«ملت ما بالقوه نخبه است. یک بخش مهم جنگ نرم استعمارگران، هم امروز و هم همیشه، امروز هم هست، در گذشته هم بیشتر بوده، عبارت است از اینکه ملت ما را یا هر ملتی را که دارای استعدادی است، از استعداد خودش غافل کنند، او را بی اعتنا کنند به آن استعداد یا حتی به وضعی برسانند که خود او منکر این استعداد بشود.» (رهبر معظم انقلاب ۲۶/۸/۱۴۰۰)
میل شدید بعضی از آحاد جامعه به طرح نکات منفی و ناامیدکننده در کشور موجب شده است هرکس از کمبود‌ها و کاستی‌ها سخن بگوید، بیشتر از او استقبال شود تا کسانی که به نقاط مثبت و موفقیت‌ها و دستاورد‌ها بپردازند، به طوری که منتقدان و ناامیدکنندگان را حتی عالم‌تر و داناتر تلقی می‌کنند.
چنین فرهنگ شگفت انگیزی را در کمتر ملتی می‌توان یافت که به داشته‌های خود افتخار نکند و غیرت ملی او در قبال داشته‌ها و توانمندی‌ها و استعدادهایش عمیق و حساس نباشد.
با نگاهی به بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب، صراط مستقیم در ارزیابی گام اول انقلاب را می‌توان یافت که معظم‌له هم به نقاط مثبت اشاره کرده اند و هم به کاستی‌ها و ضعف‌ها و قصورها؛ همچنین، هم به روشنایی‌ها پرداخته اند و هم به تاریکی ها.
کسانی که خوبی‌های ملت و انقلاب ایران را کم نمایی و خوبی‌های غرب را بیش‌نمایی می‌کنند یا اینکه بدی‌های خودمان را بیش نمایی و بدی‌های غرب را کم نمایی می‌کنند، در سطوح و توده مردم و حتی روشن فکر مآبان کم نیستند.
چرا عده‌ای تا یک موفقیت و پیشرفت در عرصه‌های مختلف به دست می‌آید، با شبهه افکنی سعی می‌کنند آن را کم رنگ کنند؟ چرا عده‌ای تا یک نقص و ضعف در گوشه‌ای پیدا می‌شود، آن را آن قدر بزرگ می‌کنند که به مسئله اصلی کشور تبدیل شود؟ چرا اگر از نقص‌ها و کمبود‌ها بگویید تحسین می‌شوید، اما اگر از پیشرفت‌ها و توفیقات بگویید جیره خوار حکومت تلقی می‌شوید؟
یک فیلسوف اهل رومانی جمله زیبا و عمیقی دارد: «ناامیدی جمعی مهم‌ترین عامل انهدام ملت هاست؛ ملتی که دچار آن شود، هرگز نمی‌تواند دوباره روی پای خود بایستد.»
این نوع فرهنگ را اگر غفلت از توانمندی‌های خود و خود کم بینی ندانیم، خیانت به جامعه و خدمت مستقیم به دشمن است. در ۲۰۰ سال منتهی به انقلاب که چنین فرهنگی بر کشور و ملت ما حاکم بود و به تعبیر رهبر معظم انقلاب، به مردم ما باورانده بودند که از آفتابه بیشتر نمی‌توانند بسازند، ثروت ملی این کشور را به غارت بردند و ذره‌ای به توسعه و پیشرفت این کشور کمک نکردند، سرزمین‌های ما را قطعه قطعه به بیگانگان واگذارکردند، بخشی به بحرین و بخشی به شوروی و بخشی به افغانستان. این خسارت غفلت ملت از توانمندی‌ها و دارایی هایش دیگر جبران ناپذیر است.
قرآن کریم از قول خداوند می‌گوید: «ود الذین کفروا لو تغفلون عن اسلحتکم و امتعتکم فیمیلون علیکم میلة واحدة؛ کافران آرزو می‌کنند که شما از جنگ افزار‌ها و سازوبرگتان غافل شوید تا ناگهان بر شما یورش ببرند.» (نساء:۱۰۲)
دشمن می‌خواهد شما از سلاح و دارایی هایتان غافل بشوید. بحث پهپاد و موشک و مانند این‌ها را که می‌بینید این روز‌ها چطور در دنیا به عنوان مسئله‌ای اساسی و مهم مطرح می‌شود؛ [دشمن]می‌خواهد شما از این‌ها غفلت کنید، از این توانایی چشم بپوشید تا بتواند راحت به شما حمله کند.
