به گزارش شهرآرانیوز «اینجا تنها کسی که متضرر شد، اداره بیمه است.» این دیالوگ یک فیلم سینمایی نیست، یک قطعه از یک نمایشنامه هم نیست. بلکه واگویه‌های نماینده یک شرکت بیمه است که در مقابل چشمانش بزرگترین معدوم‌سازی مواد خوراکی تاریخ مشهد در حال وقوع بود و شرکتی که او برایش کار می‌کرد، این محموله را بیمه کرده بود و حالا باید بزرگترین غرامت‌ها را هم می‌پرداخت. محموله‌ای که دیروز همه برای امحای آن به‌خط شده بودند، میزانش در تاریخ مشهد بی‌سابقه بود.
بزرگترین معدوم‌سازی‌های پیش از این، محموله بیست‌تنی شیرخشک بود که در دهه ۸۰ امحا شد و سر و صدای زیادی به پا کرد. اما حالا پای بادام‌زمینی‌ها در میان است آن هم نه یک یا دو تن بلکه ۹۴ هزار کیلو. این محموله اوایل امسال از هندوستان بار کشتی شده و به بندرعباس رسیده و پس از ترخیص عجیب از گمرک و طی مسافتی طولانی به مشهد رسیده است. خوشبختانه شانس با مشهدی‌ها یار بود که این میزان بادام‌زمینی فاسد وارد سفره‌های شب یلدای مردم نشد، محموله‌ای که حتی برای استفاده دام نیز مضر تشخیص داده شده بود.
سؤال مهمی که در این پرونده وجود دارد، این است که این بار نزدیک به صد تن، چگونه از گمرک شهید رجایی بندرعباس ترخیص شده است. آیا آن‌زمان یعنی اوایل سال که این بار با کشتی وارد ایران شده، سالم بوده است؟! اگر سالم نبوده، چطور اجازه ترخیص گرفته و به مشهد آمده است.
نماینده شرکت واردکننده بادام‌زمینی‌ها که تمایلی به عنوان‌شدن نام خود و شرکتش ندارد، در پاسخ به این سؤال می‌گوید که از ابتدا که بار به ایران رسید، تمام بار خراب نبود و در زمان ترخیص، این اتفاق افتاده است. همچنین این بار دو ماه در گمرک بندرعباس بوده و اواخر اردیبهشت ترخیص شده است. همان‌جا هم مشاهده شد که بخشی از بار معیوب و باقی سالم است.
او مدعی می‌شود: در مدتی که بارها در انبار دپو بوده است، به دلیل رطوبت بندر، کپک زده است. البته تمام بار معیوب نشده بود و همان‌جا یک مرحله جداسازی انجام و درنهایت بار‌های سالم راهی مشهد شد. البته باری که از نظر نماینده این شرکت، ظاهری سالم داشته است، در مشهد مشخص می‌شود که دیگر قابل‌استفاده نیست و کپک به باقی بادام‌زمینی‌ها هم منتقل شده است، به‌طوری‌که ضرری ۴ میلیارد تومانی نیز به بار آورده است.
قابل مصرف نبودن بادام‌زمینی‌ها برای انسان و دام و حتی کود، موضوعی است که سرپرست مرکز بهداشت شماره ۲ مشهد در حاشیه مراسم معدوم‌سازی این بار بیان می‌کند و می‌گوید: نیمه‌های اردیبهشت‌ماه بود که با گزارش شهروندان به مرکز بهداشت از این محموله در انباری در خیابان سرخس باخبر شدیم. این بار از گمرک بندرعباس پس از مدتی توقف، مجوز خروج گرفته و به مشهد وارد شده بود.
دکتر عباسعلی اسماعیلی می‌افزاید: هزار و ۸۵۰ کیسه بادام‌زمینی که حدود ۹۴تن وزن داشت در این انبار دپو شده بود و از این تعداد کیسه، بادام‌زمینی‌های ۸۷۰ کیسه کپک‌زده بود که با چشم دیده می‌شد. مابقی بادام‌زمینی‌ها که ظاهری سالم داشتند نیز با ارسال به معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، نمونه‌برداری شد که کپک و آفلاتوکسین (سمی است که از کپک‌ها ایجاد می‌شود) در باقی کیسه‌ها هم تأیید شد.
