افزایش و بی‌ثباتی قیمت کالا‌های اساسی مثل مرغ، گوشت و برنج، اقشار ضعیف جامعه را به سمت حذف این مواد از سبد غذایی یا جایگزین‌کردن مواد غذایی دیگری مثل کالباس، سویا و ماکارونی سوق داده است.
طنین همتی|شهرآرانیوز، وقتی
کالا‌های اساسی مثل
مرغ، گوشت، برنج، روغن و... روند قیمتی روبه‌رشدی داشته باشد و بازار بی‌ثباتی را تجربه کند، مسلما قشر ضعیف جامعه ازجمله کارگر و حتی ضعیف‌تر از آن مثل کارگر روزمزد و فصلی بیشترین آسیب را می‌بیند. اما مشکل از آنجا بیشتر به چشم می‌آید که به‌علت کرونا بعضی از این افراد شغل خود را هم در این مدت از دست دادند. اگر سرانگشتی حساب کنیم و هزینه اجاره یک خانوار را که هزینه ثابت ماهانه است، در نظر نگیریم، افزایش ۱۵ درصدی حقوق یک کارگر در امسال جوابگوی تأمین مواد غذایی با تورم موجود نیست.
یک
کارگر در گفتگو با
خبرنگار شهرآرانیوز می‌گوید: بیشتر حقوقی که دریافت می‌کنم هزینه اجاره‌خانه می‌شود و مجبوریم از بیشتر هزینه‌های زندگی‌مان کم کنیم. مرغ به‌عنوان یک غذای پروتئینی هم افزایش قیمت داشته است. حتی همان قیمت مصوب مرغی که باید در صف‌های طولانی تهیه کنیم هم مقرون‌به‌صرفه نیست.
وی ادامه می‌دهد: کالباس و سوسیس که آن‌چنان ارزش غذایی ندارد، قبلا در سبد غذایی ما جایی نداشت، اما اکنون مجبوریم وعده‌های مصرف آن را بیشتر کنیم.
حسینی که کارگر موقت یکی از واحد‌های صنفی در مشهد بوده و مدتی است به‌دلیل تعطیلی محل کارش بیکار شده است، در ادامه این گزارش می‌گوید: تأمین مایحتاج زندگی بسیار سخت شده است، من و خانواده چهارنفره‌ام به‌دلیل اینکه از پس هزینه‌های زندگی و اجاره‌خانه بربیاییم، مجبوریم خانه‌ای در حاشیه شهر بگیریم تا بتوانیم هزینه‌های خوردوخوراک خود را تأمین کنیم.
وی ادامه می‌دهد: وعده‌های غذایی‌مان برای مصرف مرغ و گوشت بسیار کم شده است و بیشتر غذا‌هایی مثل کالباس و سوسیس و ماکارونی را که قیمت مناسب‌تری نسبت به برنج، مرغ و گوشت دارد، جایگزین می‌کنیم.
ایوبی که اکنون دست‌فروش است، می‌گوید: تا چند ماه پیش من و همسر و فرزندم برای گذاران زندگی در هتلی در مشهد کار می‌کردیم که باتوجه‌به ادامه‌دارشدن کرونا شغلمان را از دست دادیم و حتی برای تأمین حداقل‌های زندگی‌مان هم مشکل داریم.
به‌گفته یکی از مرغ‌فروشان میدان استقلال، از وقتی که قیمت مرغ و گوشت افزایش یافته و مشکلات زندگی مردم بیشتر شده است، ما هم شاهد کاهش مصرف‌کننده و مراجعه‌کننده به‌ویژه در هفته گذشته هستیم.
همچنین به‌گفته عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی مرغداران مرغ گوشتی استان، باوجود افزایش قیمت مرغ و کاهش عرضه به بازار، شاهد کاهش محسوس مصرف‌کننده هم هستیم و مرغ با نرخ آزاد آن‌چنان خریدار ندارد.
