شهرآرانیوز - مستند «زندگی میان پرچمهای جنگی» شامگاه یکشنبه ۳ مرداد در پردیس سینمایی هویزه به نمایش گذاشته شد. پس از پایان فیلم، محمدکاظم کاظمی شاعر و نویسنده افغانستانی و سید ابوطالب مظفری نویسنده و منتقد ادبی اهل افغانستان به نقد و بررسی این اثر پرداختند که در ادامه میخوانید.
سید ابوطالب مظفری در این جلسه گفت: گذشته از اینکه ما بر این مستند نقد داشته باشیم، اثری تقدیرشدنی است، زیرا یکی از مشکلات افغانستان ناشناس بودنش برای همسایگان، به ویژه برای مردم ایران است که پیامدهای منفی نیز داشته است. خیلی خوب است فیلم سازان و خبرنگاران ایرانی به افغانستان توجه میکنند، اما این توجهها اخبار واقعی و مستند افغانستان را منتقل نمیکند. یک وقت به کشوری توجه میکنیم، اما اطلاعاتی که میدهیم همه جانبه نیست.
نویسنده و منتقد ادبی اهل افغانستان ادامه داد: این انتقاد به دوستان دیگر ازجمله استاد محمدحسین جعفریان که قبل از آقای اسلام زاده در میان طالبان بوده و با احمد شاه مسعود هم فیلمها و مستندهایی ساخته وارد است. فعلا در مقام نفی و اثبات این موضوع مستند نیستم، اما این ذهنیت در میان فرهنگیان ما هست که افغانستان فقط احمد شاه مسعود نبوده و در کارهای اسلام زاده نیز طالبان صددرصد، این گروهی که به ما معرفی کرده است نیست.
او توضیح داد: در مستند با نام «تنها میان طالبان» طالبان را گروهی از بدنه مردم افغانستان معرفی کرد که ممکن است بخشی اش درست باشد، اما بخش دیگر درست نیست. در مستند دوم نیز با نام «زندگی میان پرچمهای جنگی» میگوید نه تنها طالبان از بین مردم برخاسته که مقابل دشمنان واقعی افغانستان هم مبارزه میکند و با این دو فاکتور طالبان تطهیر شده است.
موضعی که بخشی از جامعه فرهنگی آن را نفی میکند. البته اگر این مستند در زمان دیگری پخش میشد تا این اندازه نقد نمیشد، اما در روزگاری نمایش داده میشود که ما در افغانستان با مشکلات زیادی روبه رو هستیم. در ادامه، محمدکاظم کاظمی گفت: مدتها بود نام مستند را شنیده بودم. دیدن این مستند به دلیل وضعیت خاصی که در آن قرار داریم و ابهامی که درباره این وضعیت وجود دارد، مخصوصا برای دوستان ایرانی مان که همیشه وضعیت در افغانستان برایشان سؤال برانگیز است مطلوب و سودمند است. باید کار آقای اسلام زاده را برای ساخت مستند در افغانستان و مجموعه وطن دار که در صداوسیمای ایران پخش میشد، تحسین کرد. کار در افغانستان خطر و آسیبهای خودش را دارد.
شاعر و نویسنده افغانستانی درباره این مستند و نگاه کلی که در رسانههای ایران و مجموعه فعالیتهای رسانهای ایران دیده میشود، گفت: در این فیلم و بعضی اظهارنظرها دو قطبی طالبان و داعش را میبینیم. به نوعی به نظر میرسد با پررنگ کردن دو قطبی طالبان و داعش، تعبیر پلیس بد و پلیس خوب تداعی میشود. پررنگ کردن این موضوع که داعش در افغانستان حضور گستردهای دارد و ستایش طالبان از این نظر که با داعش میجنگد، ذهن را منحرف میکند. به نظرم نمیشود با قاطعیت ترسیم کرد و گفت طالبان با گرایشی مخالف است و داعش گرایش ضد مردمی دارد، اینها سیال است. کسی که طرف دولت است روز دیگر در طرف داعش است.
او افزود: من در مورد واقعه روستای میرزا اولنگ اطلاع دقیقی ندارم، اما این قدر میتوانم بگویم در افغانستان به طور کلی گروههایی هستند که هر زمان به رنگی درمی آیند. یک گروهی داریم که در مجموع از جنگ در افغانستان نفع میبرند و زندگی آنها در رفتارهای مخالف دولت است. در فیلم دیدیم گروه داعشی که فرمانده شان شخصی به نام غضنفر بود تسلیم طالبان شده و این جریانها رد و بدل میشود. افراد به راحتی تغییر جبهه و موضع میدهند.
کاظمی بیان کرد: به نظرم به اعتبار اینکه در نواحی فاریاب افغانستان طالبان با داعش درگیر بودند و تعدادی از افراد داعش را دستگیر کردند نمیشود این طور قلمداد کرد طالبان دشمن داعش در افغانستان به حساب میآید. موضوعی که کمتر به آن پرداخته شد رفتار طالبان با مردم بود. با توجه به مدت زمان مستند، دوگانه مردم و طالب، غایب بود.