به گزارش شهرآرانیوز چقدر درباره بیماری «استئوپورز» شنیده‌اید. شاید این اسم به گوشتان نخورده باشد، اما بی‌تردید می‌دانید پوکی استخوان یک بیماری خاموش است. «استئوپورز» نام علمی پوکی استخوان است. یک بیماری شایع متابولیکی که ضعیف‌شدن استخوان‌ها را باعث شده و خطر شکستگی آن‌ها را به‌طور درخور توجهی افزایش می‌دهد.
در این بیماری عناصر تشکیل‌دهنده استخوان از نظر کیفیت تغییری نمی‌کند؛ بلکه از نظر کمیت حضورشان کاهش می‌یابد. از‌این‌رو زمانی که فرد دچار پوکی استخوان است، با افتادن‌های عادی یا ضربه‌های معمولی و در مراحل شدیدتر حتی با سرفه هم ممکن است که استخوان‌هایش بشکند. این شکستگی‌ها هم به‌طور معمول در لگن، مچ دست و ستون فقرات رخ می‌دهد.
تحقیقات متخصصان روماتولوژی نشان می‌دهد که پوکی استخوان از شایع‌ترین بیماری‌های قرن حاضر است که هیچ گونه علامت بالینی هم ندارد. تنها راه حل به منظور تشخیص زودهنگام این بیماری، انجام تست تراکم استخوان است که می‌توان با آن بموقع از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. در تست سنجش تراکم استخوان تمام بدن چک نمی‌شود، بلکه معمولا سنجش تراکم استخوان در ناحیه ستون فقرات و استخوان لگن انجام می‌گیرد؛ یعنی سر استخوان ران و از مهره اول تا چهارم کمر. در صورت شکستی لگن یا داشتن پروتز در اندام‌های یاد شده، از مچ دست تست سنجش تراکم استخوان گرفته و نتیجه آن به کل استخوان‌های بدن تعمیم داده می‌شود. معمولا اگر کسی در این دو ناحیه پوکی استخوان نداشته باشد، نرمال به حساب می‌آید.
استخوان‌ها بافت‌های زنده‌ای هستند که عناصر تشکیل دهنده آن‌ها در بدن دائما در حال جذب و جایگزینی است و زمانی که تولید استخوان‌های جدید نتواند با مرگ استخوان‌های قدیمی برابر شود، فرد دچار پوکی استخوان خواهد شد. این بیماری با افزایش سن و به ویژه بعد از سن یائسگی در زنان بیشتر دیده می‌شود. البته مردان هم در سنین بالاتر، یعنی حدود ٦٠ تا ۶۵ سال دچار این بیماری می‌شوند.
این بیماری در مراحل اولیه علامتی ندارد و کم کم با پیشرفت بیماری خودش را نشان می‌دهد. برخی علائم عبارت است از:
توجه: معمول‌ترین شکستگی در زمانی که مبتلا به بیماری پوکی استخوان هستیم در ناحیه ستون فقرات اتفاق می‌افتد.
درست است که پیروی از یک رژیم غذایی سالم حاوی میزان مناسبی از کلسیم و ویتامین D و ورزش در کنار استفاده از دارو‌ها و مکمل‌ها می‌تواند در پیشگیری و درمان پوکی استخوان نقش بسزایی داشته باشد، اما تحقیقات نشان می‌دهد که بهترین راه پیشگیری از این بیماری رعایت این موارد است:
۴۶%
۴۶ درصد زنان ایرانی بالای ۵۰ سال مشکل پوکی استخوان دارند
۲۸%
۲۸ درصد مردان ایرانی بالای ۵۰ سال مشکل پوکی استخوان دارند
پیش از رسیدن به سالمندی در صورت بروز علائمی مانند درد مفاصل، مشکل در ایستادن و راست نشستن، کوتاه شدن قد و شکستگی استخوان را درمان کنید.
مصرف منظم کلسیم در روز (طبق جدول بالا) ضروری است.
نرمش‌های تقویتی و استقامتی توده استخوان‌ها را حفظ می‌کند. نباید ورزش‌هایی که ممکن است ضربه‌های زیادی به استخوان‌ها بزند را انجام دهیم. پیاده روی، ورزش ساده‌ای است که باید دست کم روزی سی دقیقه آن را انجام داد تا اثر مطلوب خود را بر بافت‌های استخوانی بگذارد. این را هم به یاد داشته باشید که کم تحرکی از حجم تراکم استخوان‌ها می‌کاهد.
کمبود وزن بیش از ۱۰درصد نسبت به وزن دوران جوانی یا بی ام آی کمتر از ۱۹ هم زمینه ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
بیماری‌هایی که ناشی از سبک زندگی نادرست ماست. به عنوان نمونه برخی از سرطان‌ها و بیماری‌های ژنتیکی، غدد، گوارشی، پرکاری تیروئید، سلیاک، نارسایی مزمن کلیه، آرتریت روماتوئید، بیماری‌های مزمن کبدی و دیابت نوع یک در افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان نقش بسزایی دارند.
مطالعات محققان نشان می‌دهد، مصرف دارو‌های استروییدی، هورمونی، ضد تشنج و ضد افسردگی بیشتر از سایر دارو‌ها کاهش دهنده تراکم استخوان هاست. همچنین آنتی اسید‌های حاوی آلومینیوم برای درمان سوزش سردل، دارو‌های شیمی درمانی، دارو‌های سیکلوسپورین و تاکرولیموس برای پیشگیری از پس زدن عضو پیوندی، هپارین برای پیشگیری از لخته شدن خون، فوروزماید و تورزماید برای درمان نارسایی قلب، مدروکسی پروژسترون استات برای پیشگیری از بارداری، متوترکسات برای درمان سرطان و آرتریت روماتوییدو پیوگلیتازون و رزیگلیتازون برای درمان دیابت نیز سبب کاهش تراکم استخوان‌ها می‌شوند.