این هفته در نگارخانه «هنگام»، ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه ﮔﺮوﻫﯽ ﭼﺎپ دﺳﺘﯽ با نام «ﺗﮑﺮار» برپا بود. نگارخانهای که به تازگی تأسیس شده است و دارد در مسیر درستی حرکت میکند. نمایشگاهی که بدون عیب برگزار شد و تمام هم و غمش را گذاشته بود به معرفی هرچه بهتر این هنر و فروش آثار به صورت حرفه ای.
امیرمنصوررحیمیان | شهرآرانیوز - ایرانیان، علاوه بر خیلی چیزها، با هنر هم معروف هستند. هنوز بسیاری از بازارهای قدیمی و با اصل ونسب، پر از مغازهها و کارگاههای قلم زنی، حکاکی و چاپ دستی، میناکاری، قالی بافی، قلم دان سازی، قلم زنی، نمدبافی، خاتم کاری و بسیاری از هنرهای اصیل است. در بین این هنرها، هنرهایی هم هست که ممکن است مربوط به این سرزمین نباشد، ولی با طرح و خلاقیت هنرمندان، اهلیت پیدا کرده و بومی شده است. از آن جمله حکاکی و چاپ دستی است که آن را نمیشود فقط به ایرانیان نسبت داد. فنی که در دسته قدیمیترین و بااصالتترین نوع هنرهای تجسمی دسته بندی شده است و قدمتی به بلندی تاریخ هنر دارد. هنری که بیشتر باید در موردش بدانیم.
این هفته در نگارخانه هنگام، ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه ﮔﺮوﻫﯽ ﭼﺎپ دﺳﺘﯽ با نام «ﺗﮑﺮار» برپا بود. نگارخانهای که به تازگی تأسیس شده است و دارد در مسیر درستی حرکت میکند. نمایشگاهی که بدون عیب برگزار شد و تمام هم و غمش را گذاشته بود به معرفی هرچه بهتر این هنر و فروش آثار به صورت حرفه ای.
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﭼﺎپ اﮔﺮﭼﻪ از قرن ﻫﺠﺪﻫﻢ ﺑﻪ اﺑﺰاری ﺑﺮای ﺑﯿﺎن ﻫﻨﺮ در اروﭘﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷـﺪ، ولی ﭘﯿﺸﯿﻨﻪای ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ ﺧﻮد ﻧﻘﺎﺷـﯽ دارد و ﺑﻪ ﻋﺼـﺮ ﻏﺎرﻧﺸﯿﻨﯽ ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدد. در آﻏﺎز ﺷـﮑﻞﮔﯿﺮی ﺗﻤﺪن ﻫﻢ ﺳـﻮﻣﺮیﻫﺎ از ﭼﺎپ ﺑﺮ روی ﻣﻬﺮﻫﺎی ﮔﻠﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان یکی از ﺷﯿﻮههای ارﺗﺒﺎﻃﯽ استفاده ﻣﯽکردﻧﺪ. در قرن دوم ﻣﯿﻼدی، ﭼﯿﻨﯽﻫﺎ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﭼﺎپ را ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﺼــﺎوﯾﺮی از زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮدﻧﺪ.
اﻣﺎ ﯾﮑﯽ از ﺟﺬابﺗﺮﯾﻦ شیوه استفاده از آنها نوع ژاﭘﻨﯽ این هنر بود. ﭼﺎپ ﭼﻮب که ژاپنیها به آن «اوکی یوئه» میگفتند و در اواﺳﻂ قرن ﻫﺸﺘﻢ ﻣﯿﻼدی رایج بود. در اروﭘﺎ ﻫﻢ ﭼﺎپ روی ﭘﺎرﭼﻪ از قرن ﺷـﺸـﻢ آﻏﺎز ﺷـﺪ. همچنین اوﻟﯿﻦ ﺣﮑﺎﮐﯽ ﻫﺎ در آﻟﻤﺎن قرن ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ ﺷـﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ «آﻟﺒﺮﺷـﺖ دورر» در قرن ﺷـﺎﻧﺰدﻫﻢ ﺑﻪ اوج ﺧﻮد رﺳـﯿﺪ. در قرن ﻫﻔﺪﻫﻢ، ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان از ﭼﺎپ اﺳـﯿﺪی یا گراور ﺑﻪ ﻋﻨﻮان روﺷﯽ ﮐﻤﺘﺮ ﺗﺠﺎری و ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﻫﻨﺮی و ﺧﻼﻗﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ آﺛﺎر ﻫﻨﺮی اﺳـﺘﻔﺎده ﮐﺮدﻧﺪ. در اﯾﻦ زﻣﺎن «راﻣﺒﺮاﻧﺪ» ﭼﺎپ ﻫﻨﺮی را ﭼﻨﺎن ارﺗﻘﺎ داد ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒا از آن زﻣﺎن ﺗﺎﮐﻨﻮن ﯾﮑﯽ از ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی ﻣﺤﺒﻮب ﺑﺮای ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺑﻮده است.
