به گزارش شهرآرانیوز؛ حوض‌ها و سنگاب‌های حرم امام رضا (ع) از سازه‌های حجاری شده مجموعه عظیم آستان قدس رضوی است. قدیمی‌ترین عنصر سنگی یافت شده در حرم مطهر، سنگاب بزرگی است که در انتهای سده ششم هجری قمری از سنگ سیاه مشهور به «هرکاره» ساخته شده است و تا ابتدای سده حاضر در محلی به نام سقاخانه قرار داشت.
این سنگاب از شاهکار‌های هنر سنگ تراشی به شمار می‌رود. علاوه بر آن، سنگاب سقاخانه کنونی صحن انقلاب که به دستور نادرشاه از هرات آورده شده است و سنگاب سقاخانه صحن نو که اکنون در وسط حوض صحن آزادی قرار دارد، هر دو سنگ یکپارچه‌ای است که با مهارت تمام حجاری شده است و به صورت آبخوری بزرگی شکل گرفته است.
ساختن حوض با دیواره‌های سنگی از قدیم رایج بوده و در اسناد تاریخی آستان قدس، به ساختن حوض‌های سنگی اشاره شده است.
همه حوض‌های موجود در صحن‌های حرم مطهر رضوی از سنگ ساخته شده است. اغلب این حوض‌ها به اشکال هندسی زیبا مانند چهار یا هشت گوش یا گل هشت پر طراحی شده است و سازه‌های مرمری که به زیبایی حجاری شده اند را به عنوان پایه چراغ یا گلدان‌های تزیینی در اطراف یا میان آن‌ها قرار داده اند.
حوض هشت پر مسجد جامع گوهرشاد از زیباترین حوض‌های حرم مطهر است.
سقاخانه‌های صحن قدس و صحن جمهوری اسلامی که هر دو مربوط به دوره جمهوری اسلامی است، از بهترین کار‌های سنگی در حرم مطهر است. داخل سقاخانه صحن قدس به طور کامل از سنگ پوشیده شده است و دیوار‌ها و سقف آن، معرق کاری بسیار ظریفی از سنگ دارد.
حتی اشکال گیاهی و کتیبه‌های ظریف آن هم سنگی است. سینی آبخوری‌های سقاخانه، ظرف‌های سنگی بسیار خوش تراشی است که روی آن ها، گل‌های تزیینی برجسته کاری شده است.
نمای داخل سقاخانه صحن جمهوری اسلامی، شامل معرق کاری از ترکیب سنگ و کاشی است. ستون ها، سرستون‌ها و حتی طاق‌های تیزه دار دهانه‌ها نیز به طور کامل با سنگ اجرا شده است. این سقاخانه زیبا به صورت هشت ترک با سقفی گنبدی شکل بنا شده است.
منبع: پنجره فولاد