اگر از فعالان عرصه زعفران باشید، بی‌گمان می‌دانید که خرید حمایتی این محصول راهبردی توسط دولت به میزان ۱۲ هزارو ۸۷۷ کیلوگرم در ۳۰ آذر به پایان رسید، این درحالی است که این میزان خرید نسبت‌به سال گذشته به کمتر از یک‌پنجم رسیده است.
ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ اگر از فعالان عرصه زعفران باشید، بی‌گمان می‌دانید که خرید حمایتی این محصول راهبردی توسط دولت به میزان ۱۲ هزارو ۸۷۷ کیلوگرم در ۳۰ آذر به پایان رسید، این درحالی است که این میزان خرید نسبت‌به سال گذشته به کمتر از یک‌پنجم رسیده است. مسئولان می‌گویند کنترل قیمت توسط آن‌ها در بازار آزاد، باعث شده است که کشاورزان و فروشندگان زعفران به‌سمت خرید حمایتی نیایند و کالای خود را در بازار آزاد بفروشند، اما کشاورزان تجربه تلخ سال گذشته در بازپرداخت پولشان را دلیل این بی‌میلی می‌دانند. درباره وضعیت بازار زعفران، ضدونقیض‌های فراوانی بین سخن مسئولان و کشاورزان وجود دارد.
۵۰ درصد کاهش از حرف تا عمل
یکی از خرده‌کشاورزان زعفران در تربت‌حیدریه به شهرآرا می‌گوید: به هیچ عنوان قیمت زعفران با آن مبلغی که مسئولان پیش از برداشت گفته بودند، تطابق ندارد. از ابتدای فروش زعفران تاکنون، قیمت هر کیلوگرم پوشال این محصول ۸ تا ۸ میلیون‌و ۵۰۰ هزار تومان، نگین معمولی ۹ میلیون‌و ۵۰۰ تا ۱۰ میلیون تومان و سوپر نگین اتویی از ۱۰ میلیون‌و ۵۰۰ تا ۱۱ میلیون‌و ۵۰۰ هزار تومان بوده است. این درحالی است که هزینه تمام‌شده آن شامل آب، زمین، کود، برداشت و پاک کردن این محصول حداقل ۹ میلیون‌و ۵۰۰ هزار تومان است. این یعنی کاشت زعفران برای کشاورز، سودی ندارد و به‌صورت میانگین با قیمت تمام‌شده آن سربه‌سر می‌شود.
اوایل مهر بود که حداقل قیمت خرید هر کیلوگرم پوشال زعفران توسط فعالان، تجار و صادرکنندگان ۱۶ میلیون تومان و کمترین قیمت خرید هر کیلوگرم نگین، ۲۰ میلیون تومان اعلام شد. اما حالا قیمت‌های واقعی به کمتر از نصف قیمت‌های پیشنهادی ازسوی فعالان این عرصه رسیده است.
ورود به‌موقع سازمان، بازار را کنترل کرد
اما سخنان مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان‌رضوی با سخنان کشاورزان متفاوت است. ایرج ناصری‌مقدم به شهرآرا درباره علت کاهش میزان خرید حمایتی زعفران در سال جاری به خبرنگار ما می‌گوید: ورود به‌موقع سازمان به بازار و کنترل قیمت‌ها باعث شد که کشاورزان محصول خود را به بازار بدهند؛ چون هم قیمت مناسب است و هم به‌صورت نقدی خریدوفروش می‌شود.
او اضافه می‌کند: قیمت خرید زعفران نگین ۱۳ میلیون تومان و پوشال مرغوب نیز ۱۱ میلیون تومان بود که امسال به میزان ۱۲ تن‌و ۸۰۰ کیلوگرم از کشاورزان خریداری شد. همچنین امسال در میزان خرید زعفران، محدودیت ایجاد شد و بر این اساس از کشاورزان بزرگ‌مالک نیز تا سقف ۱۰ کیلوگرم زعفران می‌خریدیم.
مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان‌رضوی می‌گوید: قیمت زعفران در بازار آزاد با قیمت خرید حمایتی تفاوت چندانی ندارد. مثلا نگین در بازار آزاد، ۱۲ میلیون‌و ۸۰۰ هزار تومان و به‌صورت نقد است، بنابراین کشاورزان تمایل بیشتری به فروش محصولشان در بازار آزاد دارند.
کجا ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان می‌خرند؟
یکی از کشاورزان زعفران در کاشمر نیز درباره خرید حمایتی دولت می‌گوید: سال گذشته پول کشاورزان به بدترین شکل ممکن پرداخت شد؛ برای همین امسال، کمترکسی به فروش محصول خود به دولت تمایل داشت. ازطرفی قیمت‌گذاری‌ها عادلانه نبود، حتی نگین مرغوب اتویی را هم ۱۳ میلیون نمی‌خریدند. همچنین قیمت زعفران در بازار آزاد خیلی کمتر از حرف‌های مسئولان است. کجا نگین را نقدی ۱۲ میلیون‌و ۸۰۰ هزار تومان می‌خرند تا ما برویم؟ من محصول نگین زعفران اتویی خود را در بهترین حالت، ۱۱ میلیون‌و ۵۰۰ هزار تومان آن‌هم به‌صورت چکی فروختم. وضعیت دیگر کشاورزان هم همین‌گونه است.
اما به نظر عضو شورای ملی زعفران، ضعف‌های خرید حمایتی امسال کمتر شده است. علی حسینی در این‌باره می‌گوید: سیاست خرید حمایتی زعفران امسال نسبت‌به سال‌های قبل بسیار بهتر بوده است؛ به‌دلیل اینکه سال‌های قبل خرید زعفران سقف نداشت، اما امسال به خریداران توصیه کردیم که اگر قصد خرید از کشاورز واقعی را دارند، باید از کسانی که ۵ تا ۱۰ کیلو زعفران دارند، خرید کنند که امسال این اتفاق افتاد.
او می‌افزاید: میزان خرید امسال، بسیار کمتر از سال‌های قبل بوده است، اما دلیل این کاهش را خود مسئولان سازمان باید بگویند؛ البته در سال جاری، بسیاری از ضعف‌های سال‌های قبل برطرف شده بود و آن‌طور که پیداست، همین میزان زعفران نیز از کشاورزان واقعی خریداری شده است.