آمارها چه می گویند؟
به‌گزارش شهرآرانیوز، نتایج نظرسنجی در کشور نشان می‌دهد بیش از ۹۳ درصد بیکارشدگان ناشی از کرونا و شرایط بد اقتصادی ابراز کرده‌اند که در روز‌های بیکاری مجبور شده‌اند هزینه‌های زندگی خود و خانواده‌شان را کاهش دهند. بیش از ۷۶ درصد آنان به کاهش هزینه‌های مواد خوراکی خانواده‌شان در این دوره زمانی مجبور شده‌اند. طبق نتایج این پژوهش، مصرف گوشت قرمز حدود ۷۲ درصد خانواده‌های افراد بیکارشده کاهش جدی پیدا کرده است و حدود ۱۵ درصد خانواده‌های بیکارشدگان، حتی پیش از دوره بیکاری نیز توان خرید گوشت قرمز به‌صورت ماهانه را نداشته‌اند. حدود ۷۶ درصد خانواده‌ها دچار کاهشی محسوس در مصرف مرغ، حدود ۷۱ درصد خانواده‌ها کاهش در مصرف برنج، ۶۱ درصد خانواده‌ها دچار کاهش مصرف در لبنیات و حدود ۴۲ درصد خانواده‌های بیکارشدگان، کاهش در مصرف تخم مرغ را در دوره شیوع ویروس کرونا تجربه کرده‌اند. حدود ۷۰ درصد خانواده‌ها کاهش مصرف ماهانه میوه را نیز گزارش کرده‌اند. (مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی)
حال با این نتایج آماری باید دید نرخ حقوق سالانه کارگران با تورم موجود بر چه اساسی تعیین می‌شود. به‌طوری‌که حتی نهاد‌های حمایتی کارگران افزایش دستمزد ۱۵ درصدی امسال کارگران را غیرکارشناسانه و براساس قیمت‌های غیرواقعی می‌دانند.
مزد تعیین‌شده برای یک خانواده سه‌نفره کارگری چقدر است؟
به‌گفته رئیس کانون شورای اسلامی کار استان تهران، برای سبد معیشتی کارگران در سال گذشته فرمولی مشخص شد که قیمت‌های لحاظ‌شده در این سبد لزوما قیمت‌های واقعی نبودند و عددی که برای این سبد تعیین شد، ۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بود. اما با همه این شرایط، شورای‌عالی کار، مزد تعیین‌شده برای یک خانواده سه‌نفره کارگری را حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان تعیین کرد.
خدایی با اشاره به اینکه هم اکنون آموزش و اقلام خوراکی مانند گوشت از سبد معیشت خانوار جامعه کارگری خارج شده است، گفت: زندگی کارگران در شرایط سختی است و این یک هشدار برای مسئولان است.
حداقل کالایی که کارگر‌ها استفاده می کردند نجومی افزایش یافته است
دبیر انجمن صنفی کارگران خراسان رضوی در گفتگو با شهرآرانیوز هم دراین‌باره اظهار کرد: باتوجه‌به این وضعیت کرونایی که نزدیک به یک‌سال است درگیر آن هستیم، مشکلات خیلی زیادی به‌ویژه برای
کارگران ساده، کارگران اصناف و کارگران روزمزد به‌وجود آمد، از جمله افزایش قیمت‌هایی که متأسفانه شاهد آن هستیم.
ابوی یادآور شد: از ابتدای سال ۹۹ به این‌طرف، علاوه بر فشار نرخ تورم و خط فقر، هزینه‌هایی به این قشر تحمیل شد که در حقوق کارگر در سال ۹۹ در نظر گرفته نشده بود؛ برای مثال افزایش قیمت مواد غذایی و افزایش قیمت اقلام شوینده از جمله ماسک و الکل. متأسفانه تهیه همین اقلام برای قشر کارگر سخت است و هزینه خرید ماسک یک خانواده چهارنفره دست‌کم حدود ۱۵۰ هزار تومان در ماه است. در این بین هزینه‌های دیگری هم که در صورت بیماری به آن اضافه خواهد شد، بماند.
