الهام مهدیزاده | شهرآرانیوز؛ خریدی نیست. چند صاحب مغازه بزرگ نوشت افزار در محدوده میدان شهدا به بیرون خیره شده اند. فروشندگان حال وروز بازار را با اشاره به سوت وکوری مغازه‌ها این طور توضیح می‌دهند: «اوضاع را می‌بینید که؛ بدون مشتری، بدون خریدار.» به گفته فروشندگان، ابهام در زمان بازگشایی مدارس و تداوم شیوع ویروس کرونا سبب شده است این روز‌ها برخلاف سال‌های گذشته بازار لوازم تحریر مشهد خالی از رونق باشد و هیچ شور و اشتیاقی در آن دیده نشود.
جواد سیدعباسیان، رئیس اتحادیه کتاب، نوشت افزار و صحافی مشهد، نیز رکود حاکم بر بازار نوشت افزار را به تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها ارتباط می‌دهد و به این نکته اشاره می‌کند که در دو سال حضور کرونا و تعطیلی دانشگاه‌ها و مدارس با افت ۸۰ درصدی فروش روبه رو شده اند.
حذف فروش کتاب‌های درسی از صنف نوشت افزار گلایه دیگری است که اعضای این صنف مطرح می‌کنند و معتقدند این اقدام آموزش وپرورش جدا از آنکه خلاف اصل ۴۴ قانون اساسی و واگذاری امور به بخش خصوصی است، ظلم به صنف یادشده در عصر کرونازده و بی رمق نوشت افزار هم است. گرانی ۴۰۰ درصدی کاغذ در دو سال اخیر از دیگر دلایلی است که رئیس اتحادیه نوشت افزار در فهرست عوامل رکود و تعطیلی ۲۰ درصدی واحد‌های این صنف برمی شمارد.
والدین هم به عنوان ضلع دوم بازار نوشت افزار گلایه مندند. بیشترین گلایه خانواده‌ها به گرانی مربوط می‌شود. آن‌ها گرانی لوازم تحریر را دلیل سوت وکوری این بازار می‌دانند. به عنوان نمونه یکی از مادران به قیمت یک تراش ساده ۳۰ هزارتومانی که برای فرزندش خریده است، اشاره می‌کند و می‌گوید: برای خرید چند دفتر، مداد، خودکار، پاک کن و تراش، دست کم ۲۰۰ هزار تومانی باید هزینه کرد. برخی والدین هم می‌گویند که سال‌های گذشته در ابتدای مهر برای چندماه اول سال تحصیلی، اقدام به خرید دفتر و نوشت افزار می‌کردند، اما اکنون به دلیل مجازی شدن آموزش، خرید‌های خود را به صورت تکی و در حد برطرف کردن نیاز‌های روزمره تا زمان بازگشایی مدارس انجام می‌دهند.
برخی دیگر می‌گویند که انواع لوازم تحریر به حدی گران شده است که اگر کرونا هم نبود و مدارس حضوری بود، بازهم مجبور بودند در حد برطرف کردن نیاز‌های ضروری فرزندشان خرید کنند. عده دیگری از شهروندان نیز می‌گویند که قیمت خودکار و مداد و دفتر و سایر اقلام ضروری دانش آموزان نسبت به سال گذشته چندبرابر شده و همین مسئله سبب شده است که گرایش آن‌ها به خرید لوازم تحریر کم کیفیت افزایش بیابد. برآیند گفت وگوی شهرآرا با خانواده‌هایی که دارای فرزند محصل هستند، حاکی از آن است که آن‌ها از روند رو به رشد قیمت انواع لوازم تحریر ناراضی هستند و معتقدند که قیمت‌ها بسیار بیشتر از قدرت خرید خانواده هاست.
رئیس اتحادیه کتاب، نوشت افزار و صحافی مشهد نیز همانند خریداران و فروشندگان گلایه‌مند است. گلایه‌هایی که بخش مهم آن به خواب بازار و نبود مشتری برمی گردد.
