درباره بحران کاغذ و تعطیلی یک به یک روزنامه‌ها

عروجی | شهرآرانیوز؛ همین چند روز پیش نشسته بودم در کافه‌ای که مرد بسیار جوانی از سرمایه گذاری پول هنگفتش در بازار خریدوفروش کاغذ حرف می‌زد؛ اینکه پولش را داده به کسی که به نظر آدم صاحب نفوذی می‌آمد تا برایش کاغذ بخرد و بعد از مدتی هم با قیمت بالاتری بفروشد و سود کند. می‌گفت حالا پول توی کاغذ است و از باقی سرمایه گذاری‌ها هم سود بیشتری دارد و هم خطرش کمتر است.

احتمالا برای او و امثال این سودجویان اهمیتی ندارد که روزنامه ها، مجلات و ناشران کتاب به چه دردسری می‌افتند و چه عذابی می‌کشند. اینکه چطور باید برای خرید چند بند کاغذ با هزارجا تماس بگیرند و دست آخر کاغذ را به قیمت بالاتری بخرند تا اموراتشان برای مدتی بگذرد. برای آن‌ها اهمیتی ندارد قیمت کتاب و مجله‌های ارزشمند حوزه‌های مختلف که اتفاقا تعدادشان هم اصلا زیاد نیست، ماه به ماه بیشتر می‌شود. برای آن‌ها اهمیتی ندارد که روزنامه نگاران و نویسند ه‌ها و مترجمان می‌توانند به کارشان ادامه بدهند یا نه.

به نظر می‌رسد مدت هاست پذیرفته ایم مافیایی در این حوزه وجود دارد که کسی کاری به کارش ندارد و هرکاری دلش می‌خواهد می‌کند، البته برخی از این مافیا‌ها خودِ شبه رسانه‌های مکتوبِ زرد و مبتذلی هستند که فقط کاغذ یارانه‌ای می‌گیرند که یا منتشر نمی‌شوند یا هروقت دلشان بخواهد منتشر می‌شوند. مافیا‌های دیگر هم با استفاده از تسهیلات دولتی و بدون عنوان کاغذ وارد می‌کنند و با قیمت بالاتری به خودِ دولت می‌فروشند. برای همین امروز با جمعیتی بالغ بر ۸۰ میلیون نفر، ۱۷ هزار ناشر داریم، اما در خوشبینانه‌ترین حالت، ناشران فعال کشور ۳۰۰ یا ۴۰۰ نفر بیشتر نیستند.

صدای آژیر خطر از دیروز بیشتر از هروقت دیگری به گوش عده‌ای سنگینی کرده است. مدیر مسئول روزنامه «هفت صبح» خبر داده به احتمال زیاد به دلیل نبود کاغذ دیگر روزنامه شان را نمی‌توانند منتشر کنند. علی مزینانی در توئیتی نوشت: «از امروز کاغذی برای چاپ روزنامه نداریم. کاغذ کیلویی ۳۰ هزار تومان هم در بازار غیررسمی پیدا نمی‌شه. اگر از فردا نسخه کاغذی روزنامه در دسترس نبود نتیجه سه قفله شدن واردات کاغذ است و بس، روزگار خوش آن‌ها که شبه روزنامه اند و نیازی به کاغذ ندارند و منتظر سهمیه کاغذ برای فروش اند.»

افزون بر کم شدن صفحات تعداد زیادی از روزنامه‌های غیردولتی، روزنامه «همشهری» هم خبر داده به همین دلیل تا اطلاع بعدی هشت صفحه از روزنامه را کم کرده اند. این مشکل به رسانه‌هایی مانند روزنامه «اطلاعات» هم کشیده شده و آن‌ها هم مدتی است از تعداد صفحات روزانه شان بریده اند.

این همان سرنوشتی بود که فعالان حوزه نشر و کتاب مدام هشدارش را می‌دادند و فریاد می‌کشیدند، ولی کسی توجهی نکرد. پیش‌تر و در هفته‌های اخیر محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت مطبوعاتی او، فرشاد مهدی پور، طی چند جلسه و در چند تریبون از حل مشکل کاغذ با رفع موانع واردات و تأکید بر تولید داخلی آن سخن گفته و وعده‌هایی مبنی بر مرتفع شدن این مشکل داده اند.