایی نظیر عربستان سعودی در معادلات منطقهای هستند. ریاض معتقد است بازگشت واشنگتن به برجام، غل و زنجیرهایی را که تحریمها و فشارهای ترامپ بر دست و پای ایران انداخته بود، پاره میکند و این امر قدرت و نفوذ منطقهای تهران را بیشتر میکند.»