وی ادامه داد: متأسفانه قیمت آن حداقل کالایی که کارگر‌ها استفاده می‌کنند هم نجومی افزایش یافته است، مثل برنج هندی. برنج هندی تا چند سال قبل خیلی استفاده نمی‌شد، اما به‌ناچار و به‌دلیل ارزانی بازارش در بین کارگران گرم شد و مصرف شد، ولی اکنون خیلی افزایش قیمت داشته است.
اسفند ۹۸ و اوایل سال ۹۹ برنج هندی حدود کیلویی ۷۰۰۰ تومان بود و الان همین برنج هندی که توزیع آن در انحصار دولت است، به کیلویی ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است، یعنی بیش از دوبرابر افزایش قیمت.
به‌گفته وی هرچقدر دستمزد کارگر افزایش یافته باشد، بازهم افزایش قیمت کالا‌های اساسی بیشتر از حد تصور بوده است. این افزایش قیمت و کمبود را ما در بازار روغن، مرغ و گوشت هم شاهد هستیم. مرغی که با نرخ مصوب هم ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان بوده است، در ابتدای سال که بر سر دستمزد کارگران مذاکره می‌شد، قیمتش در نظر گرفته نشده بود، حالا هم همین نرخ مثلا دولتی و با منت و با صف‌های طولانی در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
دولت عامل دیگر گرانی‌ها
ابوی تصریح کرد: اگر بخشی از این بی‌ثباتی را به تحریم و شیوع کرونا نسبت دهیم، بخش بزرگی از این بی‌ثباتی‌ها به خود دولت مربوط است. برای مثال مرغی که ما امروز بین کارگران توزیع می‌کنیم، مرغی است که ۸ ماه پیش در سردخانه برای پشتیبانی ذخیره شده و دانی که مرغ مصرف کرده با نرخ گذشته بوده است، اما چرا با این قیمت عرضه می‌شود؟! متأسفانه نظارت‌ها بسیار سطحی است و امروز طوری شده است که گاهی کارگران برای نان شبشان هم در‌مانده‌اند و هرچه ذخیره داشتند مصرف کرده‌اند. نه به این معنی که مواد غذایی‌ای را که ذخیره داشتند، مصرف کردند، به این معنی که هر پس‌اندازی از طلا و پولی را که کنار گذاشته بودند، مصرف کردند و تمام شده است. اکنون دور نیست که خدایی نکرده به‌سمت تکدیگری و معضلات اجتماعی دیگر آن سوق پیدا کنند که ما به‌عنوان جامعه کارگری از این قضیه نگران هستیم.
دخالت دولت در افزایش قیمت‌ها برای جامعه کارگری درد است
دبیر انجمن صنفی کارگران خراسان رضوی با اذعان به اینکه متأسفانه نظارت‌ها صفر شده است و متعجبیم که با وجود این‌همه نظارت، چرا قیمت‌ها هیچ تغییری نمی‌کند. اینکه دولت خودش هم در افزایش قیمت‌ها دخیل است، برای ما درد است.
وی افزود: کارگران ساختمانی ما اگر در گذشته یک‌سال توان پرداخت بیمه را به هر دلیلی نداشتند، اگر دوباره برای بیمه اقدام می‌کردند، قراردادشان دوباره منعقد می‌شد و می‌توانستند ادامه بیمه را پرداخت کنند، اما در همین شرایط سازمان تأمین اجتماعی این فرصت را به ۳ ماه تبدیل کرده است، یعنی اگر کارگری ۳ ماه بیمه پرداخت نکند، بیمه‌اش کامل قطع می‌شود.
شورای‌عالی کار هرچه سریع‌تر جلسه تشکیل دهد
دبیر انجمن صنفی کارگران خراسان رضوی تأکید کرد: تاکنون هم مهم‌ترین خواسته جامعه کارگری این است که
شورای‌عالی کار به‌عنوان مرجع تعیین دستمزد‌ها جلسه تشکیل دهد. واقعا کارگر با حدود ۲ میلیون تومانی که اول سال برای حقوق و دستمزدش تعیین کردند، الان می‌تواند زندگی کند؟! بماند که این برای کارگری است که سر کار برود، کارگرانی که الان بیکار شدند، از جمله کارگران واحد‌های صنفی و روزمزد‌ها که دیگر جای خود دارند.