بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد در برخی محله‌های شهر، نان به طور غیررسمی گران شده است. برخی شهروندان مشهدی به افزایش قیمت و همچنین کوچک شدن اندازه نان معترض هستند.
محسن موسوی‌زاده | شهرآرانیوز؛ سرانجام بعد از کش وقوس‌های فراوان، مسئولان خبر افزایش قیمت نان را تأیید کردند و از اصلاح قیمت انواع نان در آینده نزدیک خبر دادند. هرچند رئیس اتحادیه نانوایان مشهد در گفتگو با ایسنا گفته است که قیمت نان ۴۰ تا ۴۵ درصد افزایش می‌یابد، دیروز یدا... صادقی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، گفت که قیمت جدید نان، کارشناسی و مراحل بررسی آن در استانداری و شورای آرد و نان طی شده است، اما افزایش قیمت نان منوط به هماهنگی استانداری با مقامات وزارت کشور و وزارت صنعت، معدن و تجارت است. این اظهارنظر‌ها نشان می‌دهد که باوجود اجماع برای تغییر قیمت نان، هنوز نرخ‌ها نهایی نشده است.
گرانی غیررسمی نان
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد در برخی محله‌های شهر، نان به طور غیررسمی گران شده است. برخی شهروندان مشهدی به افزایش قیمت و همچنین کوچک شدن اندازه نان معترض هستند. به عنوان نمونه برخی نانوایی‌های سنگک به بهانه افزودن کنجد، این نوع نان را که ۱۴۰۰ تومان قیمت دارد، تا ۳۰۰۰ تومان هم عرضه می‌کنند. همچنین درحالی که مصوب تافتون ماشینی ۶۵۰ تومان است، این نان در برخی مناطق شهر تا ۱۵۰۰ تومان هم عرضه می‌شود. ازطرفی قیمت نان بربری ماشینی در نرخ نامه رسمی ۸۰۰ تومان است، اما در برخی نانوایی ها، نرخ این نوع نان به ۱۲۰۰ تومان افزایش یافته است.
یکی از نانوایان در حوالی میدان توحید به شهرآرا می‌گوید: هزینه‌ها ازجمله نرخ دستمزد کارگر و هزینه آب و برق افزایش یافته است و نمی‌توانیم نان را با نرخ دو سال گذشته به مردم بفروشیم. از طرف دیگر این روزها، شکایت از ما به بهانه‌های مختلف زیاد شده است و مدام باید برای رسیدگی به شکایت‌ها به اتحادیه برویم. این روزها درکنار افزایش هزینه تمام شده با مشکل جریمه‌های میلیونی هم مواجه هستیم، بااین حال به گفته محمود بنانژاد، رئیس اتاق اصناف مشهد، افزایش قیمت نان غیرقانونی است و نانوایان باید تا تصویب قیمت‌های جدید، این محصول را با نرخ مصوب به شهروندان عرضه کنند.
سهم نان در سبد مردم
آمار‌ها نشان می‌دهد نان بخش مهمی از سبد غذایی خانوار‌ها را تشکیل می‌دهد. در گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها که در سبد محاسبه تورم مرکز آمار ایران، ضریب اهمیت ۶۴/۲۶ درصد را به خود اختصاص داده است، غلات و نان از ضریب اهمیت ۶۷/۶ درصدی برخوردار هستند.
در سبد مطلوب غذای ایرانیان که وزارت بهداشت آن را تعریف کرده است، نیز روزانه ۳۲۰ گرم نان قرار دارد که سرانه مصرف نان در کشور را به بیش از ۱۱۰ کیلوگرم در سال می‌رساند. براساس مقاله تحقیقی «بررسی الگوی مصرف نان در ایران»، نان سهم نزدیک به ۱۰ درصدی در مخارج خوراکی دهک اول شهری داشته است. این آمار نشان می‌دهد که حساسیت زیادی درباره افزایش قیمت نان وجود دارد و همین مسئله سبب شده است سیاست گذاران در اصلاح نرخ آن احتیاط پیشه کنند.
