سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ بیایید با هم کارتونی با موضوع جمعیت و افزایش زباله در ذهنمان بکشیم. ایده من این است: روزی فرا رسیده که حجم زباله‌ها و شیرابه‌ها و بو‌های متصاعدشده از آن‌ها در زمین آن‌قدر افزایش یافته است که سایر سیارات در کیهان، برای درامان‌ماندن از بوی متعفن آن، ماسک اکسیژن زده‌اند. این درحالی است که از کره زمین شیرابه می‌چکد و در هر نقطه آن کلی زباله تلنبار شده است؛ مانند برج‌های سربه‌فلک‌کشیده!
خب! کارتون‌نوشت باید کوتاه باشد، بنابراین شرحم را ادامه نمی‌دهم؛ اما اگر همین چند سطر را به‌درستی تصور کنید، من گمان می‌کنم ناخودآگاه بوی زباله به مشامتان برسد.
حقیقت این است که دیگر نباید بگوییم افزایش زباله، بلکه باید بگوییم کاهش زمین برای دفن زباله. متأسفانه تولید بی‌رویه طلای کثیف در کشورمان دیگر شبیه نمودار‌های وارونه بورس شده است و همچنان نیز دارد نسبت به معیار زمان، قدبلندی می‌کند.
تولید کمتر زباله تنها راهکاری است که می‌توانیم با آن کره زمین و صدالبته خودمان را نجات بدهیم. این مهم هم اتفاق نمی‌افتد مگر با جداسازی درست و اصولی زباله‌های خشک و تر، زیرا برخی هنوز نمی‌دانند که شیشه‌های خردشده، کارتن و مقوا، قوطی‌های حلبی کنسرو‌ها و تفاله چای و پوست میوه‌ها را نباید باهم در یک سطل ریخت و در نهایت یک کیسه زباله مخلوط از همه این‌ها را جلو در گذاشت؛ صدالبته در ساعت معین.
اکنون برای بسته‌بندی و تفکیک درست و اصولی، به انواع زباله‌های خانگی نیاز داریم.
پس فعلا به‌قدر کفایت می‌توانید زباله تولید کنید! علی‌الحساب تولید انواع گاز‌های سمی، مرگ دسته‌جمعی بسیاری از گونه‌های مقیم اقیانوس‌ها و آلودگی گسترده سفره‌های زیرزمینی را کسی به‌پای شما نمی‌نویسد.
اطلاعات این اینفوگرافی به کمک کارشناسان اداره خدمات شهری شهرداری مشهد تهیه و تنظیم شده است.
مثل «خشک و‌تر به پای هم می‌سوزند» را به‌احتمال زیاد همه‌تان شنیده‌اید. این جمله کنایه از «استثنا در کار نبودن» است. برخی از ما هم در زمان جمع‌آوری زباله‌های تولیدشده در خانه‌مان همین رفتار را می‌کنیم؛تر و خشک را از یک‌کنار باهم قاطی می‌کنیم.
انواع زباله‌های خشک که بیشتر پسماند‌های بازیافتی را تشکیل می‌دهند، این‌ها هستند:
انواع ظروف پلاستیکی، روکشها و کیسه‌های پلاستیکی و انواع ابر و اسفنج
انواع ظروف شیشهای، لامپهای ساده و فلورسنت، آینه، سرامیک، چینی، بلور و...
انواع قوطی‌های فلزی، کنسرو، رب، وسایل فلزی آشپزخانه، شیرآلات، لولهها و توریهای فلزی، انواع وسایل از جنس مس، چدن، آهن و فویلهای آلومینیمی
روزنامه، مجله، کتاب، دستمال‌کاغذی، عکس، بسته‌های کاغذی شیر و آب‌میوه، جعبه شیرینی، کفش و لباس، شانه تخم‌مرغ
انواع لباسهای کهنه و پارچه‌های کارکرده، انواع وسایل پارچه ای، کیف و کفش‌هایی از جنس پارچه و چرم
انواع جعبههای چوبی، شاخ‌وبرگ درخت، مبل، میز و وسایل چوبی آشپزخانه
سیم، کابل، پریز، سی‌دی، نوار کاست، ماشین‌حساب، ساعت، لوازم کامپیوتر، چراغ‌قوه، انواع باتری، تلفن، تلویزیون و انواع وسایل برقی
نکته: نان خشک و لاستیک و بطری نیز زباله خشک محسوب می‌شوند.
