کرونا دهمین دوره مسابقات شطرنج جام فردوسی مشهد را از رده بین‌المللی خارج کرد.
مرتضی اخوان | شهرآرانیوز؛ حالا چند‌روزی می‌شود که شطرنج‌بازان دست‌به‌مهره هستند و تجربه یک دوره مسابقه حضوری را در دورانی که کرونا بدجور بازار رقابت‌های آنلاین را داغ کرده بود، از سر می‌گذرانند؛ تجربه‌ای که شاید برای همین شمار اندک شرکت‌کننده در دهمین دوره رقابت‌های جام فردوسی جذاب و پُرهیجان باشد، اما حقیقت آن است که به جام بین‌المللی که امسال «بین‌المللی» اش افتاده، سیمای شیکی نداده است.
جام بین‌المللی شطرنج فردوسی، به‌عنوان مهم‌ترین رویداد شطرنج سال مشهد، سال گذشته در ابتدای همه‌گیری ویروس کرونا با‌وجود ثبت‌نام از بیش از ۵۰۰ شطرنج‌باز لغو شد و امسال قرار بود با شیب کاهشی روند ابتلا به کووید۱۹ در کشورمان به‌صورت حضوری برگزار شود تا بار دیگر شطرنج در استان رونق بگیرد؛ اما محدودیت‌های کرونایی باز هم مانع آن شد تا جام فردوسی به کیفیت و رنگ‌و‌لعاب سال‌های قبل برگزار شود.
برگزاری به قیمت بقا
برگزاری شطرنج جام فردوسی حتی با همین سطح از کمیت و کیفیت، دستاورد تلاش هیئتی است که در طول یک‌سال گذشته با فعالیت‌های آنلاین و مجازی جزو فعال‌ترین هیئت‌های ورزشی استان بوده است. هیئت شطرنج خراسان‌رضوی در سال۹۹ و در روز‌هایی که کرونا شطرنج را در کشور تعطیل کرده بود، ۱۳ مسابقه ریتید برگزار کرد؛ ۳ بار بیشتر از تمامی مسابقات ریتیدی که در کشور و در تمام ۳۰ استان دیگر کشور برگزار شد! با‌وجود‌این، برگزاری جام شطرنج فردوسی در سال۹۹ بهایی داشت که کاهش بیش از یک‌ششمی ظرفیت حضور شرکت‌کنندگان در این دوره، کمترین آن بود. رقابت‌های امسال با شرکت ۵۰ شطرنج‌باز برگزار می‌شود، در‌حالی‌که در آخرین دوره برگزاری ۴۰۴ شطرنج‌باز پای تخته به رقابت پرداخته بودند.
۳ جدول و ۹ برنده
رقابت‌های جام فردوسی سال۹۹ در ۳ بخش سریع، برق‌آسا و استاندارد برگزار می‌شود. این مسابقات از ۱۴اسفند آغاز شده است و تا بیستم ادامه دارد. در بخش سریع این مسابقات که به پایان رسیده است، سیدامیررضا رضوی، سبحان زحمتی و عرفان احمدی به‌ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را به دست آوردند. همچنین در بخش برق‌آسا که به پایان رسیده است، سبحان زحمتی، پرویز خزاعی و کسری گودرز، رتبه‌های اول تا سوم را از آنِ خود کردند. رقابت‌های بخش استاندارد هنوز ادامه دارد و روز بیستم اسفند تکلیف جدول آن مشخص خواهد شد. در هر بخش ۵۰ شطرنج‌باز با هم مسابقه دادند که ۴۸ نفر ایرانی و ۲ نفر از کشور افغانستان بودند.
غیبت ستاره‌های بزرگ در آسمان فردوسی
رئیس هیئت شطرنج خراسان‌رضوی دلیل غیبت ستاره‌های بزرگ شطرنج ایران در مسابقات جام فردوسی را این‌چنین توضیح داد: ما محدودیت‌های جدی کرونایی را داشتیم که سعی کردیم از سایر استان‌ها در این مسابقات حاضر نشوند؛ چرا‌که کار از حیث رعایت دستورالعمل‌ها سخت می‌شد. رضا پاشانجاتی افزود: البته در این پیکار‌ها ۱۱ شطرنج‌باز از تیم ملی نوجوانان و جوانان نیز حضور داشتند، اما بسیاری از شطرنج‌بازان مطرح نتوانستند در مشهد حاضر شوند. وی تصریح کرد: البته نفراتی، چون مرصاد خداشناس و وصال حامدی‌نیا در این پیکار‌ها شرکت کردند.
نبود خارجی‌ها «جام فردوسی» را کشوری کرد
حضور تنها ۲ شرکت‌کننده افغانستانی در این پیکار‌ها که آن‌ها هم از ساکنان مشهد هستند، به هیچ‌وجه نمی‌تواند به مسابقات جام فردوسی امسال، رویکردی بین المللی بدهد؛ مسئله‌ای که البته پاشانجاتی هم آن را قبول دارد و در‌این‌باره اظهار کرد: محدودیت‌ها مشکلات فراوانی را در راه دعوت از شطرنج‌بازان خارجی پیش پای ما گذاشت. من یک نمونه را بازگو می‌کنم. ما می‌خواستیم یک شطرنج‌باز گرجستانی را به ایران بیاوریم که آن شطرنج‌باز گفت من باید قبل از سفر به ایران ۲ هفته در کشور خودم قرنطینه باشم و بعد به ایران هم که آمدم، باز ۲ هفته باید قرنطینه باشم! این‌طور دست‌کم یک‌ماه گرفتار مسابقات خواهم بود. وی افزود: سال قبل ما از ۱۰ کشور صاحب شطرنج دنیا، دعوت‌شده به جام فردوسی داشتیم که کرونا مانع برگزاری رقابت‌ها شد؛ اما امسال اوضاع کاملا فرق داشت.
جوان‌گرایی و انگیزه‌ای برای آینده
«در پایان این مسابقات ما هر ۳ جدول را به فدراسیون جهانی شطرنج ارسال می‌کنیم تا درجه بین‌المللی شطرنج‌بازانمان محاسبه شود.» این حرف‌هایی است که رضا پاشانجاتی به زبان آورد. او تصریح کرد: این مسئله عامل انگیزشی خیلی خوبی برای شطرنج‌بازی است که یک‌سال است در هیچ مسابقه‌ای شرکت نکرده و به ارتقای رنکینگ جهانی‌اش نیاز دارد. این مسابقات فرصت خوبی برای این اتفاق است. وی خاطرنشان کرد: در رقابت‌های امسال بیش از ۹۰درصد بچه‌ها از رده سنی زیر ۱۶سال هستند و انگیزه‌های زیادی دارند. پاشانجاتی یادآور شد: می‌خواستیم این چرخه از جریان نیفتد و شطرنج برگزار شود تا بچه‌ها از مسابقات دور نباشند.
ورودی سنگین، جایزه سبک!
ورودی رقابت‌های جام شطرنج فردوسی برای هر شطرنج‌باز ۲۰۰هزار تومان بوده است و گویا فقط ۴ میلیون و ۵۰۰هزار تومان برای جوایز در نظر گرفته شده است؛ رقمی که برای نُه‌نفری که در ۳ بخش به‌عنوان نفرات اول تا سوم برگزیده می‌شوند، رقم چندان زیادی نیست. با‌وجود‌این دهمین دوره جام شطرنج فردوسی در مشهد بالاخره برگزار شد و حالا باید دید خروجی این مسابقات آن‌چنان‌که مسئولان هیئت مدعی هستند، می‌تواند به رشد و ارتقای شطرنج این استان کمک کند یا خیر؟