انتقاد رئیس سازمان برنامه‌ریزی استان از قوانین محدود‌کننده درباره واگذاری پروژه‌های نیمه‌تمام
مسعود سلطانی - این روز‌ها صحبت از بودجه بدون نفت تریبون‌های دولتی را پر کرده است. سال‌هاست که اقتصاد ایران به درآمد حاصل از این مایع سیاه‌رنگ و خام عادت کرده است. اقتصاد نفتی ایران اکنون بدون درآمد‌های سرشار نفتی شبیه آدمی است که با کمر خم در گرد و غبار راه برود و تنگی نفس هم داشته باشد. دولت بدون نفت، افتان و خیزان و بدون عصا حرکت می‌کند.
همین شد که در سال ۹۸ هم بودجه را با ۲ سقف پیش‌بینی کردند. سقف دوم در صورت تحقق درآمد‌های نفتی بسته شد، سقفی که رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان درباره آن می‌گوید به عنوان یک کارشناس بعید می‌داند حتی سقف اول بودجه ۹۸ به طور کامل محقق شود.
روز گذشته رضا جمشیدی به مناسبت روز آمار با دستانی پر از پوشه‌های قطور و صفحات پر از عدد و رقم به میان خبرنگاران آمد و بیش از ۲ ساعت آمار استان را برای رسانه‌ها رو کرد و به سؤالات پاسخ داد.
پروژه‌های نیمه‌تمام را رایگان می‌فروشیم
او صحبت‌های خود را با مرور برخی آمار از جمعیت استان و مهاجرت به مشهد و روستا‌های شهرستان مشهد شروع کرد تا زنگ خطر مهاجرت را به صدا درآورد. او با انتقاد از وضعیت پروژه‌های نیمه‌تمام در کشور صحبت‌های خود را تمام کرد. صحبت‌های جمشیدی هر‌چه به آخر جلسه می‌رسید مهم‌تر می‌شد پس ماجرای آمار‌های استان را از انتها به ابتدا بخوانید.
پروژه‌های نیمه‌تمام بلای جان دولت شده است. در استان ۲۰۰۰ پروژه نیمه‌تمام داریم. دولت برای اینکه شر این پروژه‌ها را از سر باز کند حتی حاضر شده است که برخی از این پروژه‌ها را رایگان واگذار کند و به خریدار تسهیلات هم بدهد. اما مشکل اینجاست که قانون موجود برای این واگذاری‌ها سخت و پیچیده است. تعداد این پروژه‌ها که ذیل تبصره ۱۹ قانون برنامه و بودجه است در استان ما ۱۹۳ مورد است.
جمشیدی درباره این پروژه‌ها گفت: در سال ۹۶ تعداد پروژه‌های واگذار‌شده ۴۱۶ مورد بود که در سال ۹۷ به ۹۱۱ پروژه رسید. با وجود این، هیچ‌کدام از پروژه‌های موضوع تبصره ۱۹ قانون برنامه و بودجه که شامل ۱۹۳ پروژه در استان می‌شود تاکنون واگذار نشده است. دولت برای تسهیل و تسریع در امر واگذاری این پروژه‌ها ۶۷ میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی کرده است، اما فرایند واگذاری با مشکلاتی مواجه است.
وی ادامه داد: وضعیت درآمدی دولت خوب نیست و چاره‌ای جز واگذاری پروژه‌ها نداریم. دولت این اجازه را داده است که پروژه‌ها حتی به صورت رایگان و با ارائه تسهیلات واگذار شود تا توجیه اقتصادی پیدا کند، اما تاکنون هیچ‌کدام از پروژه‌های مربوط به این قانون در سطح استان واگذار نشده است.