آخرین بار نرخ نان در مشهد در سال۱۳۹۸ تغییر یافت و تاکنون این نرخ تغییری نداشته است. نانوایان باتوجه به افزایش هزینه‌های دستمزد کارگران و هزینه‌های جانبی، معتقدند که ثبات نرخ نان، آن‌ها را در تأمین هزینه‌های جاری دچار مشکل کرده است، ازاین رو درخواست اصلاح نرخ نان را مطرح کرده اند، بااین حال افزایش قیمت خرید تضمینی گندم و رسیدن آن از ۲۵۰۰ تومان به ۵ هزار تومان، سبب سخت‌تر شدن تصمیم گیری برای نرخ نان شده است. درواقع اگر نانوایان به دلیل نرخ تورم بالای کشور و رشد هزینه‌های جاری درخواست افزایش قیمت نان را مطرح کردند، اکنون به گفته فعالان حوزه آرد و نان درصورتی که آرد با قیمت جدید گندم به دست نانوایان برسد، حداقل ۷۰۰۰ تومان قیمت خواهد داشت.
این مسئله سبب می‌شود سهم آرد در هزینه تمام شده نان افزایش بیابد. در این صورت، قیمت نهایی نان یا باید با درنظر گرفتن نرخ جدید گندم تصویب شود که این مسئله به منزله زیاد شدن قیمت بیشتر از ۵۰ درصدی نان خواهد بود یا اینکه دولت باید با درنظر گرفتن یارانه برای آرد، قیمت نان را در حد معقولی پایین نگه دارد؛ هرچند این مسئله نیز با آسیب‌های زیادی همراه است. به عنوان نمونه در یک سال اخیر به دلیل تفاوت قیمت آرد نانوایی‌ها با آرد آزاد، بر میزان کشف آرد‌های توزیع شده در خارج از شبکه افزوده شده است.
افزایش قیمت نان، کمتر از میزان اعلام شده
هرچند رئیس اتحادیه نانوایان مشهد گفته است که نرخ نان ۴۰ تا ۴۵ درصد افزایش می‌یابد، رئیس اتاق اصناف مشهد در گفتگو با شهرآرا، میزان افزایش قیمت نان را کمتر از این ارقام می‌خواند و می‌گوید: قیمت نان با درنظر گرفتن تمامی عوامل تولید تعیین می‌شود، بااین حال باتوجه به اینکه دولت هنوز آرد با قیمت یارانه‌ای دراختیار نانوایان قرار می‌دهد، قیمت نان افزایش چشمگیری نخواهد داشت.
محمود بنانژاد می‌افزاید: افزایش هزینه‌های جاری سبب شده است سهم آرد در هزینه تمام شده نان به ۲۵ درصد کاهش بیابد، اما ازسوی دیگر سایر هزینه‌ها افزایش زیادی داشته است. به عنوان نمونه قیمت خمیرمایه نان در چند وقت اخیر رشد چندبرابری یافته است. وی ادامه می‌دهد: ترجیح می‌دهیم هم اکنون رقمی قطعی برای میزان افزایش قیمت نان اعلام نکنیم تا برآورد‌های کارشناسی به نتیجه نهایی برسد. بر این اساس، تمامی قیمت‌های اعلام شده در حد گمانه زنی است.
عبدا... افشاری، دبیر اتاق اصناف مشهد، هم با بیان اینکه امروز قرار است جلسه بررسی هزینه تمام شده قیمت نان برگزار شود، می‌گوید: تا مشخص نشدن نتیجه کارشناسی، قیمت جدید نان اعلام نمی‌شود، ازاین رو باید منتظر پایان جلسات کارشناسی بمانید.
علی غفوری‌مقدم، معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان‌رضوی، هم درباره اصلاح قیمت نان به شهرآرا می‌گوید: درحال بررسی قیمت نان هستیم، اما هنوز به‌دلیل انجام فرایند کارشناسی، نرخ نهایی این کالا مشخص نشده است. علاوه‌بر این منتظر تصمیم شورای آرد و نان کشور هستیم تا مشخص شود آیا قیمت نان به‌صورت کشوری قرار است افزایش بیابد یا اینکه این مسئله به استان‌ها واگذار می‌شود.