محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ منطقه منفصل توس حدود یازده‌سال پیش با رأی شورای عالی معماری و شهرسازی و باوجود برخی مخالفت‌ها به مشهد الحاق و به عنوان بخشی از شهرداری منطقه ۱۲ وارد نقشه شهر شد. هم‌زمان با اضافه‌شدن این بخش جدید به مشهد، اداره کل راه و شهرسازی متعهد شد که طرح راهبردی و تفصیلی توس را به‌سرعت تهیه کند و به شهرداری بدهد تا روند پاسخ‌گویی و از همه مهم‌تر، ساخت‌وساز در این منطقه با مشکل مواجه و به‌اصطلاح قفل نشود؛ تعهدی که البته به آن عمل نشد و شهرداری نه‌تن‌ها امکان پاسخ به اهالی توس را پیدا نکرد، بلکه امکان اجرای طرح‌های توسعه‌ای برای سروسامان‌دادن به وضعیت این ناحیه منفصل هم گرفته شد.
دی‌ماه سال گذشته و پس‌از یک دهه انتظار، طرح راهبردی توس تصویب و ابلاغ شد تا راه برای تهیه طرح تفصیلی این منطقه گشوده شود. با‌وجوداین، خبری رسانه‌ای شد که هنوز قراردادی ازسوی شهرداری و راه و شهرسازی به‌منظور انتخاب پیمانکار برای نگارش طرح تفصیلی توس منعقد نشده است. اما رئیس کمیسیون توسعه و بهسازی توس در گفتگو با شهرآرا اعلام کرد که شهرداری با پیمانکار قرارداد تهیه طرح را بسته است و اداره کل راه و شهرسازی هم به‌زودی این کار را انجام می‌دهد.
سال ۱۳۹۳ و پس‌از گذشت سه‌سال از الحاق رسمی محدوده منفصل توس به مشهد، این منطقه وارد نقشه شهری مشهد شد و یک‌سال بعد هم اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی تعهد کرد و وعده داد که شش‌ماهه، طرح تفصیلی توس را آماده، تصویب و به شهرداری ابلاغ‌کند. سال۱۳۹۴ تمام شد، اما هیچ خبری از تهیه طرح راهبردی و حتی تفصیلی توس منتشر نشد، تا اینکه مدیرکل راه و شهرسازی استان، وعده جدیدی برای تهیه این طرح داد و گفت که تا پایان سال۱۳۹۵ و برای رویداد بین‌المللی «مشهد۲۰۱۷» طرح تفصیلی توس آماده می‌شود و به نتیجه می‌رسد. سال۹۵ درحالی به پایان رسید که باز هم خبری از تهیه طرح تفصیلی توس نشد.
چهارسال پس از این وعده‌ها، شهردار وقت مشهد در ۳۱ تیر۱۳۹۹ از تصویب طرح راهبردی توس و الحاق رسمی ۳ هزارو ۶۰۰ هکتار از اراضی این محدوده به شهر مشهد ازسوی شورای عالی معماری و شهرسازی خبر داد؛ هنوز امضای این شورا پای نامه تصویب این طرح خشک نشده بود که با اعتراض جهاد کشاورزی مبنی‌بر اینکه بسیاری از زمین‌های کشاورزی در طرح راهبردی توس از بین رفته است، ابلاغ طرح راهبردی توس متوقف و امید شهرداری و مردم توس برای سامان‌یافتن این منطقه ناامید شد!
اما بن‌بست طرح راهبردی توس پس‌از پیگیری‌های گسترده شورای ششم در دی‌ماه ۱۴۰۰ باز شد و بالاخره شورای عالی معماری و شهرسازی قبول کرد که ۱۹۰۰ هکتار از ۳ هزارو ۴۰۰ هکتار اراضی توس را به مشهد الحاق و طرح راهبردی را ابلاغ کند تا راه برای تهیه طرح تفصیلی توس باز شود.
رئیس کمیسیون توسعه و بهسازی توس شورای اسلامی شهر مشهد در گفتگو با خبرنگار شهرآرا به آخرین جزئیات ماجرای تهیه طرح تفصیلی برای توس اشاره کرد و از انعقاد قرارداد ازسوی شهرداری با پیمانکار تهیه این طرح خبر داد و گفت: برای انجام بهتر مطالعات، محدوده توس به دو قسمت حدفاصل سه‌راه شاهنامه تا پل کشف‌رود و همچنین منطقه تاریخی و باره توس که مساحتی در حدود پانصدهکتار دارد، تقسیم شد. بخش غیرتاریخی و خارج از باره توس برای تهیه طرح تفصیلی به شهرداری واگذار شده و بخشی که مربوط‌به منطقه تاریخی است، هم مربوط‌به اداره کل راه و شهرسازی است.
مجید طهوریان‌عسکری ادامه داد: شهرداری قرارداد تهیه طرح تفصیلی توس را برای منطقه‌ای که مشخص شده با پیمانکار منعقد کرده است، اما قرارداد بخش پانصد‌و‌پنجاه‌هکتاری که ثبت میراث فرهنگی را دارد و وظیفه اداره کل راه و شهرسازی است هنوز منعقد نشده، البته فرایند آن شروع شده است و براساس اطلاعاتی که داریم، احتمالا در آذرماه این قرارداد هم بسته می‌شود.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌کنیم طرح تفصیلی در محدوده‌ای که برعهده شهرداری است تا تابستان سال آینده به جمع بندی برسد، افزود: ازآنجایی‌که پیمانکار طرح تفصیلی همان شرکتی است که طرح راهبردی توس را تهیه کرده است، برداشت‌ها و سایر کار‌هایی را که برای تهیه طرح تفصیلی نیاز است، انجام داده و پیش‌بینی من این است که دست‌کم این بخش تا تابستان سال آینده آماده می‌شود.
طهوریان در ادامه تصریح کرد: با‌توجه‌به اینکه طرح تفصیلی توس به دو بخش تقسیم شده، مطلوب ما این است که هر بخش که آماده شد، برای تأیید در شورای شهر و بعد تصویب در کمیسیون ماده۵ ارائه شود. برای انجام این کار باید با کمیسیون ماده۵ هماهنگ شویم که قصد داریم برای پاسخ‌گویی سریع‌تر به مردم منطقه توس، این کمیسیون را برای انجام این کار قانع کنیم.