اختیارات قانونی برای اولویت‌بندی نداریم
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان در پاسخ به سؤال خبرنگار شهرآرا درباره تعدد پروژه‌ها و محدودیت‌های دولت در به انجام رساندن پروژه‌ها و غیر‌مؤثر بودن بودجه‌های پیش‌بینی‌شده گفت: منابع کشور جواب‌گوی نیاز تمام پروژه‌ها نیست. در استان ۲۰۰۰ پروژه نیمه‌تمام داریم. باید برای به انجام رساندن این پروژه‌ها اولویت‌بندی صورت گیرد، اما اختیار تعیین پروژه‌ها طبق قانون در دست کمیته شهرستان‌های استان است که متشکل از فرمانداران است.
جمشیدی با اشاره به اینکه با وجود ناتمام ماندن ۲۰۰۰ پروژه در استان در سال جاری ۳۳۷ پروژه جدید نیز در سطح استان تصویب شده است گفت: در این زمینه، مشکلات قانونی وجود دارد. ما باید مجوز ایجاد پروژه‌های جدید را تنها با ۲ شرط تصویب کنیم. نخست اینکه پروژه جدید توجیه اقتصادی، محیط زیستی و ... داشته باشد و دوم اینکه بودجه مورد نیاز پروژه‌های جدید از مجموع ۱۰ درصد اعتبارات عمرانی تجاوز نکند.
وی با انتقاد از وضعیت پروژه‌های نیمه‌تمام در کشور و اینکه تنها ۳۰ درصد بودجه عمرانی کشور در اختیار ۳۱ استان ایران است گفت: طبق آخرین گزارش‌ها بودجه مورد نیاز برای اتمام پروژه‌ها در سطح کشور بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. این در حالی است که بودجه عمرانی کشور حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان است و بعید به نظر می‌رسد بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان محقق شود. اگر تورم را لحاظ نکنیم، برخی پروژه‌ها در صورت ادامه وضع موجود بعد از ۱۵ سال به اتمام می‌رسند.
حساب و کتاب با رئیس جمهور
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان در خصوص آخرین وضعیت اعتبارات پروژه‌هایی که در سفر رئیس‌جمهور در استان مصوب شد گفت: در سفر اول رئیس جمهور ۵۸ پروژه به ارزش ۱۲۴۰ میلیارد تومان منعقد شد که تاکنون به این پروژه‌ها ۱۸۱۴ میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافته است. همچنین در سفر اول رئیس‌جمهور ۶ پروژه مصوب شد که اعتبار ۶۵۲ میلیارد تومانی داشت و تاکنون ۴۶۵ میلیارد تومان از این رقم تخصیص یافته است.
جمشیدی تصریح کرد: ۵۸ پروژه موضوع تفاهم‌نامه‌های سفر اول رئیس‌جمهور تاکنون اعتبار بیشتری دریافت کرده‌اند. با این حال، هنوز اعتبار ۶ پروژه مصوب کامل نشده است.
وی با اشاره به سفر دوم هیئت دولت به استان نیز گفت: در جریان این سفر، ۵۹ پروژه با اعتبار ۲۱۶۰ میلیارد تومان تصویب شد. در همان سفر، مقرر شد که اعتبار مورد نیاز این پروژه‌ها طی ۳ سال به استان تزریق شود. برای سال ۹۷ اعتبار ۸۸۷ میلیارد تومان، سال ۹۸ اعتبار ۸۴۷ میلیارد تومان و سال ۹۹ اعتبار ۴۲۶ میلیارد تومان تعیین شد. در سال گذشته از این محل ۵۹۹ میلیارد تومان تخصیص یافت. امسال نیز تاکنون ۶۷۵ میلیارد تومان تخصیص یافته است. با این حساب، ۴۶۳ میلیارد تومان از برنامه پیش‌بینی‌شده عقب هستیم.
