چاقی یا لاغری مفهومی است که بر اساس شاخص حجم توده بدن یا BMI تعریف‌شده و نمی‌توان آن را براساس وزن به‌طور مطلق تعریف کرد، زیرا ممکن است وزن یکسان برای دو نفر با قد متفاوت، نتیجه متفاوتی داشته و یکی از آن‌ها چاق یا لاغر بوده و دیگری در وزن ایده ال باشد.
به گزارش شهرآرانیوز، امروزه بحث‌های زیادی در مورد لاغری و مزایای آن در رسانه‌ها مطرح شده و بسیاری از افراد تمایل دارند به هر طریقی لاغر شوند. این موضوع سبب شده است تا باور‌ها و مسائل غیر علمی زیادی نیز مطرح شده و برخی نیز از روش‌هایی نادرست برای لاغری استفاده کنند.
یکی از اصلی‌ترین معیار‌های بررسی میزان چاقی یا لاغری افراد، سنجس شاخص توده بدن است. شاخص توده بدن با تقسیم وزن (به کیلوگرم) بر مجذور قد (به متر) محاسبه می‌شود. هرچقدر این شاخص کمتر باشد، فرد لاغرتر و هر چه شاخص توده بدن بیشتر باشد فرد چاق‌تر محسوب می‌شود.
چرا لاغر می‌شویم؟
موضوع مهمی که باید موردتوجه قرار گیرد، جنون لاغری ناشی از تبلیغات رسانه‌ها در سطح جهان است. درواقع یکی از معضلاتی که به‌تازگی گریبان گیر جوامع مختلف شده، بیماری اختلال در خوردن غذا توسط افرادی است که از چاق شدن و اضافه‌وزن واهمه داشته و این ترس جنبه روانی یافته و آن‌ها را از غذا خوردن بازمی‌دارد. به گزارش سناپرس، این عارضه به اصلاح بی‌اشتهائی روانی یا anorexia nervosa نامیده می‌شود.
بسیاری از کارشناسان، دلیل این موضوع را تبلیغات رسانه‌ها و شرکت‌های پیشرو در مُد می‌دانند که با ارائه الگویی غیرمنطقی، لاغری مفرط را ترویج داده و افراد را از ویژگی‌های طبیعی خود دور کرده و به‌این‌ترتیب آن‌ها باهدف پیروی از الگو‌های رسانه‌ای، می‌خواهند لاغر و لاغرتر شوند.
برای پیشگیری از بروز این اختلال، توصیه می‌شود اعتمادبه‌نفس داشته باشید و خود را همان‌گونه که هستید بپذیرید. در مورد برخی بیماری‌هایی که منجر به لاغری می‌شود نیز بهتر است حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنید و از خوددرمانی جدا بپرهیزید.
لاغری می‌تواند به دو دلیل اصلی خودخواسته و ناخواسته رخ دهد و معمولاً لاغری خودخواسته براثر ورزش و رژیم‌های غذایی رخ می‌دهد؛ درحالی‌که لاغری ناخواسته می‌تواند نشانه‌ای خطرناک از بروز برخی بیماری‌ها باشد که باید موردتوجه قرارگرفته و برای درمان آن به پزشک مراجعه کرد.
علت اصلی کاهش وزن ناخواسته عموماً شامل بیماری‌های انگلی، سرطان، ایدز، بیماری‌های کلیوی، زخم‌های دستگاه گوارش، بیماری‌های روحی، بیماری‌های هورمونی و عصبی و... هستند.
برخی بیماری‌های میکروبی مثل سل و تب مالت نیز به دلیل ماهیت طولانی خود باعث لاغری می‌شوند. علامت اصلی این بیماری‌ها تب‌های طولانی است. برخی انگل‌ها که در روده زندگی می‌کنند باعث اختلال در جذب غذا شده و باعث لاغری می‌شوند. در این موارد اغلب اسهال وجود دارد. بیماری‌های هورمونی مثل پرکاری تیروئید یا کم‌کاری غده فوق کلیوی هم از علل لاغر شدن هستند. شاید شایع‌تر از عواملی که برشمردیم، بیماری‌های روحی مانند افسردگی است.