اﻣﺎ ﭼﺎپ دﺳﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﻇﻬﻮر و ﺑﺮوز ﭼﺎپﻫﺎی ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ ﮐﺎرﮐﺮد ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﺧﻮد را از دﺳـﺖ داده ﺑﻮد در سالهای اﺧﯿﺮ بار دﯾﮕﺮ در ﻋﺮﺻﻪ ﻫﻨﺮ قد راست کرده اﺳـﺖ. ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﺮﻓﺮاز و ﻧﺸـﯿﺐ و اﻣﮑﺎﻧﺎت ﮔﺴـﺘﺮده اﯾﻦ اﺑﺰار ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻗﺪﯾﻤﯽ در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ دﺳـﺘﺎوردﻫﺎی ﻣﺪرن اﯾﻦ روزﻫﺎ، ﺗﺠﺎرب ﺗﺠﺴﻤﯽ را ﺑﺴـﯿﺎر ﻏﻨﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ. در اﯾﺮان ﻫﻢ ﭼﺎپ دﺳﺘﯽ از ﻋﺼﺮ ﻗﺎﺟﺎر ﺗﺎ اﻣﺮوز ﺑـﺎ ﻓﺮاز و ﻧﺸﯿﺐ ﻫﺎی ﺧﻮد ﻫﻤﻮاره ﯾﮑﯽ از اﺑﺰارﻫـﺎی ﻣﺤﺒﻮب ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺑﻮده اﺳﺖ. به هرحال هنر حکاکی و چاپ دستی هم مثل تمام هنرها از یک منبع جاری میشود و یک وظیفه دارد. روح آدم را جلا بدهد و مثل باران نم نم بهار بخورد به سر و صورت آدم و بیدارش کند. نمایشگاهی که به نظر توانست این مهم را به انجام برساند. اﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺷـﺎﻣﻞ ۴۳ اﺛﺮ از ۲۳ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻣﻌﺎﺻﺮ اﺳﺖ.
برخی از ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪه در اﯾﻦ ضیافت تماشا از هنرمندان برجسته و استادان این هنر هستند. ﻣﺤﺴﻦ وزﯾﺮی ﻣﻘﺪم، ﻓﺮاﻣﺮز ﭘﯿﻼرام، ﭘﺮواﻧﻪ اﻋﺘﻤﺎدی، ﻫﻤﺎﯾﻮن ﺳـﻠﯿﻤﯽ، ﺳـﯿﺮاک ﻣﻠﮑﺎﻧﯿﺎن، ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻣﻌﺘﺒﺮ، ﺣﻤﯿﺪ ﭘﺎزوﮐﯽ و ﺑﻬﺮام دﺑﯿﺮی، کسانی هستند که دیدن آثارشان بر روی دیوارهای نگارخانهای مشهدی، غنیمت بزرگی به حساب میآید. در اﯾﻦ نمایشگاه، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای ارزﺷﻤﻨﺪ از اﻧﻮاع ﭼﺎپﻫﺎی دﺳـﺘﯽ، از ﺟﻤﻠﻪ ﭼﺎپ ﺳﯿﻠﮏ، ﭼﺎپ ﺑﺮ روی ﻓﻠﺰ، ﭼﺎپ ﺳﻨﮕﯽ و ﻟﯿﻨﻮﮐﺎت اﺳـﺖ. اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺎ روز یکشنبه دهم اﺳﻔﻨﺪ، ﻣﻬﻤﺎن نگارخانه ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. پیشنهاد میکنم ساعت ۴ تا ۷ عصر حتما به آدرس: بولوار خیام، خیابان ارشاد، بین پیام و وحدت بروید و خودتان را از دیدن آثار این نمایشگاه محروم نکنید.