سروش طاهری بازیگر مشهدی تئاتر و تلویزیون امسال با دو نمایش «سگدو» به کارگردانی عباس غفاری و «سه شنبه‌های لعنتی» به کارگردانی محمدمهدی خاتمی در سی ونهمین دوره جشنواره تئاتر فجر حضور داشت و در نهایت نیز توانست جایزه بازیگری در بخش مسابقه صحنه‌ای را برای بازی در نمایش «سگدو» از آن خود کند.
شکیبا افخمی‌راد | شهرآرانیوز - سروش طاهری بازیگر مشهدی تئاتر و تلویزیون امسال با دو نمایش «سگدو» به کارگردانی عباس غفاری و «سه شنبه‌های لعنتی» به کارگردانی محمدمهدی خاتمی در سی و نهمین دوره جشنواره تئاتر فجر حضور داشت و در نهایت نیز توانست جایزه بازیگری در بخش مسابقه صحنه‌ای را برای بازی در نمایش «سگدو» از آن خود کند.
او که با حضور در ۷ نمایش در سال ۹۸، به عنوان یکی از پرکارترین بازیگران تئاتر شناخته می‌شود با کسب جایزه فجر توانست مزد زحمت هایش را بگیرد. با این حال همچنان این بازیگر مشهدی گله‌هایی از بی توجهی به اهالی تئاتر دارد. رشته‌ای که به نظر او با آمدن کرونا آسیب‌های جدی دیده است و با این روند آینده خوبی پیش رو ندارد. طاهری با ما از نحوه برگزاری جشنواره فجر امسال و تمرین در دوران کرونا می‌گوید.
شرایط سخت تمرین
سروش طاهری پیش از جشنواره تئاتر فجر پارسال با نمایش «سگدو» و در اسفند ۹۸ با نمایش «سه شنبه‌های لعنتی» روی صحنه رفت که اجرا‌های «سه شنبه‌های لعنتی» با شیوع کرونا کنسل و بعد از تعطیلی چندماهه در سال ۹۹ از سرگرفته شد. با پذیرفته شدن این دو نمایش در جشنواره امسال، طاهری و دیگر اعضای هر دو گروه باردیگر دورهم جمع شدند تا با انجام تمرینات لازم بتوانند در صحنه تئاتر فجر اجرا کنند. طاهری که باور دارد کرونا به دو بحث معیشت مردم و هنر بیش از هرچیزی آسیب زده درباره نحوه تمرینات و اجرای نمایش در دوران کرونا توضیح می‌دهد: در شرایط سخت این روز‌ها ما هم برای دورهم جمع شدن با سختی بسیاری روبه رو شدیم. در طول مدت تمرین باید ماسک می‌زدیم که باعث می‌شد نتوانیم از بیانمان درست استفاده کنیم. اتفاقی که برای یک بازیگر فاجعه است.
همچنین همیشه پیش از تمرین همه جا را باید ضدعفونی می‌کردیم. برخی از بچه‌ها هم بیمار بودند و همین موضوع نگرانی‌های ما را دو چندان کرده بود.
او یادآور می‌شود: کار کردن در این شرایط خیلی سخت است، ولی من مزدش را گرفتم البته نه به لحاظ مالی، چون برای تحمل تمام این خطر‌ها و یک سال و نیم زحمت تنها ۸ میلیون تومان به بازیگر اول جشنواره تئاتر فجر جایزه دادند که بیشتر شبیه یک شوخی است.
به گفته این بازیگر، جشنواره به گروه‌هایی هم که در فجر شرکت کردند حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیون کمک کرده که این میزان برای تمام گروه بوده است.
