لاله سادات کوثری | شهرآرانیوز؛ با وجود بارندگی‌های پراکنده، خشک سالی دشت مشهد سال به سال بیشتر از گذشته رخ‌نمایی می‌کنداما به گفته مدیر آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی خراسان رضوی، اعتباری معادل ۱۰۰ میلیارد تومان برای مقابله با کم آبی و تغذیه دشت مشهد به سازمان جنگل‌های کشور پیشنهاد شده است.
محمود پوراکبر در گفتگو با خبرنگار ما افزود: مشهد امسال شهری با کاهش شدید آب است و در جلسات مختلف با حضور استانداری، سازمان آب، دانشگاه علوم پزشکی و شهرداری مشهد پیشنهاد اعتباری مطرح شد تا برای امسال از محل اعتبارات ملی-استانی برای مشهد مبلغ اعتباری در نظر گرفته شود؛ بنابراین بعد از طرح درخواست به سازمان جنگل ها، از طریق وزارت جهاد کشاورزی و سازمان برنامه وبودجه این موضوع را پیگیری می‌کنیم.
وی با اشاره به اینکه مشهد شهری زیارتی است و بارندگی امسال کم بوده است ادامه داد: ظرفیت سدها پایین آمده است و احتمالا با مشکل تأمین آب آشامیدنی در مشهد مواجه خواهیم بود و قرار است این رقم برای تغذیه دشت مشهد پرداخت شود.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی اظهار کرد: بعد از اختصاص این ردیف اعتباری، نوبت مطالعه و اجرای طرح‌های آبخیزداری برای تغذیه سفره‌های زیرزمینی در دشت مشهد است.
پوراکبر اضافه کرد: متولی اصلی دشت‌ها شرکت آب است، اما پروژه‌های آبخیزداری به تأمین آب سفره‌های زیرزمینی کمک می‌کند.
بخش آبخیزداری منابع طبیعی علاوه بر اینکه پیشگیری مهار سیلاب، کنترل سیل و رسوب تغذیه منابع آبی چاه، چشمه و قنات را انجام می‌دهد، به تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی هم کمک می‌کند.
وی تأکید کرد: در استان بالغ بر ۱۹ سد بزرگ وجود دارد که ما در ۱۳ سد کار زیربنایی انجام داده ایم؛ به این معنا که سازه‌های کا رشده در این سدها باعث می‌شود رسوب کمتر شکل بگیرد و عمر مفید سد بیشتر و حجم آب گیری مطلوب نیز حفظ شود.
وی بیان کرد: سال گذشته ۲۶ میلیارد تومان از اعتبارات ملی برای مقابله با کم آبی به استان ابلاغ شد که از این مبلغ ریالی معادل ۲۳ میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافت.
پوراکبر ادامه داد: پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان داری در ۳۳ شهرستان استان شامل بند‌های خاکی و «گابیونی» بند‌های سنگ بناتی و سنگ ریز‌های بند‌های خاکی را اجرا کردیم. امسال از ۲ محل از ردیف اعتبارات ملی، اعتبار کسب کردیم.
وی با بیان اینکه طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶ اعتبارات حوزه آبخیزداری ناچیز بوده است افزود: بعد از این ۶ سال در سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی با دستور رهبر معظم انقلاب اعتباراتی به سازمان جنگل‌ها تخصیص داده شد تا به حوزه آبخیزداری تعلق گیرد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی گفت: در سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۶ در یک بازه ۲۶ ساله فقط ۷۶میلیارد تومان اعتبار سهم آبخیزداری منابع طبیعی استان شد. اما در ۳ سال اخیر یعنی بازه زمانی ۱۳۹۶ تا سال ۱۳۹۹ معادل ۱۳۴ میلیارد تومان اعتبار در حوزه آبخیزداری وصول شد و امسال به تنهایی از سر جمع ۲ محل اعتباری بیش از ۱۱۱ میلیارد تومان اعتبار ابلاغ شده داریم.
پوراکبر تأکید کرد: سال گذشته اعتبار ما ۲۶میلیارد تومان بود که این رقم امسال حدود ۴ برابر شده است، اما این اعتبار شامل همه شهرستان‌ها نمی‌شود.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی تصریح کرد: پروژه‌های آبخیزداری یکی از اولویت‌های کنترل سیل است. در مرحله بعدی در بالادست قنوات سازه‌هایی ایجاد می‌کنیم تا اگر قناتی میزان دبی آبدهی اش پایین باشد، تقویت شود و منابع آبی را تغذیه کند.
وی بیان کرد: با هر هکتار عملیات آبخیزداری که انجام می‌دهیم در این مساحت بین ۴۰ تا ۶۰ درصد کاهش سیل خیزی داریم. در حقیقت به ازای هر هکتار عملیات آبخیزداری که انجام می‌شود ۵۳۰ مترمکعب استحصال آب داریم.
وی اظهار کرد: به ازای هر هکتار عملیات آبخوان داری که انجام می‌پذیرد هم حدود ۱۰۰۰ متر مکعب تغذیه سفره‌های زیرزمینی و کنترل استحصال آب به نتیجه می‌رسد و معادل یک تا ۲ تن کاهش فرسایش خاک ایجاد می‌شود.
پوراکبر با بیان اینکه در استان نقشه سیل خیزی برای هر شهرستان به تفکیک مشخص است افزود: همه شهرستان‌های استان به طور عمده سیل خیزند و استان سیل خیزی داریم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌رضوی نیز با اشاره به ضرورت تهیه طرح اضطراری برای تأمین آب آشامیدنی مشهد با وجود تداوم خشکسالی در استان، گفت: تهیه طرح اضطراری برای تأمین آب آشامیدنی کلان‌شهر مشهد در ۲سال آینده ضروری است.
به گزارش روابط‌عمومی آب منطقه‌ای استان، محمد علایی اظهار کرد: در این طرح شرکت آب‌وفاضلاب مشهد باید طرح‌های مدیریت مصرف خود و مقدار آب مصرفی برای آشامیدن و بهداشت در سال۱۳۹۹ به تفکیک چاه‌ها، سدها، قنات و چشمه را اعلام کند.
وی افزود: در این طرح واحد‌های پرآب‌طلب و مشترکان پرمصرف مانند هتل‌های پنج‌ستاره، مجتمع‌های تجاری، میدان تره‌بار، واحد‌های صنعتی و شهرداری مشهد باید با حداقل آب و رعایت الگوی مصرف مدیریت شود.
علایی بیان کرد: همه منازل شهر مشهد باید به لوازم کاهنده مصرف آب مجهز شود تا شاهد کاهش چشمگیر مصرف آب باشیم. بر مبنای مدیریت ریسک اگر میزان آب سد دوستی را صفر در نظر بگیریم، باید به‌دنبال دیگر راه‌های تأمین آب ازجمله ساخت خط غرب مشهد برای انتقال پساب و جایگزینی با چاه‌های کشاورزی در غرب دشت مشهد باشیم.