این خودکم بینی به عناصر دولت قبلی هم سرایت کرده بود که باصراحت می‌گفتند ایرانی آبگوشت بزباش می‌تواند بپزد!
واگذاری پروژه‌های عمرانی، نفتی و... به شرکت‌های خارجی، مصرف کالا و تولیدات خارجی، سرگردان کردن مخترعان و نوآوران و مبتکران در پیچ وخم بروکراسی، حمایت نکردن از تولیدات داخلی و سنگ اندازی در مسیر رشد آن ها، خام فروشی کردن و بهاندادن به ایجاد ارزش افزوده در مواد خام ازجمله معادن و نفت و... و تعطیل کردن هزاران بنگاه تولیدی اقتصادی که امروزه به همت دولت سیزدهم و قوه قضائیه درحال بازسازی است، نمونه بارز این خودکم بینی در مسئولان خودباخته و گاهی خائن گذشته است.
«غفلت مقدمه غارت است، غارت افزایش دهنده غفلت است؛ غفلت و غارت با همدیگر همراه اند.» (رهبر معظم انقلاب ۲۶/۸/۱۴۰۰)
الف) در یکی از اسناد به دست آمده از سفارت آمریکا در تهران نیز یکی از اهداف آمریکا در ایران، تأمین دسترسی به منابع نفتی و مواد معدنی در ایران به قیمت‌های قابل تحمل برای آمریکا و هم پیمانانش بیان شده است.
در راستای این سیاست، آمریکا برای دستیابی به هدف سلطه بر خلیج فارس به منظور عبور نفت ارزان قیمت، حاضر به انجام هر اقدامی ازجمله سرنگون کردن دولت‌های مردمی و به روی کارآوردن حکومت‌های دست نشانده است که نمونه بارز آن را در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ شاهد بودیم. نتیجه این غفلت غارت ۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/ ۲۴ بشکه نفت ایران بود.
ب) یکی از نگرانی‌های امام خمینی (ره) پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، غارت منابع طبیعی ایران به وسیله بیگانگان بود. ایشان می‌گفتند: اطلاعات دولت‌هایی مثل آمریکا، انگلیس و شوروی از منابع طبیعی و همچنین مردم ایران بسیار زیاد است، اطلاعاتی که درنهایت به غارت ایران منجر می‌شود.
در سخنان امام خمینی (ره) بود: ما فریادمان این است که باید این ملت هرچه دارد، مال خودش باشد و خودش، خودش را اداره کند. ما «مستشار» نمی‌خواهیم از آمریکا! ۶۰ هزار مستشار که این قدر [هزینه]دارد که من و شما تصورش را نمی‌کنیم. این بودجه مملکت را دیگر صرف مستشار‌ها نکنید.
۴۰ سال غارت و چپاول نفت ایران به دست انگلیس نیز از همین نمونه غفلت هاست.
ج) غارت جنگل‌ها در غفلت مسئولان محیط زیست.
د) غارت معادن با خام فروشی به خارج از کشور به دلیل تلاش نکردن برای ایجاد صنایع تبدیلی و ارزش افزوده.
این‌ها نمونه‌هایی از این حقیقت تلخ است که رهبر معظم انقلاب بدان هشدار داده اند.
۱. هیچ مشکلی را بدون ارائه راه حل طرح نکنیم.
۲. به جای آنکه یک روشن فکر منفی نگر محبوب باشید، یک تحلیلگر مثبت اندیش باشید.
۳. هر نقطه ضعف و قوتی را درحد خودش و بدون بزرگ نمایی یا کوچک نمایی بیان کنید.
۴. در کنار ضعف‌ها حتما به نقطه قوت‌ها هم که خیلی بیشتر است، اشاره کنید.
۵. خبر‌های دستاورد‌ها و موفقیت‌های کشور و جوانان را دنبال کنید.
۶. خوش حالی تان را در پیروزی‌ها فقط به پیروزی در بازی‌های ورزشی محدود نکنید.
۷. صداوسیما و رسانه‌ها به موفقیت‌ها و دستاورد‌های گران سنگ انقلاب بیشتر بپردازند.
۸. دستگاه‌های اجرایی و دولت فعالیت‌ها و کارهایشان را به مردم بگویند.