اعتراض در اختتامیه
طاهری که به گفته خودش چهارسال است به عنوان پرکارترین بازیگر تئاتر شناخته می‌شود دل خوری‌های زیادی از وضعیت تئاتر دارد. از این رو زمانی که برای گرفتن جایزه جشنواره روی صحنه حاضر شد سعی کرد گله‌مندی هایش را به گوش وزیر ارشاد و مسئولان برساند. «من سال ۹۲ که جایزه جشنواره را گرفتم دانشجوی دانشگاه تهران در بخش شبانه بودم و باید شهریه می‌دادم، اما پول نداشتم.
در آن مراسم به وزیر گفتم که می‌خواهم پول جشنواره را بگیریم تا شهریه ام را پرداخت کنم. الان سال ۱۳۹۹ است، آقای دکتر صالحی من بازهم پول ندارم و دانشجوی دکتری پژوهش هنر هستم. این نکته را یادتان باشد در این ۶ سال هیچ اتفاقی برای من هنرمند به اصطلاح موفق نیفتاده است این اعتراض من به شماست.»
او که پاسخی برای صحبت هایش در این رویداد دریافت نکرد خاطرنشان می‌کند: اگر من جای دکتر صالحی بودم همانجا جوایز همه دوستان را دوبرابر می‌کردم.
این بازیگر به حذف برخی بخش‌های جشنواره از جمله بخش بین الملل اشاره می‌کند و یادآور می‌شود: هزینه‌های یک میلیاردونیمی بخش بین الملل در این دوره کجا خرج شده است که من هنرمند باید ۸ میلیون جایزه بگیرم.
به باور او وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید پول بیشتری به جشنواره امسال تزریق می‌کرد تا حداقل به هنرمندان جایزه‌ای درست و حسابی دهد.
تفاوت سینما و تئاتر
در بخش دیگری از گپ و گفت با طاهری از او درباره تفاوت قائل شدن میان بازیگران سینما و تئاتر می‌پرسیم که این گونه پاسخ می‌دهد: من به عنوان یک بازیگر تئاتر ادعای این را ندارم که یک تئاتر به اندازه یک فیلم باید دیده یا مطرح شود. این‌ها دو مدیوم متفاوت هستند که تنها شباهتشان قرار گرفتن در رده هنرهای نمایشی است.
به گفته او، گردش مالی تئاتر در طول سال ۲۰ میلیارد هم نمی‌شود، اما در سینما گردش مالی ۴ فیلم ۲۰ میلیارد تومان است.
این هنرمند تأکید می‌کند: من بر این باورم که به تئاتر نباید به اندازه فیلم جایزه داده شود، اما از طرفی ۸ میلیون تومان برای جایزه اول تک بازیگر در تنها بخش مسابقه صحنه‌ای نیز چیزی به جز توهین نیست. آن هم در سالی که قرار بود به معیشت هنرمندان کمک شود.
به باور طاهری، جایگاه یک جشنواره را داوران آن و جوایزش مشخص می‌کنند. جشنواره فجر هم که ۳۹ دوره از برگزاری اش می‌گذرد جشنواره کمی نیست، اما هیچ ملاک و معیاری برای جوایزش ندارد.
این هنرمند می‌گوید: من نمی‌خواهم زحمات دبیر جشنواره و داوران را کتمان کنم، من به نظام کلی جشنواره فجر اعتراض دارم و فکر می‌کنم مسئولان باید برای هرچه بالاتر بردن شأن این جشنواره که جایزه فجر انقلاب است تلاش و از هنرمندان حمایت کنند.
نبود شور و حال همیشگی
طاهری همچنین درباره تفاوت‌های جشنواره امسال با دیگر دوره‌ها می‌گوید: جشنواره امسال را نمی‌توانیم با هیچ دوره دیگری مقایسه کنم مخصوصا از نظر کیفیت آثار. علاوه بر این جشنواره امسال آن شور و حال همیشگی را نداشت و از صف بستن برای تماشای آثار خبری نبود.