چقدر از بودجه سال ۹۸ استان آمده است؟
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان ادامه داد: در سال جاری ۲۳۴۰ میلیارد تومان اعتبار از طریق سازمان برنامه و بودجه کشور به استان ابلاغ شده که از این رقم ۹۳۱ میلیارد تومان تخصیص یافته است. ۸۸۵ میلیارد تومان مربوط به اعتبارات هزینه‌ای ۲۴ دستگاه اجرایی است که ۵۶ درصد تخصیص یافته است.
جمشیدی افزود: ۱۴۵۶ میلیارد تومان اعتبارات عمرانی به استان ابلاغ شده است که از این رقم ۴۳۶ میلیارد تومان معادل ۳۰ درصد تخصیص یافته است. از این رقم، ۵۶ میلیارد تومان نقد و ۳۸۰ میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی است که سررسید‌های یک تا سه‌ساله دارد.
۲۰۵۲ صندلی خالی مدیریتی در استان
وی درخصوص نیروی کار فعال در دستگاه‌های دولتی استان نیز گفت: بدون احتساب کادر آموزشی در اداره‌کل آموزش و پرورش، در مجموع ۷۲ هزار و ۱۶۳ پست شغلی در این دستگاه‌های اجرایی استان تعریف شده که از این میان، ۳۳ هزار و ۴۶۴ پست بدون تصدی است. ۴۶ درصد پست‌های خالی مربوط به دانشگاه علوم پزشکی است که از مجموع ۳۷ هزار پست در این دستگاه ۲۰ هزار پست خالی و بدون متصدی است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان در خصوص تعداد پست‌های مدیریتی در استان گفت: ۶۸۸۰ پست مدیریتی در استان وجود دارد که ۷۱ درصد آن‌ها متصدی دارد؛ یعنی ۲۰۵۲ پست مدیریتی در استان اکنون بدون متصدی است.
جمشیدی درباره جنسیت کارکنان دولت در استان نیز گفت: ۵۶ هزار و ۳۳۸ نفر در بدنه اجرایی استان مشغول به کار هستند که ۶۰ درصد آن‌ها را آقایان و ۴۰ درصد را خانم‌ها تشکیل می‌دهند.
وی افزود: با احتساب کادر آموزشی (معلم‌ها) فعال در استان ۱۳۴ هزار و ۵۸۴ نفر در استان در استخدام دولت هستند که ۵۱ درصد را آقایان و ۴۹ درصد را خانم‌ها تشکیل می‌دهند.
درآمد ۱۸۲۲ میلیاردی استان در نیمه نخست سال
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان درباره میزان درآمد‌های استان در نیمه نخست امسال نیز گفت: طبق برنامه ۴۵۰۰ میلیارد تومان درآمد مصوب است که باید در طول سال محقق شود و ۲۲۵۰ میلیارد تومان مربوط به نیمه نخست سال است. در ۶ ماه نخست، ۸۱ درصد برنامه مصوب محقق شده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۹۷ شاهد ۴۳ درصد رشد در تحقق درآمد‌ها هستیم.
بودجه زیارت، شاید وقتی دیگر
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان در خصوص بودجه زیارت نیز گفت: بودجه زیارت تنها ۱۵ میلیارد تومان است و در سقف دوم بودجه سال ۹۸ قرار دارد. به عنوان یک کارشناس، این نکته را می‌گویم که بعید است سقف اول بودجه به طور کامل محقق شود. پس بعید به نظر می‌رسد بودجه زیارت که در سقف دوم است محقق شود. جمشیدی در خصوص پروژه قطار برقی مشهد-تهران نیز گفت: این طرح جزو طرح‌های ملی است و در سال جاری یک میلیارد تومان برای آن پیش‌بینی شده است. دولت سهم ۱۵درصدی خود را نیز که ضمانت ایجاد کنسرسیوم چینی بود برداشت کرده، چون طرف چینی بدقولی کرده است. وی درباره آزادراه حرم تا حرم نیز گفت: این طرح ملی امسال ۶ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان اعتبار دارد. اکنون این پروژه در استان در ۲ قطعه در حال اجراست و در حدود ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.