به‌طورکلی لاغری وقتی پیش می‌آید که فرد کمتر از نیاز بدنش، مواد غذایی دریافت کند؛ اما باید دید که آیا کم خوری علت اصلی لاغری فرد است یا عامل دیگری مثل پرکاری تیروئید باعث لاغری می‌شود.
اصلی‌ترین علائم لاغری را می‌توان کاهش شدید و یک‌باره وزن، بی‌اشتهایی، تغییر خلق و ضعف اشاره کرد. برای درمان لاغری باید ابتدا دلیل آن شناسایی‌شده و سپس بر اساس نظر پزشک و با استفاده از روش‌های دارو‌های و غیر داروئی بر اساس شرایط بیمار اقدام شود.
باورهای غلط در مورد لاغری
لاغری در هر شرایطی خوب نیست: برخی افراد فکر می‌کنند لاغری یک موضوع مثبت و مفید محسوب می‌شود درحالی‌که باید در نظر گرفت داشتن وزن ایدئال یا همان شاخص توده بدنی مناسب، گزینه‌ای به‌مراتب بهتر از لاغری است و لاغری بدون برنامه بر پایه رژیم‌های غذایی نادرست، منجر به عدم تأمین مواد موردنیاز بدن خواهد شد.
استفاده نادرست از انواع میوه: میوه‌ها موادی هستند که سلامت افراد را بالا می‌برند و استفاده از آن‌ها علاوه بر تأمین ویتامین‌ها، باعث چربی سوزی بدن می‌شوند، اما چرا در هنگام استفاده از رژیم‌های غذایی نتیجه عکس می‌دهد؟ باید بگوییم که میوه‌ها نیز حاوی کالری هستند و استفاده زیاد از آن‌ها باعث می‌شود تا کالری اضافی به بدن رسیده و حاصل کار را خدشه‌دار کند.
استفاده نادرست از غلات: بهتر است قبل از استفاده غلات در رژیم غذایی، به حقایق تغذیه‌ای آن‌ها توجه کنید تا به میزان کافی کالری به بدنتان برسد نه بیشتر از آن. به نظر می‌رسد یک فنجان غلات در طول روز زیاد نباشد، اما انجمن دیابت آمریکا، سه‌چهارم فنجان را برای افرادی که تحت رژیم غذایی لاغری هستند، توصیه می‌کند.
استفاده نادرست از مرغ: در رژیم غذایی لاغری بخش سینه مرغ که از حداقل چربی برخوردار است، مورداستفاده قرار می‌گیرد که بدون اضافه کردن چربی، کبابی یا آب پز شود؛ اما مشکل میزان استفاده از مرغ است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که سینه مرغ آب پز یا کبابی حداقل روغن یا چربی را دارد، می‌توانند یک بشقاب بزرگ از آن را در طول روز مصرف کنند. پیشنهاد می‌شود که ۸۵ گرم از سینه مرغ به‌نحوی‌که ذکرشده آماده و مصرف شود تا نتیجه لازم از رژیم غذای دریافت گردد.
استفاده نادرست از نان: قطعاً نان تمام غلات سبوس‌دار؛ مفیدترین نان محسوب می‌شود و استفاده از آن در سلامت افراد تأثیرگذار است، اما همچنان در میزان مصرف آن بحث است. به نظر متخصصان تغذیه باید یک تا دوتکه نان قهوه‌ای سبوس‌دار در طول روز مصرف شود نه بیشتر.
استفاده از نوشیدنی‌های قند دار: در کل نوشیدنی‌های قند دار و گازدار، نوشابه‌ها و شربت‌ها حاوی قند زیاد و کافئین هستند که برنامه رژیم غذایی لاغری را مختل خواهند کرد. استفاده از این نوشیدنی‌ها توصیه نمی‌شود بهتر است آب را جایگزین این نوشیدنی‌های مضر کنیم.
منبع:بهداشت نیوز