به گفته او، اساس تئاتر بر پایه جمع و دیالوگ بنا شده است اینکه تعدادی یک طرف بنشینند و تعدادی یک طرف دیگر و باهم حرف بزنند. اما تمام این‌ها به دلیل کرونا زیر سؤال رفت و نمایش‌ها در سالن‌های خالی از تماشاگر یا با تماشاگر کم اجرا شدند.
این هنرمند تأکید می‌کند: هر نوع نمایشی از کمدی گرفته تا تراژدی نیاز به حضور مخاطب دارد و این تماشاگر است که به نمایش رنگ و جلا می‌دهد. اجرا در این شرایط برای خود من تجربه عجیبی بود.
او که ترجیح می‌دهد درباره کیفیت آثار جشنواره صحبت نکند یادآور می‌شود: موضوعی که در جشنواره امسال ما را آزار داد همین نبود تماشاگر و از بین رفتن دیالوگ بین هنرمند و مخاطب بود.
نیاز به غذای روح
طاهری که بر این باور است کرونا بیش از هرچیزی در ایران به تئاتر لطمه زده است، نظرش درباره برگزاری جشنواره امسال را این گونه بیان می‌کند: نمی‌شود یک فعالیت هنری را تعطیل کرد و از بین برد. در طول این یک سال، فعالیت‌های تئاتری در کشور به تمامی تعطیل شده بود و جشنواره جان تازه‌ای به تئاتر داد تا همچنان در جریان باشد. همچنین به واسطه برگزاری جشنواره چندین هزار نفر کار کردند و هنرمندان از سرخوردگی خارج شدند.
به نظر او، همه چیز معیشت نیست و انسان نیاز به غذای روح هم دارد. غذای روح هنرمند هم در کار و فعالیت معنا می‌شود.
این هنرمند درباره نحوه برگزاری سی ونهمین دوره جشنواره تئاتر فجر هم یادآور می‌شود: برگزارکنندگان امسال با یک شرایط به شدت سخت روبه رو بودند آن‌ها نمی‌دانستند می‌شود جشنواره را برگزار کرد یا نه. اگر هم بتوان برگزار کرد چطور باید باشد که دوستان و دشمنان خوششان بیاد. اما در مجموع به نظر من برای سال اول، تجربه خاص و خوبی برای برگزارکنندگان جشنواره بود و من بر ضدش حرف نمی‌زنم، چون نمی‌دانم اگر کسی مثل من مسئول بود باید چطور رفتار می‌کرد.
طاهری همچنین گوشزد می‌کند: من آینده تئاتر را به شدت افتضاح می‌بینم و هیچ آینده خوبی را برایش متصور نیستم. فکر می‌کنم تئاتر ما نیازمند مدیریتی بسیار قدرتمند است، مدیریتی که تا حالا انجام نشده است.
به باور او تئاتر کشور پیش از این رو به افول بوده و جریان کرونا هم بدتر آن را به سمت افول کشانده است. اکنون برای جان گرفتن آن نیاز به یک رستم دستان است. این بازیگر یادآور می‌شود: مدیریت تئاتر باید یک تکان جدی بخورد. ما برای این روز‌ها هیچ برنامه ریزی نداریم و در لحظه تصمیم می‌گیریم. الان هم همه منتظرند تا ببینند شرایط بعد از کرونا چه می‌شود، اما من به عنوان کسی که تجربه اندکی دارم فکر می‌کنم هیچ اتفاقی برای تئاتر نخواهد افتاد.
طاهری که پیش از جشنواره امسال، دو جایزه اول بازیگری را در دو بخش جشنواره سی ودوم فجر و یک جایزه کارگردانی را از جشنواره سی وسوم فجر هم کسب کرده بود درباره برنامه‌های آینده اش نیز توضیح می‌دهد: این روز‌ها مشغول بازی در سریال «طلاق» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی هستم همچنین شاید نمایش «بیماری خانواده میم» را کارگردانی کنم که نمایشنامه اش به قلم یک نویسنده ایتالیایی است.
عکس نمایه: علی حدادی اصل/ خبرگزاری آنا