سرپرست مرکز بهداشت شماره ۲ ادامه می‌دهد: مصرف آفلاتوکسین با علائمی، چون دل‌درد، تهوع و بی‌قراری همراه است و مسمومیت حاد ایجاد می‌کند. وقتی مشخص شد این بارها، قابلیت مصرف انسانی ندارد، طبق دستور مقام قضایی از دام‌پزشکی برای مصارف دامی استعلام گرفته شد تا درصورتی‌که برای مصرف دام مناسب هستند، استفاده شود. اما باز هم آزمایش‌ها نشان داد که میزان آفلاتوکسینش بالاست و این سم وارد شیر دام می‌شود و بنابراین برای دام هم قابلیت مصرف ندارد.
تلاش‌ها همچنان برای بازگرداندن محموله بادام‌زمینی به مصرف طبیعی خود ادامه می‌یابد. آن‌طور که سرپرست مرکز بهداشت شماره ۲ مشهد می‌گوید، طبق استعلام از سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، شرکتی دانش‌بنیان اعلام می‌کند که می‌تواند آفلاتوکسین بادام‌زمینی‌ها را از بین ببرد و برای مصرف دوباره آماده‌شان کند.
اسماعیلی می‌گوید: این سم با دمای بالای ۳۰۰ درجه از بین می‌رود و این شرکت نیز مدعی شد که این عملیات را با گاز اُزن انجام می‌دهد. آن‌ها روی مقداری از محموله این اقدام را انجام دادند، ولی متأسفانه مؤثر واقع نشد. ضمن اینکه بادام‌زمینی‌ها بوی ازن هم گرفت و شرایطشان بدتر شد که درنهایت مقام قضایی دستور معدوم‌سازی را صادر کرد.
نکته درخور توجه این پرونده آنجاست که این میزان کشفیات و معدوم‌سازی تقریبا دو برابر میزان کل کشفیات شش‌ماهه اخیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده است و به گفته سرپرست مرکز بهداشت شماره ۲ مشهد، طی شش‌ماه ابتدای امسال، بیش از ۲۳۰ هزار بازرسی از مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی توسط کارشناسان بهداشت محیط انجام شده که تنها ۵۸ هزار کیلوگرم موادغذایی غیرقابل مصرف کشف و معدوم شده است.
دیروز در میان غوغای عجیب بین سار‌ها و کلاغ‌ها و حتی عقاب‌ها برای یافتن ته‌مانده غذای مشهدی‌ها، تریلی‌های حامل کیسه‌های بادام‌زمینی یکی یکی وارد سایت پسماند شهرداری مشهد در جاده میامی شدند، محل دفن زباله‌های روزانه مشهد. ۹۴ هزار کیلوگرم بادام‌زمینی، بار چهار تریلی شده بود و جلو تریلی‌ها روی بنری زردرنگ نوشته شده بود: «عملیات معدوم‌سازی بادام‌زمینی غیرقابل‌مصرف».
کارگر‌ها هزار و ۸۵۰ کیسه گونی را خالی کردند تا بولدوزر‌ها به جان آن‌ها بیفتند. کیسه‌ها زیر زنجیر چرخ‌های بولدوزر پاره شدند و بادام‌زمینی‌ها بیرون ریختند. بادام‌های جذاب سرخ رنگ زیر نور خورشید برق می‌زدند و حتی هوس‌انگیز به نظر می‌رسیدند، اما از نزدیک به دانه‌های بدقیافه‌ای تبدیل شده بودند که رنگ سفیدِ کپک‌ها رویشان دیده می‌شد. بعد نیز بولدوزر آن‌ها را زیرورو کرد و درنهایت زیر خاک مدفونشان کرد.