سیدعباسیان با اشاره به ورشکستگی فروشندگان لوازم تحریر و نوشت افزار، آماری از ریزش واحد‌های این صنف می‌دهد و می‌گوید: در همین دو سالی که مدارس و دانشگاه‌ها به دلیل کرونا تعطیل و مجازی شد، حدود ۲۰ درصد ریزش در تعداد واحد‌های نوشت افزار داشته ایم. آمار دیگر عباسیان به وضعیت بازار این روز‌ها برمی گردد؛ بازاری که به گفته او هنوز از خواب تعطیلات تابستانی بیدار نشده است. رئیس اتحادیه کتاب، نوشت افزار و صحافی مشهد می‌افزاید: بازار امسال هنوز تکانی نخورده است. پارسال اواخر شهریور و هفته‌های اول مهر که چند هفته‌ای مدارس باز شد، بازار تکان مختصری خورد، اما امسال هنوز خریدی انجام نگرفته است.
رئیس اتحادیه کتاب، نوشت افزار و صحافی مشهد دلیل خواب بازار نوشت افزار برای سال تحصیلی جدید را مشخص نبودن سرنوشت بازگشایی مدارس می‌داند و اینکه والدین منتظرند تا تکلیف نهایی رفتن یا نرفتن بچه‌ها به مدرسه مشخص شود.
در همین راستا برآورد کلی این مقام مسئول از خرید‌ها و بازار نوشت افزار در دو سال تحصیلی مجازی دانش آموزان و دانشجویان از این قرار است: «درکل این دو سالی که کرونا سیستم آموزشی را تغییر داد، بازار نوشت افزار با افت ۸۰ درصدی خرید روبه رو شد.»
رئیس اتحادیه کتاب، نوشت افزار و صحافی مشهد به موضوع حذف فروش کتب درسی از صنف نوشت افزار نیز اشاره می‌کند و با انتقاد از این تصمیم می‌گوید: آموزش وپرورش بزرگ‌ترین ظلم را در حق صنف نوشت افزار در حوزه کتاب‌های درسی انجام داد. این اقدام آنان برای گرفتن فروش کتاب‌های درسی از صنف نوشت افزار، مخالف اصل ۴۴ قانون اساسی و ماهیت آموزش وپرورش است.
گرانی نوشت افزار و کاهش اقبال عمومی برای خرید، نکته دیگری است که رئیس اتحادیه کتاب، نوشت افزار و صحافی مشهد نیز آن را می‌پذیرد و در این باره می‌گوید: در دو سال اخیر قیمت کاغذ روند افزایشی عجیبی داشت که همین موضوع بر قیمت نوشت افزار تأثیر زیادی گذاشت. به عنوان نمونه در حوزه کاغذ باید بیان کنیم که در دو سال اخیر ۴۰۰ درصد گران شد. گرانی‌ای که می‌تواند بر توان خرید مردم تأثیر فراوانی بگذارد.
او ادامه می‌دهد: البته در دو ماه گذشته بازار کاغذ و التهابات ناشی از تورم کاهش یافته است، با این حال در این دو ماه گرانی ۱۰ تا ۱۵ درصدی در بازار کاغذ داشته ایم.
توقف تولید ابزار و نوشت افزار به دلیل رکود بازار دیگر موضوعی است که سیدعباسیان به آن اشاره می‌کند. او این موضوع را نیز به شرایط کرونا و مجازی بودن تحصیل دانش آموزان و دانشگاه‌ها ارتباط می‌دهد و بیان می‌کند: سال قبل بخش مهم تولیدات نوشت افزار واحد‌های تولیدی‌ها به دلیل نبود خریدار روی دستشان ماند. به همین دلیل امسال تولید چندانی نداشتند. او در ادامه پیش بینی می‌کند که درصورت باز شدن مدارس و افزایش خرید مردم، ممکن است بازار نوشت افزار به دلیل نبود تولید جدید با کمبود‌ها و درپی آن گرانی‌هایی روبه رو شود.