سیدمحمدرضا هاشمی|شهرآرانیوز؛ تالاب بین المللی گاوخونی، دریاچه ارومیه، رودخانه کارون، زاینده رود، ریزگردها، بی آبی در سیستان و ده‌ها مورد دیگر از این دست خبر‌ها سال هاست که در صدر اخبار خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های کشور خودنمایی می‌کند.
سرمایه‌های زیست محیطی که مدام نوید سروسامان دادنشان را از زبان مسئولان می‌شنویم؛ اما در عمل هیچ اتفاقی نمی‌افتد به جز نشر همان نقل قول‌ها و اعلام صرف نقشه‌ها و برنامه‌هایی که به نظر هیچ وقت قرار نیست راهگشا باشد.
این روزها هم دوباره صحبت از تالاب گاوخونی داغ و حال نامساعد آن باعث نگرانی حامیان محیط زیست شده، تالابی که مدت‌ها وظیفه خود را برای ایجاد توازن در وضعیت زیست محیطی منطقه اصفهان و دیگر استان‌های هم مرز با آن انجام می‌داد، اما حالا وضعیت خوبی ندارد.
تالاب‌ها تصفیه خانه‌های طبیعی آب وهوا هستند. تصفیه آب یا هوا هزینه‌های هنگفتی دارد، درحالی که تالاب‌ها این کار را به صورت طبیعی و رایگان برای ما انجام می‌دهند. افزون بر این، تالاب‌ها مثل اسفنج عمل می‌کنند و زمانی که سیلاب به وجود می‌آید آب مازاد را در خود ذخیره می‌کنند و نگه می‌دارند و زمانی که خشک سالی باشد این آب را به آرامی به سفره‌های زیرزمینی وارد می‌کنند و این سفره‌ها را تغذیه می‌کنند.
در واقع تالاب عامل حیات در حوزه آبریز پایدار خواهند بود، به همین دلیل تنها یکی از اتفاقاتی که با از بین رفتن تالاب‌ها رخ می‌دهد، از بین رفتن پایداری حوزه‌های آبریز است. علی طالبی، رئیس انجمن آبخیزداری ایران، در گفتگو با ایسنا با اشاره به شرایط وخیم تالاب گاوخونی گفته است: مدت هاست با تخصیص بی رویه آب به صنایع و کشاورزی، آب ورودی این تالاب به صفر رسیده و در عمل این تالاب نابود شده است و در صورت احیاء نشدن، این تالاب نیز می‌تواند به کانون بحران دیگری تبدیل شود.
به باور کارشناسان محیط زیست حل مشکل تالاب گاوخونی نیازمند همکاری دستگاه‌های مختلف است.
طالبی در ادامه تصریح کرد که خشکی زاینده رود اصفهان را به یکی از شهر‌های افسرده تبدیل کرده و آسیب‌های اجتماعی را در آن افزایش داده است. فارغ از آثار محیط زیستی و تأثیر آن بر ابنیه تاریخی، جریان زنده رود بر زندگی مردم اصفهان و آرامش روحی آنان تأثیر دارد. در واقع خشکی این رودخانه بر سلامت روان اثر گذاشته و باعث شده است به دلیل بروز مشکلات اجتماعی و زیست محیطی ناشی از آن مردم متوجه آسیب‌های جبران ناپذیری شوند.
«تالاب گاوخونی» همیشه نقش بسیار مهمی در اکوسیستم فلات مرکزی ایران ایفا می‌کرده است، این تالاب مقصد نهایی زاینده‌رود و زیستگاه دائم و موقت بیش از ۱۰۰ گونه گیاهی و جانوری بوده، اما در سال‌های اخیر، با قطع جریان دائمی زاینده‌رود، به مرور زمان کم آب شده و اخیراً در معرض خشکی کامل قرار گرفته است.
نزدیک به ۲ دهه است که حقابه کامل و قانونی تالاب گاوخونی از رودخانه زاینده‌رود تأمین نشده و تبعات محیط زیستی این بی‌قانونی، احتمالاً به زودی در قالب ریزگرد و فرونشست، از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری و شیوع بیماری گریبان شهرستان‌های اطراف این تالاب را خواهد گرفت. این تالاب از سال ۱۳۵۴، جزو فهرست کنوانسیون بین‌المللی تالاب و مورد توجه جامعه جهانی بوده است و حالا خشک شدن ۹۹ درصد مساحت آن، احتمال حذف گاوخونی از این کنوانسیون را دربر دارد.
ورق بزنید:
