به گزارش شهرآرانیوز - در چهاردهه گذشته فیلم‌های مختلفی با محوریت دفاع مقدس و آرمان‌های انقلاب اسلامی در سینمای ایران ساخته شده‌اند، فیلم‌هایی که هرکدام وقایع و ماجرا‌های متفاوتی را برای مخاطبان به تصویر کشیده‌اند. با این حال در میان آن‌ها کمتر آثاری را دیده‌ایم که به معرفی سبک زندگی و شخصیت‌های اخلاقی فرماندهان جنگ و شهدا و به تصویر کشیدن رشادت‌های آن‌ها در دوران دفاع مقدس پرداخته باشند.
این درحالی است که سینما به عنوان ابزاری مؤثر می‌تواند پلی برای ارتباط برقرار کردن نسل جوان با افکار و منش شهدای دفاع مقدس باشد و روحیات انقلابی را در آن‌ها تقویت کند. در این نوشتار نگاهی داریم به کارنامه سینمای ایران در ساخت آثاری با محوریت زندگی و رشادت‌های شهدا و فرماندهان و سرداران بزرگ جنگ. کارنامه‌ای که چندان پربار نیست و جا دارد برای بهبود آن مسئولان و سینماگران تدابیری اتخاذ کنند.
جواد اردکانی، سینماگر مشهدی تنها هنرمندی است که دو فیلم با محوریت شهدا ساخته است. او سال ۱۳۸۷ فیلم «به کبودی یاس» را درباره زندگی شهید عبدالحسین برونسی جلوی دوربین برد. برای ساخت این فیلم از منابع مکتوبی مانند «خاک‌های نرم کوشک» به نویسندگی سعید عاکف استفاده کرده است. نکته جالب توجه اینکه رهبر معظم انقلاب در ۲۶ خرداد ۱۳۸۵ در دیدار با فیلم‌سازان از این کتاب تمجید کردند و در واقع همین موضوع انگیزه اردکانی برای ساخت «به‌کبودی یاس» شد.
کتاب «خاک‌های نرم کوشک» زندگی‌نامه و خاطرات عبدالحسین برونسی، فرمانده تیپ ۱۸ جوادالائمه را از تولد تا زمان شهادتش در قالب خاطراتی به نقل از خانواده و هم‌رزمانش روایت می‌کند. اما در فیلم سال آخر زندگی عبدالحسین برونسی تا زمان شهادتش به تصویر کشیده شده که شامل بخش‌هایی از اتفاقات پشت و داخل جبهه در قالب عملیات خیبر و بدر می‌شود. اردکانی بعد از «به کبودی یاس»، اثر دیگری با محوریت زندگی شهدا ساخت. او این‌بار به سراغ شهید محمود کاوه رفته و مقاطعی از زندگی این شهید بزرگوار را به تصویر کشیده. «شور شیرین»، برشی کوتاه از دوره فرماندهی شهید کاوه در کردستان و در ابتدای جنگ تحمیلی است.
فیلم «چ» نه تنها یکی از آثار به یادماندنی ابراهیم حاتمی‌کیا بلکه جزو معدود آثار درخور توجه سینمایی است که بخشی از دلاوری‌های یک شهید را به تصویر کشیده. فیلمی که ۶ سیمرغ بلورین از سی‌ودومین جشنواره فیلم فجر را از آن خود کرده است و ۲ روز از زندگی شهید مصطفی چمران در نبرد پاوه را به تصویر می‌کشد. البته این ماجرا به مرداد سال ۵۸ و پیش از آغاز جنگ تحمیلی برمی‌گردد. زمانی که چمران مأموریت پیدا می‌کند به پاوه برود و درگیری داخلی به‌وجودآمده در آنجا را خاتمه دهد. فریبرز عرب‌نیا در این فیلم نقش شهید چمران را ایفا می‌کند. بابک حمیدیان، مریلا زارعی، سعید راد، مهدی سلطانی، اسماعیل سلطانیان از دیگر بازیگرانی هستند که در فیلم سینمایی «چ» به ایفای نقش پرداخته‌اند.
«زیباتر از زندگی» به کارگردانی و نویسندگی انسیه شاه‌حسینی از جمله فیلم‌های سینمایی است که تا به امروز با محوریت زندگی شهدا ساخته شده است. فیلمی که توانست سیمرغ بهترین جلوه‌های ویژه میدانی و جایزه فیلم بخش نگاه ملی را از سی‌ویکمین جشنواره فیلم فجر از آن خود کند. «زیباتر از زندگی» ۴۵ روز از زندگی شهید حسین علم‌الهدی را با بازی حامد کمیلی از زمان فرماندهی سپاه هویزه در سال ۵۹ تا روز شهادتش روایت می‌کند. این فیلم آخرین ساخته سینمایی انسیه شاه‌حسینی است، کارگردانی که به عنوان اولین زن خبرنگار رزمنده‌ای شناخته می‌شود که درباره دفاع مقدس فیلم ساخته است.
فیلم سینمایی «شب واقعه» نیز بخشی از زندگی شهید دریاقلی سورانی یکی از شهدای دفاع مقدس را به تصویر می‌کشد. فیلمی به کارگردانی شهرام اسدی که سال ۱۳۸۷ ساخته شد و توانست در بیست‌وهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه، طراحی صحنه و لباس و بهترین جلوه‌های ویژه میدانی را از آن خودکند.
دراین فیلم که به تأثیر شهید دریاقلی سورانی در جلوگیری از سقوط شهر آبادان در دوران دفاع مقدس می‌پردازد، حمید فرخ‌نژاد که خود اهل آبادان است، نقش اصلی را بازی می‌کند. سورانی، با آغاز جنگ، خانواده خود را از آبادان به شهری دیگر می‌فرستد و به اوراق‌فروشی‌اش برمی‌گردد، اما شبی متوجه می‌شود که عراقی‌ها تصمیم دارند به آبادان حمله کنند، او مسافت زیادی را پیاده و با سرعت می‌دود تا به مقر سربازان ایرانی برسد و این خبر را به آن‌ها اطلاع دهد. «شب واقعه» نیز به خوبی این ماجرا را به تصویر کشیده است.
«تک‌تیرانداز» به کارگردانی علی غفاری و تهیه‌کنندگی ابراهیم اصغری محصول بنیاد فرهنگی روایت فتح در سال ۱۳۹۹ است که سال گذشته در سی‌ونهمین دوره جشنواره فیلم فجر رونمایی شد. این فیلم قهرمان‌محور برشی کوتاه از حضور حماسی شهید عبدالرسول زرین، تک‌تیرانداز چیره‌دست جنگ ایران و عراق را روایت می‌کند. این فیلم که سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی و بهترین جلوه‌های ویژه میدانی را از آن خود کرد هم‌اکنون در سینما‌های کشور درحال اکران است.
«منصور» به کارگردانی و نویسندگی سیاوش سرمدی و تهیه‌کنندگی جلیل شعبانی از دیگر تولیدات جدید سینمای ایران است که بخشی از زندگی یکی از فرماندهان بزرگ جنگ را به تصویر می‌کشد. منصور بخشی از زندگی شهید ستاری (با بازی محسن قصابیان بازیگرخراسانی) را در دوران جنگ دنبال می‌کند و تلاش‌هایی که او در زمینه احیا و توسعه نیروی هوایی کشور داشته و موانع متعددی که با آن‌ها روبه‌رو شده را بازگو می‌کند. «منصور» هنوز اکران عمومی نشده است.
نگاهی به دو فیلم «مصلحت» و «تک‌تیرانداز» | یک روز برای وطن
از دیگر آثاری که به زندگی و رشادت‌های شهدا پرداخته‌اند می‌توان به فیلم «بزرگ مرد کوچک» به کارگردانی صادق دقیقی اشاره کرد. این فیلم درباره بخشی از زندگی شهید بهنام محمدی است. نوجوان ۱۳سالهای که قصد دفاع از وطن خود را دارد، اما در همان ابتدا به دست نیرو‌های عراقی می‌افتد و مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد. «خلبان» به کارگردانی جمال شورجه نیز یکی دیگر از آثاری است که با محوریت دلاوری‌های شهدا ساخته شده است. این فیلم داستان آخرین مأموریت شهید عباس دوران را روایت می‌کند.
فیلم «ایستاده در غبار» نخستین ساخته محمدحسین مهدویان نیز به روایت زندگی احمد متوسلیان با بازی هادی حجازی‌فر از دوران کودکی تا سالهای حضور در هشت سال دفاع مقدس می‌پردازد. «ایستاده درغبار» یکی از موفق‌ترین فیلم‌هایی است که با محوریت زندگی فرماندهان جنگ ساخته شده است. این اثر توانست جایزه بهترین فیلم از سی‌وچهارمین دوره جشنواره فیلم فجر را از آن خود کند.