محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ بروز خشکسالی‌های متعدد و دنباله دار در خراسان رضوی، افزایش جمعیت مشهد به دلیل افزایش مهاجرت به این شهر و اوضاع نه چندان مناسب منابع آبی در دشت مشهد دست به دست هم داد تا انتقال آب از منابع آبی جنوب کشور از ۱۰ سال پیش جدی و مطالعات آن از سال ۱۳۹۳ آغاز شود و حالا بر اساس آخرین خبر‌ها قرار است ۱۵ آبان ماه عملیات اجرایی لوله گذاری خط لوله انتقال آب از خلیج فارس به مشهد در مسیر ملک آباد تا تربت حیدریه آغاز شود.
بر اساس طرح اولیه، توافق نامه اجرای طرح انتقال آب از دریای عمان در سال ۱۳۹۸ توسط معاون آب و فاضلاب وزیر نیرو و استانداران سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان امضا شد، اما حدود یک سال بعد و با دستور وزیر وقت صمت، انتقال آب از خلیج فارس جای دریای عمان را گرفت و پروژه به صورت رسمی کلید خورد و بعد از افتتاح سه فاز از خط یک این پروژه و آب رسانی به اردکان یزد، آن طور که مجری طرح مطالعات شیرین سازی و انتقال آب از خلیج فارس به استان‌های مرزی شرق کشور خبر داده است ۱۵ آبان ماه عملیات اجرایی این خط لوله از مُلک آباد در مشهد تا تربت حیدریه آغاز خواهد شد.
علی عبداللهی در گفتگو با شهرآرا با اشاره به برگزاری جلسه نهایی تعیین تکلیف اجرای خط لوله انتقال آب به مشهد در استانداری خراسان رضوی گفت: در جلسه‌ای که با حضور معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری برگزار شد آخرین وضعیت طرح انتقال آب از خلیج فارس به مشهد و خراسان رضوی بررسی شد و در نهایت پیمانکار اجرای این خط لوله از مُلک آباد تا تربت حیدریه انتخاب شد.
وی از آغاز عملیات اجرایی این خط لوله از نیمه آبان ماه امسال خبر داد و افزود: بخشی از خط لوله انتقال آب خلیج فارس به مشهد قرار است به طول ۱۰۰ کیلومتر از ملک آباد تا تربت حیدریه در خراسان رضوی اجرا شود و با توجه به تکمیل فرایند مناقصه، عملیات اجرایی آن از ۱۵ آبان شروع می‌شود.
عبداللهی ادامه داد: هم زمان با اجرای زیرساخت‌های خط لوله انتقال آب در خراسان رضوی، بخشی از این پروژه از زاهدان به سمت چابهار هم وارد فاز اجرایی خواهد شد. البته، چون ماجرای انتقال آب به شرق کشور یک اَبَر پروژه در کشور محسوب می‌شود، مدیران آن امکاناتی را فراهم کردند که عملیات اجرایی این پروژه از چند جبهه آغاز شود تا هرچه زودتر به سرانجام برسد و جریان تأمین آب قوت بگیرد.
مجری طرح انتقال آب به مشهد با بیان اینکه زمان بندی پروژه به دلیل تغییر مسیر انتقال آب دچار تغییراتی شده است، تصریح کرد: براساس پروژه‌ای که در ابتدا تعریف شد، قرار بود آب از چابهار به مشهد منتقل شود، اما در طرح جدید آب از بندرعباس و خلیج فارس به خراسان رضوی و مشهد می‌رسد. طبق پیش بینی‌ها پروژه انتقال آب به مشهد در مدت ۴ تا ۵ سال به سرانجام خواهد رسید.
عبداللهی با رد وجود مشکلات مالی و توقف پروژه انتقال آب در نیمه راه به دلیل تأمین نشدن منابع مالی گفت: از آنجایی که سرمایه گذاران بخش صنعت و معدن عهده دار پروژه انتقال آب از خلیج فارس و تأمین منابع مالی آن هستند، فعلا مشکل نقدینگی نداریم و هلدینگ‌های بزرگ صنعت و معدن هم اجازه بروز مشکل مالی و نقدینگی نخواهند داد؛ چنان که همین شرکت‌ها خط لوله انتقال آب از بندرعباس تا سیرجان را طبق زمان بندی و با موفقیت اجرا کردند و تأمین آب در دست انجام است.
سال ۱۳۹۸ و بعد از مدت‌ها بررسی و تحقیق و دریافت تأییدیه از سازمان محیط زیست، توافق نامه انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و خراسان جنوبی نهایی و امضا شد. بودجه‌ای که برای این طرح مصوب کرده بودند، حدود ۳/۹ میلیارد دلار بود و طبق برآورد‌ها قرار بود که آبِ دریای عمان تا سال ۱۴۰۴ به مشهد برسد.
اما درست درحالی که تصفیه خانه‌های آب در چابهار درحال جانمایی و ساخت بودند، علیرضا رزم حسینی، وزیر وقت صمت، ۱۶ بهمن ماه ۱۳۹۹ در جمع فعالان و تشکل‌های اقتصادی خراسان رضوی اعلام کرد که طرح انتقال آب از دریای عمان به استان‌های شرقی کشور لغو و انتقال آب از خلیج فارس جایگزین آن شده است.
رزم حسینی درباره دلیل این تغییر ناگهانی مسیر خط لوله انتقال آب گفت که شرکت‌های فعال مربوط به صنایع آبی ارزان‌ترین و بهترین مسیر برای انتقال آب از دریا به شرق کشور را مسیر خلیج فارس دانستند. این طرح تا آن روز حدود ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشت و قطعه نخست آن، یعنی از تأسیسات آب شیرین کن به گل گهر به طول ۳۰۵ کیلومتر افتتاح شده بود و اسفندماه همان سال انتقال آب از گل گهر به مس سرچشمه و اردکان یزد هم اجرایی شد.
عملیات اجرایی خط دوم مسیر انتقال آب از خلیج فارس که ویژه خراسان رضوی و جنوبی طراحی شده بود، ۳۰ بهمن ماه از هرمزگان آغاز شد و طول کل این قسمت از مسیر خط تا مشهد آن طور که وزارت صمت اعلام کرده، نزدیک به هزار و ۵۵۰ کیلومتر است و حدود ۱۱۰ میلیون مترمکعب سهم خراسان رضوی و شهر مشهد از آب خلیج فارس خواهد بود که قرار است تا سال ۱۴۰۴ به مشهد برسد.