محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز؛ پیشگیری یا درمان؟ کدام یک مهم‌تر و مؤثرتر است؟ سؤالی همیشگی و کلیشه‌ای که شاید بتوانیم در هر حوزه‌ای و در هر مقیاس بزرگ و کوچکی از خودمان بپرسیم و جوابش را هم با صدایی بلند و رسا به خودمان بگوییم: پیشگیری. اصلی که می‌گوید عاقلانه است به جای اینکه بعد از بروز مشکل و ظهور بحران تلاش کنیم تا با دست انداز‌های آن روبه رو شویم تا از سر راه برداشته شود، پیش از اینکه آن مسئله به یک چالش سخت تبدیل شود، برنامه ریزی‌های لازم را انجام بدهیم. چون در این صورت نه هزینه گزافی را باید بپردازیم و نه زمان زیادی را از دست می‌دهیم.
این مفهوم را شاید کرونا، بحث قرنطینه کردن و نکردن و اقدامات ایمنی ساز بعد از آن مثل واکسیناسیون، به خوبی به همه اثبات کرد؛ اینکه تعلل در ایمن کردن اوضاع بعد از همه گیری یا نبستن راه‌های ورود این ویروس در زمان لازم و به مدت لازم، عواقب جبران ناپذیری را به بار می‌آورد. کرونا البته فقط یک نمونه از این بحران هاست. این داستان را می‌توان به بسیاری از مسائل دیگر تعمیم داد. اینکه چرا وقتی مشکلی در هر زمینه‌ای ایجاد می‌شود، مثل این می‌ماند که قرار است تا ابد جزوی از روزمرگی هایمان بشود؟ چرا موضوع قطعی برق تمام نمی‌شود؟ چرا تأمین کالا‌های اساسی مثل مرغ و گوشت این اواخر همیشه با چالش روبه روست؟ چرا گرانی نان نگرانی‌هایی را برای مردم ایجاد می‌کند؟ خلائی که در جریان مدیریت این موضوعات وجود دارد، کجاست؟
حتما شما هم دقت کرده اید که این روز‌ها بعد از یک دوره تقریبی سکوت و سکون که تقریبا خبری از صف‌های مرغ و خاموشی‌های روی اعصاب نبود، دوباره پای این مسائل دست کم به فضای مجازی و رسانه‌ها باز شده است. خبر‌ها می‌گوید قیمت مرغ تا ۴۰ هزار تومان هم رسیده و خاموشی‌ها هم دوباره در راه است. اما جزئیات از چه قرار است؟
ایجاد صف‌های طولانی مرغ در بسیاری شهر‌ها به قدری سروصدا کرد که محال است تصویر انتظارکشیدن برای دریافت آن به این زودی از یاد‌ها برود. داستانی که گرانی و کمبود مرغ باعثش شد و در صفحات مجازی واکنش‌های منفی زیادی به دنبال داشت.
این روز‌ها وقتی دوباره رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی و مطبوعات را دنبال می‌کنیم، به نظر می‌رسد این مسئله حالا تقریبا همزمان با افزایش قیمت مرغ دوباره رخ نشان داده است. نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس از این گفته است که قیمت مرغ به ۴۰ هزار تومان رسیده و محمدرضا حسینا، عضو اتاق بازرگانی، درباره آینده قیمت مرغ و گوشت گفته پیش بینی ما این است که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، مرغ دست کم به کیلویی ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان و گوشت قرمز هم به کیلویی ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان خواهد رسید. لابه لای این خبر‌ها عکسی هم در فضای مجازی دست به دست شد با عنوان صف مرغ میدان تره بار امیرآباد. عکسی که یادآور اوضاع همین چند وقت پیش شد.
البته گویا داستان به همین جا ختم نمی‌شود. مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران مرغ تخم گذار هم از این گفته است که در فصل بعدی با بحران تولید روبه رو خواهیم شد و در مهرماه شاهد افزایش قیمت تخم مرغ نیز خواهیم بود.
مهربانو مهدوی، خبرنگار حوزه کشاورزی، در توئیتی نوشت امسال با ۳۰۰ هزار تن کمبود مرغ روبه رو هستیم. کاهش شدید جوجه ریزی در واحد‌های مرغ مادر در سال ۱۳۹۹ موجب شده است کشور امسال با کمبود ۲۰۰ میلیون قطعه جوجه یک روزه گوشتی و ۳۰۰ هزار تن مرغ روبه رو باشد.
قصه خاموشی‌ها جدیدتر از حاشیه‌هایی است که برای مرغ ایجاد شد. چندروزی بود که با قطعی‌های مکرر و بی برنامه برق روبه رو نشده بودیم، اما گویا این وضعیت فقط برای مدتی کوتاه ثبات داشته است. در بسیاری از شهر‌ها و استان‌های کشور موج‌های آغازین خاموشی به راه افتاده است. مشهد، شیراز، کرمانشاه و.... روابط عمومی برق منطقه‌ای استان فارس با توجه به اجرای برنامه احتمالی مدیریت اضطراری بار ناشی از کمبود تولید و افزایش مصرف برق دوباره جدول قطعی برقی تنظیم کرده و در اختیار شهروندانش قرار داده است.
این در حالی است که بسیاری از شهروندان شیرازی با قطعی برق ناگهانی و بدون اعلام قبلی و آنچه در جدول زمان بندی منتشر شده است، روبه رو شدند. مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان کرمانشاه هم با بیان اینکه هفته سختی از نظر مصرف برق پیش رو داریم، از مشترکان خواست در این هفته حتما صرفه جویی کنند. شرکت برق مشهد هم به دنبال افزایش دما و افزایش مصرف برق، در اطلاعیه‌ای بیان کرده که زمان احتمالی خاموشی‌ها حداکثر ۱۲۰ دقیقه است.
کرونا یا قطعی برق یا با مشکل روبه شدن در مسیر تهیه اقلام اساسی، تفاوتی نمی‌کند. مردم همیشه سعی کرده اند تا در روز‌هایی که سخت‌تر می‌گذرد، به نوبه خودشان تلاش کنند تا مشکلات روزمره خودشان را برطرف کنند؛ خواه با صرفه جویی و خواه با قرنطینه. اما کاش این همراهی‌ها پایان خوش داستان این اتفاقات بود یا دست کم تلنگری برای تصمیم گیرندگان و مسئولان برای یادآوری این نکته باشد که وقتی مسئله‌ای به راه حل‌های بنیادین و ساختاری نیاز دارد، با راه حل‌های موقت حل نمی‌شود.
این صحبت‌ها فقط یک سوی این ماجراست. نمی‌شود از این مسائل حرف زد و از اثر مستقیم آن بر وضعیت معیشت مردم سخن نگفت. شاید بد نباشد لابه لای این صحبت‌ها نگاهی هم بیندازیم به گزارش مرکز آمار ایران درباره وضعیت درآمد و هزینه خانوار‌های ایرانی در سال گذشته. آمار‌ها می‌گوید در بین هزینه‌های خوراکی، بیشترین سهم مربوط به هزینه آرد، رشته، غلات، نان و فراورده‌های آن و گوشت است، هرکدام با ۲۱ درصد. اقلامی که مردم مدت هاست با نوسان قیمت آن‌ها دست وپنجه نرم می‌کنند. در بین هزینه‌های غیرخوراکی هم بیشترین سهم با ۵۰ درصد مربوط به هزینه مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.