پسماند‌های غذایی مانند برنج، خورشت، گوشت، مرغ، ماهی، روغنهای خوراکی سوخته و فاسدشده، انواع میوه و سبزی چه قابل استفاده باشند و چه فاسد یا منجمد، در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. از زباله‌های‌تر می‌توان به‌عنوان پسماند بازیافتی در تولید انواع کود استفاده کرد.
همه ما باید عادت کنیم در وهله نخست، از مواد کمتری استفاده کنیم و آنچه که استفاده می‌کنیم تا حد امکان، قبل از بازیافت، دوباره قابل استفاده باشد تا ضایعات به کمترین حجم برسد. این جمله معروف، در بین طرف‌داران محیط زیست، به یک ضرب‌المثل تبدیل شده است: «سه R را به‌خاطر بسپارید.»
واژه طلا، ارزشمندبودن کالایی را به ذهن می‌رساند. نام‌نهادن طلای کثیف به زباله نیز از همین‌روست. ما روزانه حجم مشخصی طلای کثیف داریم که شایسته نیست بدون هیچ ملاحظه‌ای از کنار آن بگذریم.
بسته‌بندی جداگانه زباله‌هایی که برشمردیم، ازجمله کار‌هایی است که در قبال دورریختنی‌های خود باید برعهده بگیریم. بی‌خردی است اگر بخواهیم در عمل به وظیفه‌هایمان، فقط به سود شخصی خود بیندیشیم و به این دلیل که از بازیافت مواد، سود مستقیمی نصیب ما نمی‌شود، بیخیال این مسئولیت اجتماعی شویم.
۳۰%
۳۰ درصد زباله‌های روزانه مشهد شامل زباله خشک است که از این حجم فقط ۲۰ درصد از زباله‌های خشک امکان بازیافت دارند و ۱۰ درصد باقی‌مانده وارد چرخه بازیافت نمی‌شود.
۷۰%
از مقدار زباله روزانه جمع‌آوری‌شده در مشهد، ۷۰ درصد را مواد آلی و پسماند‌تر تشکیل می‌دهد.
۲۴۰ تن
حدود ۲۴۰ تن از مجموع زباله‌های روزانه مشهد بازیافتی است.
۲ هزار
شهرداری مشهد روزانه به‌طور میانگین ۲ هزار تن زباله جمع‌آوری می‌کند
پس‌انداز بازیافتی
پژوهشی در انگلیس اثبات کرده است دفع پسماند‌های بازیافتی شش‌برابر ارزان‌تر از زباله‌های عمومی است. بنابراین، بازیافت بیشتر به‌معنی پس‌انداز بیشتر است.
شهرداری مشهد از سه راه اقدام به جمع‌آوری و تفکیک زباله‌های خشک می‌کند. گرچه هر سه روش برای آسودگی شهروندان، فعال است، کارشناسان اداره خدمات شهری روش هوشمند را پیشنهاد می‌کنند، زیرا هم در راستای ترویج خدمات الکترونیک و شهر هوشمند است و هم سهولت بیشتری برای شهروندان متعهد به موضوع تفکیک زباله به‌دنبال دارد.
در این روش، خودرو‌های جمع‌آوری زباله خشک، هر هفته مطابق برنامه مشخص به محله‌های مختلف شهر می‌روند. متصدیان اداره خدمات شهری در مقابل دریافت زباله‌های خشک و تفکیک‌شده شهروندان اقلامی مانند نمک و پلاستیک بازیافت به آن‌ها تحویل می‌دهند.
شهروندان می‌توانند با مراجعه به مراکز جمع‌آوری بازیافت مشهد، پسماند‌های خشک خود را برای بازیافت تحویل دهند. هرچه میزان پسماند تحویلی افراد بیشتر باشد، از تخفیف‌های بیشتری برخوردار می‌شوند. بیشترین تخفیف ۴۵ درصد است و در صورت تحویل ۱۲۵ کیلوگرم پسماند خشک به غرفه‌های بازیافت مشهد در بازه شش ماه، شامل افراد می‌شود. این ایستگاه‌ها در نیمه نخست سال، از ساعت ۷ تا ۱۲:۳۰ و از ۱۶ تا ۱۹:۳۰ فعال هستند.
اگر همه کارهایتان را با موبایل پیش می‌برید، برنامه‌های کاربردی «اکو»، «به‌ر‌وب» و «بازیست» برای این منظور طراحی شده‌اند که پسماند خشک شهروندان را در ساعتی که حضور دارند، از در خانه‌شان تحویل بگیرند. با این روش، کیف الکترونیکی شهروندان نیز شارژ می‌شود. باتوجه‌به افزایش زباله‌گرد‌ها در شهر، پیشنهاد می‌شود از این روش استفاده کنیم.